Wolven doden schaap in de buurt van herder op klaarlichte dag

Volgens de schaapsherder gebeurde het op ongeveer 50 meter afstand van hem. "Wat kan je doen?", stelt Baars terugkijkend. RTV Nunpeet sprak, kort na de aanval, met de geschrokken schaapsherder. Drie wolven kwamen doelbewust op het schaap af dat het verst van de herder af stond. Eén van hen zette zijn tanden in de nek van het schaap. Vervolgens maakte de wolf de buik van het schaap open en sleepte het kadaver nog een paar meter mee, waardoor de ingewanden eruit kwamen.

De schaapsherder liep nog schreeuwend af op de wolf die het dier doodde, zegt hij. "Ga weg! Rotbeest! Dan keek hij even op met zijn bebloede bek en ging weer verder. Gewoon bizar", zegt Baars ontdaan. Hij loopt nu met een ander gevoel over de heide dan voorheen.

Het is niet de eerste keer dat wolven op klaarlichte dag een schaap grijpen. Een paar weken geleden gebeurde het al in dezelfde omgeving bij een andere kudde, weet wolvenkenner Glenn Lelieveld uit Renkum, verbonden aan de Zoogdiervereniging. "Wolven zijn van zichzelf wel schuw naar mensen, maar ze zijn ook heel erg opportunistisch en weten zich ook goed aan te passen aan nieuwe omstandigheden. Dat is überhaupt de reden dat ze het in Nederland zo goed doen, ondanks dat er zo veel mensen zijn."

Zie ook: De wolf floreert in Gelderland, maar is-ie welkom?

De stroomdraden op de Veluwe, die 's nachts de kuddes beschermen, werken erg goed. Maar overdag, wanneer ze op pad gaan met de herder, zijn ze op geen enkele manier beschermd. Dat was geen probleem toen de wolven nog vooral in de nacht actief waren. "Maar we zien de laatste tijd dat wolven zich ook steeds vaker overdag rond bewegen", zegt Lelieveld. "Ze durven wat meer. Mensen zien ze ook overdag."

De wolvenkenner pleit dan ook voor kuddebewakingshonden. "Anders loop je dus de kans dat dit gebeurt. We moeten onmiddellijk voorkomen dat dit nog een keer kan gebeuren."

In andere gebieden in Europa waar wolven voorkomen, worden dergelijke honden ook ingezet om de kudde te behoeden voor wolven. Dat zijn andersoortige honden dan de bordercollies die de kudde nu al bij elkaar houden, bijvoorbeeld de Pyreneese berghond.

"Als die honden gaan blaffen, denkt die wolf: dit is gewoon te veel risico, laat maar. Wolven zijn ontzettend risicomijdend", zegt Lelieveld. "Als ze bang zijn voor verwondingen haken ze af, want ze moeten morgen ook weer jagen. Er komt eigenlijk nooit een confrontatie tussen zo'n hond en de wolf. Die wolf taait al meteen af."

Zie ook: In Nederland kunnen 400 tot 500 wolven leven, schatten onderzoekers

De provincie Gelderland heeft kuddebewakingshonden niet opgenomen in de subsidieregeling. "Dat is hartstikke raar, dat dat niet zo is", meent Lelieveld. "Het is de effectiefste methode in heel Europa en die zou dan dus niet subsidiabel in Gelderland toepasbaar zijn. Dat moet meteen opgelost worden."

Tot die tijd zou je herders kunnen uitrusten met een gastoeter of een alarmpistool, stelt de wolvenkenner van de Zoogdiervereniging voor als tussenoplossing. "Dan geef je die herders toch iets in handen, waarmee ze die wolf zodanig kunnen laten schrikken dat-ie in ieder geval niet toe kan happen".

Er moet vooral voorkomen worden dat wolven van papa en mama leren dat een schaap eigenlijk best lekker is. "Want dan is het hek van de dam", zegt Lelieveld. "Wanneer jonge wolven, die nu in een roedel opgroeien, leren dat schapen voedsel kunnen zijn. Dan gaat het probleem exponentieel toenemen. En ook in andere gebieden, zodra die welpen uitwaaieren wanneer ze puber zijn en zelf op zoek gaan naar nieuw leefgebied."

Gelukkig, stelt Lelieveld, is nu aan de drollen van wolven op de Veluwe te zien dat het hoofdvoedsel van wolven nog steeds wild zwijn is. "Met alle berichtgeving rond zwijnen moeten we daar vooral heel blij mee zijn", zegt hij, duidend op de enorme hoeveelheid zwijnen in onze provincie en de bijkomende overlast in tuinen en gevaar op de wegen.

Zie ook: Recordaantal wilde zwijnen afgeschoten op de Veluwe

Tot op heden is de wolvencommissie van Gelderland, die zich bezig houdt met wolvenmaatregelen, geen voorstander van kuddebewakingshonden omdat ze gevaarlijk zouden zijn. Wolvenkenner Lelieveld bestrijdt dat. "Dat is een onderbuikgevoel. Die honden zijn ook gewoon veilig voor toeristen, mits ze de goede opvoeding hebben."

Mensen hoeven overigens niet bang te zijn dat herders of andere mensen in de Veluwse natuur nu aangevallen gaan worden. "Daar is echt geen sprake van", benadrukt Lelieveld. Incidenten als deze laten volgens hem zien dat leren samenleven met wolven een proces is. "Dit is gewoon weer een nieuwe les. Die wolf laat gewoon zien: dit heb je niet goed georganiseerd."