Achterhoek / Arnhem en omstreken

Uniek! Schaatsen op natuurijs in april: 'We moesten het proberen'

De Winterswijkse schaatsbaan zoals die er zondagochtend bij ligt.
De Winterswijkse schaatsbaan zoals die er zondagochtend bij ligt. © Omroep Gelderland
WINTERSWIJK - Schaatsen op natuurijs in april? Een paar jaar geleden had iedereen je nog hoofdschuddend laten weten dat dat niet kan. April is voorjaar en schaatsen is iets voor in de winter. Maar na weken van zomerse temperaturen is het kwik vannacht behoorlijk onderuit gegaan. In Winterswijk zijn ze de hele nacht bezig geweest hun ijsbaan te prepareren. Voor het eerst dus in de historie: schaatsen in april.
Om middernacht begon de ijsvereniging met de voorbereidingen. Drie uur later hadden de ijsmeesters er een hard hoofd in, omdat de temperatuur onvoldoende daalde. Uiteindelijk werd het toch koud genoeg en mochten de eersten zondagochtend om 07.30 uur hun schaatsen dichtknopen.
Schaatsen in april, het is bijzonder!

Uniek

Bijzonder dus dat de IJsvereniging in Winterswijk deze nacht de kranen heeft opengezet om de baan te bespuiten. Zelfs dé kenner van Nederland, schaatshistoricus Henk Snoep (70) van de Koninklijke Nederlandse Schaatsenrijders Bond, kan geen voorbeeld noemen in de recente historie dat er in de maand april is geschaatst. Volgens Huub Snoep moet je daarvoor terug naar de Kleine IJstijd in de 17e eeuw.

IJsschotsen

Helemaal waar is dat niet, volgens weerman Alfred Snoek van Weerplaza. Hoewel ook hij als liefhebber even diep moest graven. Want schaatsijs in april is uniek: "Het is één keer voorgekomen. Op 1 april 2013 zijn enkele ijsschotsen op het Schildmeer in Groningen tegen elkaar aan gevroren. Dat was op maandag 1 april, Tweede Paasdag. Twee waaghalzen hebben op die ijsschotsen in de vroege ochtend kort een baantje geschaatst."
Dat betekent dat ijs op deze 3e april in 2022 in Winterswijk een volstrekt unieke beleving wordt.
Zelfs in de bekende strenge winters zoals '40-'42, '63 en '86 is er niet geschaatst in april. In 1940 ging het half februari al dooien na een Elfstedentocht die werd gereden bij -16 graden. In 1942 was 6 maart de laatste vorstdag. En ook in de barre winter van elfstedenjaar 1963 viel na drie maanden onafgebroken vorst de dooi al in op 8 maart. In het jaar van de een na laatste Elfstedentocht, 1986, was 3 maart de laatste ijsdag met een temperatuur van -3,1 graad. In 1997 verdween de vorst al op 2 februari.

In ploegen

IJsmeesters hebben in ploegen van twee de baan geprepareerd. Ze werkten de hele nacht door. "Daarna moest de baan nog een paar uurtjes opstijven voor er kon worden geschaatst", zegt voorzitter Auke Spijkstra.
"We hebben er goed over nagedacht", zegt ijsmeester Hendrik ten Prooije, "maar we vonden dat we het moesten proberen. Dit is zo volstrekt uniek. Voor het eerst schaatsen op natuurijs in april."