'Echtscheiding kan 40 jaar later nog steeds tot conflicten leiden'

Onder het genot van een biertje en bitterballen hebben inmiddels honderden mannen zich voorbereid op het naderende vaderschap. De bijeenkomsten in Wageningen zijn puur bedoeld voor mannen en werden vier jaar geleden opgericht door Michiel Gouman. "Door je op deze manier voor te bereiden op het ouderschap kunnen fricties en ruzies worden voorkomen wanneer de baby is geboren."

Volgens de Wageninger waren de 'BBB-avonden' bij de oprichting destijds uniek. "Tegenwoordig zie je steeds meer vaderinitiatieven ontstaan. Preventie is hot, ondanks dat de resultaten lastig zijn te meten. Vroeger ging er juist veel meer geld naar repareren, want dat is makkelijk hard te maken."

Mensen met relatieproblemen in Apeldoorn kunnen kosteloos naar de onafhankelijke fysieke relatiedesk om een scheiding te voorkomen. Maar mocht een scheiding onafwendbaar zijn dan kan de relatiedesk ook advies geven hoe je als koppel het beste uit elkaar kan gaan. De desk is een initiatief van maatschappelijk werk Stimenz en enkele mediators. "Volwassenen en eventueel kinderen worden, indien nodig, doorverwezen naar de juiste organisatie om hen verder te helpen", aldus een woordvoerder van de gemeente Apeldoorn.

Sinds dit voorjaar hebben elf gemeenten in de regio Centraal-Gelderland als pilot het digitaal scheidingsloket gelanceerd. Volgens het scheidingsloket escaleert zo'n 10 tot 15 procent van de scheidingen tot een complexe scheiding. Volgens een woordvoerder van de gemeente Arnhem ligt de focus op het voorkomen daarvan. "Vechtscheidingen veroorzaken veel leed en het is duidelijk dat het de samenleving bovendien geld kost. Dat was ook de aanleiding voor het inrichten van het loket", aldus een woordvoerder van de gemeente Arnhem.

In een half jaar tijd hebben zich bij het digitaal scheidingsloket meer dan honderd ouders en omstanders gemeld die te maken hebben met een scheiding. De pilot loopt tot en met 2022.

Het gemeentebestuur van Zutphen komt eind deze maand met een voorstel om ouders bij te staan. Volgens de gemeente gaat het om een innovatief preventief laagdrempelig gratis aanbod. "De bedoeling is de betrokken kinderen te beschermen tegen schade door scheiden", aldus een woordvoeder van de gemeente. "We verwachten dat er hierdoor een verschuiving is van de kosten voor jeugdhulp bij complexe scheidingen naar de kosten voor het preventieve aanbod.”

Ondanks dat een hoop gemeenten preventie omarmen, valt er volgens Grietje Verkleij toch nog een wereld te winnen. Verkleij is als mediator werkzaam in het Land van Maas en Waal. "Bij heel veel gemeenten vind ik niets terug op hun website over mediation. Er staat alleen dat ze kunnen doorklikken naar een sociaal wijkteam, maar ik denk dat mediation al een plek moet krijgen bij de ingang van de gemeentewebsite. Dan zet je ook een stuk in op preventie."

Veel gemeenten weten volgens Verkleij niet dat er subsidieregelingen zijn voor mediation. Die subsidie wordt toegekend door te kijken naar het inkomen en het vermogen van de ouders. "Als ze daarvoor in aanmerking komen dan betalen ze ook een eenmalige eigen bijdrage van zo'n 50 à 60 euro en een kleine bijdrage voor het griffierecht."

De mogelijkheden van mediation heeft Verkleij kenbaar gemaakt in de regio waar ze werkt. "De wethouder van Druten heeft het meteen opgepakt door de gemeentewebsite aan te passen. Mensen in Druten krijgen nu meteen goede informatie wanneer ze het woord 'scheiden' intypen."

Verkleij is er heilig van overtuigd dat een hoop ellende wordt voorkomen wanneer mensen op de best mogelijke manier uit elkaar gaan. "Als je ziet hoeveel families twintig, dertig of veertig jaar later nog in conflict belanden doordat er vroeger een scheiding is geweest of dat ouders uit elkaar gingen. Die impact is gewoon heel groot. Bij het scheidingstraject zelf valt heel veel te halen."