Gelderland

ANALYSE | Aantal vrouwelijke lijsttrekkers in 4 jaar tijd niet toegenomen

Ter illustratie. De gemeenteraad van Westervoort bijeen.
Ter illustratie. De gemeenteraad van Westervoort bijeen. © Omroep Gelderland
8291 kandidaten én 146 verschillende partijen. Omroep Gelderland analyseerde alle kandidaten voor de gemeenteraadsverkiezing. Wonen ze überhaupt in de gemeente? En wat is de verhouding man/vrouw?
De lijsttrekkers, de gezichten van de partij; 29 procent van hen is vrouw, dat is evenveel als bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen, vier jaar geleden. In vijf gemeenten is geen enkele fractie met een vrouwelijke lijsttrekker. Dat zijn Oldebroek, Putten, Oost Gelre, Wijchen en Voorst. Aan de andere kant staan Rozendaal en Wageningen. Rozendaal heeft overigens maar drie partijen, twee van die partijen hebben een vrouwelijke lijsttrekker.
Per partij is goed te zien dat conservatieve partijen vaker mannelijke lijsttrekkers hebben en dat progressieve partijen relatief meer vrouwelijke lijsttrekkers hebben. De SGP heeft geen enkele vrouwelijke lijsttrekker. Bij de Partij voor de Dieren is de meerderheid van de lijsttrekkers vrouw. "Dat verbaast mij niks", zegt Maaike Moulijn. Zij is lijsttrekker voor de Partij voor de Dieren in Apeldoorn. "Wij zijn een emancipatiepartij en hoewel we eerst op kwaliteit kiezen en dan pas op vrouw, is het dus logisch dat we veel vrouwen op de lijst hebben."
En wat is de verhouding bij de kandidaten? Ook daar heeft Oldebroek weinig vrouwen op de lijsten staan; 13 procent van de kandidaten is vrouw. Ook Neder-Betuwe en Scherpenzeel scoren laag. Wageningen staat hier wederom aan de andere kant van de lijst, maar Doesburg heeft relatief de meeste vrouwen op de lijst staan.
In Apeldoorn is 36 procent van de raadsleden vrouw. De stad loopt daarmee in de pas met het landelijk gemiddelde. "Ik heb dat onlangs nog uitgezocht voor de aankomende Internationale Vrouwendag", zegt Moulijn. "Na 100 jaar vrouwenkiesrecht is maar een derde van de raadsleden vrouw. Dat vinden wij dat jammer. Ze staan vaak op lage posities dus willen ze hoog op de lijst. Partijen die zeggen dat ze geen vrouwen kunnen vinden, die geloven wij niet."
Niet van elke kandidaat is het geslacht bekend, sommige partijen hebben dat niet doorgegeven bij de kieslijsten. Ook is non-binair geen optie bij de kieslijst.
Een raadslid moet in de gemeente wonen waar hij of zij is gekozen. Maar niet alle mensen op de lijsten wonen ook daadwerkelijk in de gemeente. Sterker nog: er wonen zelfs mensen buiten de provincie. Den Haag, Utrecht. Als een raadslid wordt verkozen en de zetel aanneemt dan is hij verplicht naar die gemeente toe te gaan.
Klik of zoek op een gemeente om de woonplaatsen van kandidaten te zien.
Een kwart van de kandidaten van Forum voor Democratie komt niet uit de gemeente. Dat komt omdat kandidaten vaker op de lijst staan in meerdere gemeenten. Dat is bijvoorbeeld het geval bij Ilze van Roozendaal en Peter Vermaas, zij zijn ook Statenleden namens Forum voor Democratie.
Vermaas is lijsttrekker in Epe, lijstduwer in Apeldoorn. "Ik ben gevraagd om lijstduwer te zijn in Apeldoorn. Als je als partij - zoals het CDA - al heel lang meedoet dan wordt vaak iemand uit de eigen gemeente gevraagd om lijstduwer te zijn. Forum doet nu voor het eerst mee en ze hebben mij in Apeldoorn gevraagd, dat vind ik een hele eer."
En voor de duidelijkheid: zijn prioriteit ligt in Epe. "Absoluut, dat is mijn prioriteit en daar ga ik voor."
Omroep Gelderland analyseerde de kieslijsten zoals die door de Kiesraad openbaar zijn gemaakt. In deze lijsten ontbreekt voor een deel van de kandidaten het geslacht. Voor de lijstrekkers zijn deze handmatig toegevoegd. Voor de overige kandidaten is op basis van de voornaam een schatting gemaakt van het geslacht met een zekerheid van meer dan 95%. Wanneer die zekerheid ontbrak is het geslacht onbekend gelaten.