Als oudere woon je zo tóch in een seniorenwoning

Zie ook: Jonge huizenjagers in de knel door honkvaste ouderen, maar verhuiscoach helpt

In maart kunnen de 75-jarige Anna Werners en de 72-jarige Koos van Benten een verhuiswagen uitladen in Zutphen. Daar wordt dan het eerste Knarrenhof van Gelderland opgeleverd met 40 seniorenwoningen. En één daarvan is voor Anna en Koos: een licht, ruim nieuwbouwappartement. Maar zonder hun eigen inzet en het werk van hun bewonersgroep De Noabers en Stichting Knarrenhof was dat niet gelukt.

“In onze huidige woning is geen ruimte voor een traplift of een douche op de begane grond. Dat zette ons aan het denken”, zegt Anna. “Waar kunnen we zo lang mogelijk zelfstandig wonen? En hoe willen we dan wonen? Zo kwamen we op het idee van een woongroep. Koos had daar al goede ervaringen mee en mij leek de saamhorigheid ook fijn.”

Via een vriendin sloten ze zich aan bij bewonersgroep De Noabers en samen zochten ze een locatie. “Bij elkaar duurde het zo’n tien jaar, want we liepen tegen allerlei problemen aan. Vooral financiële problemen, want veel Noabers wilden graag een sociale huurwoning.” Dat is jammer genoeg niet gelukt, maar met hulp van Stichting Knarrenhof lukte het wel om relatief goedkope koopwoningen te laten bouwen in Zutphen, de voorkeursgemeente van de woongroep. De stichting organiseerde het zo dat het geld voor de bouw uit de hypotheken van de bewoners komt. Noabers-leden die niet konden kopen, kregen een voorkeurspositie voor sociale huur in de wijk achter het complex, zodat ze toch nog bij elkaar wonen.

Peter Prak helpt senioren al sinds 2011 met zijn Stichting Knarrenhof om betaalbare seniorenwoningen van de grond te krijgen. Vooral hofjes, maar het kunnen ook appartementen zijn. “Als er maar wordt gebouwd naar de wens van de ouderen die er gaan wonen. Want als zij uit een ruime gezinswoning komen, zullen zij niet verhuizen naar een appartementje met een driehoekig balkon waar ze nog niet eens thee kunnen drinken met hun kleinkinderen.” Met de hofjes wil Prak de doorstroom op de woningmarkt verbeteren.

Prak: “Om te kunnen bouwen, hebben we een locatie nodig. We vragen iedereen om mee te zoeken. Fiets rond, mail de wethouder. Gaat er een sporthal dicht? Sluit een zwembad? Zie je een braakliggend terrein? Laat het direct weten aan de kartrekker van die gemeente.” Die kartrekker is iemand die zich heeft ingeschreven en zich nog net iets meer inzet om het hofje van de grond te krijgen.

“Soms heb je maar drie inschrijvers, maar wel één enthousiaste kartrekker, en dan komt er toch iets van de grond.” Zijn er nog niet voldoende aanmeldingen om alle woningen te vullen? Dan geeft de stichting meer ruchtbaarheid aan het te bouwen hofje. Eerst in de lokale media, dan pas landelijk, om ouderen in de buurt voorrang te geven. Ook neemt de stichting het bouwproces op zich en het contact met de gemeente.

Zo klinkt het eenvoudig, maar de projecten hebben wel een lange adem nodig. Na 10 jaar zijn er voor 18 Knarrenhoven locaties gevonden, inclusief de 4 die al zijn opgeleverd en de 3 die in aanbouw zijn, waaronder die in Zutphen. In 60 gemeenten wordt op dit moment over locaties gesproken.

“Het is niet alleen het vinden van een locatie, het gaat ook nog wel eens mis bij de goedkeuring van de gemeente. Wij willen namelijk betaalbaar bouwen voor ouderen en dan kun je minder bieden voor de grond, want die moet uiteindelijk worden terugbetaald met een hogere huurprijs of hypotheek.”

Het Rijk zou de gemeenten tegemoet moeten komen, vindt Prak. “Bijvoorbeeld met een grondcompensatie fonds of een leefbaarheidssubsidie, zodat gemeenten makkelijker kiezen voor levensloopbestendige woningen voor ouderen. Want als er niet gauw meer van dit soort woningen worden gebouwd, blijven ouderen zitten waar ze zitten en is er over een tijdje helemaal geen doorstroom meer op de woningmarkt.”

Anna en Koos kijken ernaar uit om in hun nieuwe woning in te trekken. Anna: “Makkelijk is het niet, maar als je samenwerkt, kun je toch ver komen.”