Nieuws

Is er een 'horrorwinter' in aantocht, of is het sensatiezucht?

Kunnen we, zoals deze toerrijder, binnenkort weer schaatsen op het Veluwemeer?
Kunnen we, zoals deze toerrijder, binnenkort weer schaatsen op het Veluwemeer? © ANP
ARNHEM - Weerman Piet Paulusma verwacht een strenge winter waarin schaatsen op natuurijs niet ontbreekt. Weer.nl ziet zelfs overeenkomsten met de winter van 1962, de strengste ooit. Krijgen we te maken met een 'horrorwinter'? Of is dat niet te voorspellen? "Er zit sensatie in de berichtgeving."
"Deze winter heeft meer winter in zich dan de afgelopen jaren", zegt Piet Paulusma tegen de Leeuwarder Courant. Daarnaast verwacht hij dat we kunnen schaatsen op natuurijs. Het zijn voor liefhebbers van ijspret aantrekkelijke vooruitzichten.
Weer.nl stelt dat de zogeheten aanloop naar de aankomende winter gelijk is aan de strenge winters van 1962-1963 en 2010-2011. Die laatste winter bracht de voorlopig laatste witte kerst naar Nederland. Moeten we ons al gaan voorbereiden op een extreme winter? We vroegen het Jaco van Wezel, meteoroloog van Weerplaza.

Vrij koude december

"Wij van Weerplaza zijn voorzichtiger", licht Van Wezel toe. "We voorspellen liever niet langer dan dertig dagen vooruit. Als je verder gaat voorspellen dan dat, is de kans dat je het goed hebt maar 60 procent. Voor de komende dertig dagen verwachten we dat het koud wordt en dat het kwakkelt in de eerste helft van december. Mogelijk komen er winterse dagen met ijs en kou, maar overdag blijft de temperatuur waarschijnlijk vooral boven nul."
De kans op een witte kerst schat ik in op maar 5 procent
De tweede helft van december wordt droog, voorspelt de meteoroloog. "Met welke temperatuur dat gepaard gaat, hangt af van de bewolking. Als het bewolkt is, blijft het overdag iets kouder, maar koelt het in de nacht niet echt af. Bij opklaringen is het 's nachts koud en is de kans op vorst groter. De wind speelt ook een rol. Als het hard waait, mengt de koude lucht aan de grond zich met hogere, warme luchtstromen. Dan is de kans op nachtvorst kleiner."
Volgens Van Wezel hoeven we niet te rekenen op een witte kerst. "Die kans is altijd al klein, zo'n 7 procent. Nu schat ik die zelfs in op maar 5 procent."
Op verzoek wil de weerman toch even vooruitkijken naar januari en februari. "Gelet op onze modellen zien we eerder wat hogere temperaturen, dus ook dan verwachten we nog geen strenge winter met veel kans op ijspret."

'Weinig strenge winters'

Toch voorspellen andere weermannen een hele koude winter, of zelfs een horrorwinter. Waar komt dat vandaan?
"Er zit sensatie in die berichtgeving", zegt Van Wezel. "Dat levert natuurlijk veel kliks op. Een strenge winter aankondigen klinkt idyllisch voor schaatsliefhebbers, terwijl het een schrikbeeld is voor koukleumen. De kans dat een weersverwachting op zo'n lange termijn uitkomt, is klein en dus is zo'n voorspelling niet veel waard. Hoewel de weermodellen steeds beter worden, kan de verwachting snel veranderen. Ik zou het met een flinke korrel strooizout nemen."
De term horrorwinter gebruik ik sowieso niet
"Bovendien hebben we door het opwarmende klimaat weinig strenge winters. De kans op een zachte winter is veel groter. Tijdens de afgelopen winter kon er tijdelijk geschaatst worden, dat herinneren mensen zich. Maar de rest van de winter was heel zacht. De term horrorwinter gebruik ik sowieso niet. Bij een horrorwinter ligt alles plat en zulke winters hebben we niet in Nederland. Daarvoor moet je naar Siberië. Alleen in 1963 hebben we een echt extreme winter gehad."
Van Wezel denkt niet dat die winter zich dit jaar gaat herhalen. "Het zegt niets dat de afgelopen maanden qua weer vergelijkbaar zijn met 1962. Het is namelijk net zo goed mogelijk dat er een totaal andere winter komt. Die kans is groter."
Toch hoeven schaatsers hun ijzers nog niet definitief op te bergen dit jaar. "In het noorden van Europa is het nu al -30 graden", zegt hij. "Dat kan een positieve voorbode zijn voor ijsliefhebbers. Als de wind draait en uit het noordoosten komt, kan het hier ook flink koud worden. Maar het is nu niet te zeggen of dat ook gebeurt. In 2012 hadden we bijna een Elfstedentocht, terwijl het een hele zachte winter was."