Kreeg An kanker door zware industrie? 'Ik durf niet met mijn ramen open te slapen'

An Lankorst woont vlakbij die zware industrie in Nijmegen-West. Ze kreeg longkanker, verloor kort daarop haar grote liefde aan kanker en kreeg daarna zelf wéér longkanker. Komt dat doordat ze vroeger gerookt heeft of door waar ze woont?

"Bewijs maar eens dat je ziek bent geworden van de vieze lucht hier", schetst ze het probleem. "Ik kan niets bewijzen. Zij kunnen het ook niet. Dus wat doe je dan? Doe onderzoek!" In tranen: "Ik raak er door van slag. Ik voel me dan ook onmachtig."

Ze durft niet meer met de ramen van haar slaapkamer open te slapen. Als de asfaltfabriek in de buurt produceert wordt ze hoestend wakker. Ze is al veel longcapaciteit verloren en is bang dat ze voor een derde keer longkanker krijgt.

Dory Ochtman verloor veel familieleden aan kanker. Die overleden familieleden woonden allemaal – net als zijzelf – in de omgeving van de zware industrie in Nijmegen-West. Ze ziet een verband. "Het moet toch?", zegt ze. "Dat is toch geen toeval? En de rest van de wijk dan? Kijk een naar het aantal. Het is kanker wat de klok slaat."

Woensdagavond vergadert de gemeenteraad van Nijmegen over de slechte luchtkwaliteit in de Waalstad. Wat moet eraan gebeuren?

De hevig in opspraak geraakte asfaltcentrale APN die de regels voor uitstoot overtreedt is niet de enige reden waarom mensen in de omgeving zich zo ernstig zorgen maken om hun gezondheid. Het gaat ze om het stapeleffect van een reeks van bronnen van luchtvervuiling waar ze al vele jaren aan blootgesteld worden.

Zie ook: GLD Dossier asfaltcentrale

Mensen in Weurt en Nijmegen-West vrezen dat hun gezondheid ernstig gevaar loopt door een giftige cocktail van de zware industrie van het grootste binnenstedelijke industrieterrein van Nederland, het drukke wegverkeer en het scheepvaartverkeer op de Waal, de drukst bevaren rivier van Europa.

De zorgen zijn groot. Al tientallen jaren. Yvo Goffin is al bijna dertig jaar huisarts in Nijmegen-West. "Mensen komen ook wel bij mij met die zorgen. Ik heb zelf ook zorgen, ik woon zelf in deze buurt." Wonen in Nijmegen-West is een ernstig gezondheidsrisico, stelt de huisarts. "Het verkort echt je leven, en ik denk dat ik ook buitensporig veel kankergevallen in onze praktijk zie."

De roep om diepgravend onderzoek naar een mogelijk verband tussen gezondheidsschade en leefomgeving wordt steeds luider. "Dat vind ik een terechte vraag", zegt milieuactivist Johan Vollenbroek. "Ik vind ook dat dat zou moet gaan gebeuren. Ik denk dat de bevolking daar gewoon recht op heeft."

Eerder onderzoek, lang geleden, leverde geen direct aantoonbaar verband op. "Toen is er een hele discussie ontstaan over de vraag waar dat nu precies van komt, dat er misschien wel meer mensen ziek worden", haalt wethouder Jan Wijnia in herinnering.

"We weten niet precies wat de relatie is tussen de volksgezondheid en die luchtkwaliteit. Ik heb er op zich geen bezwaar tegen, om zo'n onderzoek te doen. Maar ik heb niet direct de indruk dat het een oplossing is voor het probleem." De wethouder wil vooral de uitstoot van bedrijven op TPN-West aanpakken.

Johan Vollenbroek: "Wat ik meer proef wat daar achter zit is dat ze het eigenlijk niet willen weten. Laten we het maar niet onderzoeken, laten we het maar op gaan lossen." Hij wijst erop dat wanneer er wél een verband wordt aangetoond dat gebruikt zou kunnen worden bij schadeclaims naar bedrijven en de overheid.