Nieuws

'Zelfbewoningsplicht is goed, maar gaat niet ver genoeg'

9 november 2021, 19:05 • 3 minuten leestijd

WAGENINGEN - Ze wil betaalbare huizen voor iedereen, zowel kopers als huurders. Wethouder Anne Janssen van de gemeente Wageningen is in eerste instantie dan ook blij met de nieuwe zelfbewoningsplicht die gemeenten vanaf volgend jaar mogen doorvoeren. "Toch denk ik dat de wet bij lange na niet genoeg is."

De woningcrisis in Gelderland is nijpend. Hoewel er flink wordt gebouwd, kende Wageningen vorig jaar een tekort van ruim 2600 woningen. In 2025 zal dat tekort naar verwachting oplopen tot zo'n 4000 woningen. Andere Gelderse gemeenten laten vergelijkbare cijfers zien.

Kijk naar het gesprek met Anne Janssen:

Zelfbewoningsplicht gaat niet ver genoeg volgens Wageningse wethouder

De economische wet van vraag en aanbod leert dat prijzen stijgen wanneer de vraag groot is en het aanbod gering. Maar volgens Janssen is ook de invloed van beleggers en speculatie duidelijk zichtbaar. "We zien dat beleggers op de woningmarkt steeds meer de prijzen opdrijven en dat mensen eigenlijk geen betaalbare woning kunnen krijgen."

In een poging de woningmarkt weer vlot te trekken, werd vanuit Gelderse gemeenten de noodklok geluid in Den Haag. "We roepen al een jaar lang om deze wet, dus we zijn blij dat hij er is." Desondanks vindt de wethouder dat ze met de huidige regels te beperkt is.

"Ik wilde heel graag de wet in heel Wageningen invoeren, omdat we denken dat de woningcrisis zo groot is dat het echt nodig is om rigoureuze maatregelen te nemen. Dat mag niet van het Rijk. We moeten het in bepaalde segmenten invoeren."

Gemeenten moeten met een onafhankelijk onderzoek per wijk aantonen dat het opkopen van goedkope en middeldure woningen door beleggers schaarste oplevert. De kosten voor dit onderzoek moet de gemeente zelf betalen.

Omdat gemeenten zelf verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van dit beleid, vreest de Wageningse wethouder een waterbedeffect. "Wij zijn bang dat uiteindelijk de beleggers naar andere segmenten gaan waar de wet niet voor geldt, of naar gemeenten waar de wet niet voor geldt. Ik vraag het Rijk en het nieuwe kabinet bestuurlijke lef te tonen en de zelfbewoningsplicht voor heel Nederland in te voeren. Dat schept duidelijkheid en zorgt ervoor dat iedereen een betaalbaar huis heeft", aldus Janssen.

Volgens Janssen is niet alleen het tekort aan woningen een reden dat de woningmarkt zo overspannen is. "Er zijn ook te veel fiscale voordelen voor beleggers; die vervuilen de markt en drijven de prijzen op. Daarnaast worden de huren (in de vrije sector, red.) slecht gereguleerd. Op dit moment is het zo dat je als belegger een woning kan kopen en voor heel veel geld kan verhuren. Dus dat is het tweede wat ik het kabinet zou willen vragen om zo snel mogelijk die huren te reguleren zodat mensen daadwerkelijk in een betaalbare huurwoning kunnen wonen."

Hoewel de zelfbewoningsplicht vanaf volgend jaar wettelijk wordt ingevoerd, kent Wageningen nu al een zekere vorm van zelfbewoningsplicht. "In de nieuwbouwwijk Kortenoord bouwen we sociale koopwoningen voor mensen die normaal gesproken geen koopwoning kunnen vinden", vertelt Janssen. "Daar hebben we ook een zelfbewoningsplicht ingevoerd, zodat mensen ook daadwerkelijk zelf in de woning gaan wonen om beleggers te weren."

Tot slot wil Janssen dat alle nieuw te bouwen koopwoningen in Wageningen standaard een zelfbewoningsplicht hebben. "Maar daarvoor zijn we afhankelijk van projectontwikkelaars, want daar maken we de afspraken mee. Maar ook daarvoor zeg ik tegen het Rijk: 'help ons nu en voer die zelfbewoningsplicht in een keer in voor heel Nederland'. Dan hebben we er geen discussie meer over."