Rivierengebied / Rijk van Nijmegen

In dit dorp moest je om beter te worden naar de kroeg (of juist niet)

INGEN - Ingen heeft in 1962 een prachtig dorpsplein waar nauwelijks verkeer komt en de schooljeugd zich uitleeft onder de lindebomen. Volwassenen waarmee het minder goed gaat, kunnen hun pillen en poeders ophalen bij café Ons Hoekje, maar dat is vragen om moeilijkheden. En het is zomer en kersentijd, en daar zijn veel Ingenaren druk en blij mee.
Kersen, kersen en nog eens kersen. Dat is het terugkerende fenomeen in de dorpsfilm van Ingen die deze maandag op TV Gelderland wordt uitgezonden. Het is een fraaie, zomerse dag in 1962 als de cameraploeg het plaatsje bij de Nederrijn op stelten zet. Want de inwoners waren al weken bezig met de dag waarop ze door de cameraman als 'filmsterren' zouden worden vastgelegd.
Onderwijzend personeel en een leerling op het dorps-schoolplein
Onderwijzend personeel en een leerling op het dorps-schoolplein © Omroep Gelderland
In die periode was er natuurlijk niet veel nodig om een rustig, ingeslapen plaatsje in rep en roer te brengen. De camera doet de plaatselijke school aan om zoveel mogelijk jonge gezichten in beeld te krijgen. Vaste prik is dan steeds het bokspringen waar in Ingen ook de jonge juffen enthousiast aan meedoen. Het hoofd van de school met de bijnaam 'Pluto' houdt zich afzijdig en af en toe komt het fraaie dorpsplein met de muziekkoepel en bomen in beeld.

Voor drank én pillen naar het café

Centraal punt in Ingen is het café Ons Hoekje van de familie Van Esterik. Een grote ruimte met biljart waar veel dorpsbewoners elkaar ontmoeten. Veehandelaren komen er om een borrel (of twee, drie) te drinken op een geslaagde varkensdeal, de plattelandsvrouwenvereniging om te vergaderen, films te vertonen en lezingen te houden. En op zolder waren zes kamers beschikbaar voor reizigers of kostgangers die in de buurt een klus hadden.
Omdat het dorp geen huisarts binnen zijn grenzen had, werden voorgeschreven medicijnen in een doos in het café gezet om te worden afgehaald. Dat liep geregeld verkeerd en dan slikte een grieperige Ingenaar de pillen van een dorpsgenoot met hoge bloeddruk.
De arts uit Lienden die verantwoordelijk was, dronk na een levering regelmatig twee koppen koffie met een flinke scheut cognac en vertrok dan weer richting huis.

Kersen als Ingens handelsmerk

De kersenboomgaard is druk bevolkt en er staat een soort marktkraam, 'het hut' in de volksmond, waar de dorpelingen druk aan het sorteren zijn. Daar zie je veilingkistjes uit Tiel staan propvol met sappige kersen uit Ingen.
'Het hut' in de kersenbongerd
'Het hut' in de kersenbongerd © Omroep Gelderland
Op de dijk zien we ook een trekker met aanhanger waarop alle kersenkistjes een plek krijgen. De film moet tussen half juni en half juli zijn opgenomen; de kersenpluktijd. Tegenwoordig kunnen liefhebbers zelf de boom in om de vruchten te plukken.

De pont van baron naar burger

De gierpont die een vrachtwagen met zand en een paar brommerrijders naar de oever van Ingen brengt is eigendom van de familie Spies die ook het bijbehorend veerhuis runt. Het café is maar af en toe open, de pont brengt genoeg geld in het laatje.
De gierpont op de Nederrijn
De gierpont op de Nederrijn © Omroep Gelderland
Frans Spies is de eerste burgerman die het veer in bezit heeft. Voor hem was dat voorbehouden aan de adel en waren het baronnen en graven die de pont tussen Ingen en het Utrechtse Elst aan mensen in de regio verpachtten.

Begin van een nieuwe tijd

Het dorp zit in 1962 echt op de grens van oude en moderne tijden. Er zijn paard en wagens en tractoren, op school hebben de lessenaartjes met inktpotjes en kroonpennen plaatsgemaakt voor nieuwe, hygiënische lestafeltjes. En in buurtschappen als Ganzert en Zwarte Paard werken families nog op het land en worden koeien nog gemolken met de hand.
In de boomgaard rijdt een trekker die modern en ongezond insecticiden sproeit om vooral luizen en vliegen bij de kwetsbare kersen weg te houden.

Optocht en dan naar de kroeg

En dan is het feest en kan de optocht beginnen! De boerenkapel op de wagen blaast het spits af en dan volgen onder meer de wandelclub, dé voetbal met ISC, Schietvereniging De Batavier, de gymclub en natuurlijk de uit 1909 stammende harmonie Kunst Na Arbeid. In Ons Hoekje zal er die avond nog lang worden nagepraat onder genot van een biertje of een borrel.
Ons Dorp is iedere maandag vanaf 17.20 uur te zien op TV Gelderland en nu al in onderstaande video. De serie komt tot stand met medewerking van het Gelders Archief, Regionaal Archief Rivierenland, Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers en de plaatselijke historische genootschappen. Volgende week staat de camera in het Dinxperlo van 1965.
Ons Dorp - Ingen 1962