Gelderse Vallei

'Luchtvervuiling is een probleem van ons allemaal', zegt deze hoogleraar

Gemeenten, bedrijven en burgers kunnen samen de luchtkwaliteit verbeteren.
Gemeenten, bedrijven en burgers kunnen samen de luchtkwaliteit verbeteren. © ANP, ter illustratie
WAGENINGEN - Luchtvervuiling verkort het leven van inwoners van Gelderland met elf maanden. Die conclusie brachten de GGD's in onze provincie dinsdag naar buiten. Hoogleraar luchtkwaliteit Maarten Krol van de Wageningen Universiteit zegt dat iedereen zijn verantwoordelijkheid heeft om de kwaliteit van de Gelderse lucht te verbeteren.
Of de verkorte levensduur in exacte cijfers te vangen is, vindt Krol een interessant vraagstuk. "Dit soort informatie komt uit hele grote studies", zegt hij, "waarbij ze bevolkingsgroepen volgen in landen met weinig luchtverontreiniging en veel luchtverontreiniging. Dan kijken onderzoekers naar de factoren die de levenskwaliteit bepalen en dan komt luchtverontreiniging daaruit naar voren als factor die een levensduur kan verkorten."
Het is echter moeilijk, zegt Krol, om uit die grote hoeveelheid gegevens een uiteindelijke conclusie af te leiden die als algemeen beeld kan gelden. De één is immers gevoeliger voor luchtvervuiling dan de ander: denk bijvoorbeeld aan een astmapatiënt en iemand zonder astma.

WHO versus Europese Unie

De GGD's schrijven ook dat de luchtkwaliteit in Gelderland niet voldoet aan internationale normen. Zij nemen daarvoor het advies van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) als richtlijn: die vindt een kubieke meter lucht pas schoon, wanneer er maximaal 10 micogram stikstofdioxide, 15 microgram fijnstof en 5 microgram superfijnstof in wordt aangetroffen.
De Europese Unie houdt een minder strakke richtlijn aan en die haalt Nederland momenteel. "Dat moet ook wel, anders krijg je een boete", aldus hoogleraar Krol van de Wageningen Universiteit. "De WHO stelt strengere eisen aan de luchtkwaliteit, maar die gaat puur uit van de gezondheid. Deze normen zijn moeilijk te halen in Nederland door luchtverontreiniging door voedselproductie, transport en industrie."

Ieder heeft zijn aandeel

Volgens Krol is een verbeterde luchtkwaliteit niet alleen een taak van overheden, maar heeft iedereen daarin zijn aandeel. "Veel sectoren worden steeds schoner, zoals het verkeer en de industrie, maar de landbouw en houtstook worden maar mondjesmaat schoner", zegt hij. "De houtstook veroorzaakt nu zo'n 15 procent van de luchtverontreiniging. Het is belangrijk dat mensen zich daarvan bewust zijn. De landbouw is een wat groter probleem, het is te hopen dat het kabinet daar de komende jaren werk van zal maken."
Wat kun je als consument doen om voor een betere luchtkwaliteit te zorgen? Heel wat. Wie een auto koopt die loopt op fossiele brandstoffen, moet zich realiseren dat het gebruik daarvan ook bijdraagt aan luchtverontreiniging. "En als je de keuze hebt, doe je er goed aan geen houtkachel te nemen, maar een warmtepomp", voegt Krol toe. "Heb je een open haard? Dan kun je die beter ombouwen tot houtkachel - of helemáál wegdoen. Luchtverontreiniging is een collectief probleem, waaraan iedereen iets bijdraagt."