Nieuws

Elektrische kraag bij schaap moet wolf opvoeden

'Schapen moeten beter tegen wolven beschermd worden', vindt bioloog Diederik van Liere.
'Schapen moeten beter tegen wolven beschermd worden', vindt bioloog Diederik van Liere. © Bewerking Omroep Gelderland
ZELHEM - Een hek om schapen tegen de wolf te beschermen? Onnodig, zeker omdat het ook anders kan, zegt bioloog Diederik van Liere uit Almen. Hij ontwikkelde, samen met Sloveense onderzoekers, drie verschillende wolf-werende methoden. Hoewel de effectiviteit nog wetenschappelijk onderzocht moet worden, is hij hoopvol. “Ik denk dat we hier echt wat aan hebben.”
De wolf veroorzaakt in Gelderland al enkele jaren schapenslachtoffers. Zo doodde het dier vorig jaar in onze provincie 57 schapen en één geit. De totaalschade bedroeg vorig jaar 12.964 euro. De dodelijkste aanval in 2020 was in Culemborg, daar kwamen vijftien schapen tegelijk om. Dit jaar zijn er vier schapen door een wolf gedood. Bij zes andere incidenten, waarbij vier schapen, een os en een moeflon gedood werden, is 'nog niet bekend' of de wolf dat heeft gedaan.
Van Liere is al jaren bezig methoden te ontwikkelen om dat aantal naar beneden te brengen. Het is volgens hem niet zo dat de huidige manieren waar nu op ingezet wordt, zoals hekken met schrikdraad en waakhonden, helemaal niet werken. "Maar er is ruimte voor verbetering."
Bekijk de video, de tekst gaat daaronder verder.
Nieuwe methode om schapen te beschermen

Schapenvlees met gif

“Het is belangrijk dat we de wolf ander gedrag aanleren door middel van schrikreacties”, legt hij uit. “Daardoor gaan de wolven de schapen niet meer als prooi zien en houden ze op met het doden van de dieren.” Dat kan volgens hem op drie manieren. “Bij de eerste methode zet een schrikkend schaap lampen en harde geluiden aan, de tweede is schapenvlees met gif injecteren om de wolf misselijk te maken, en de derde methode is een diervriendelijke elektrische kraag om de nek van het schaap.”
Vooral die laatste optie, die tussen de tien en vijftien euro per stuk moet kosten, acht hij kansrijk. “In feite verplaats je het elektrische hek dat nu om een schaapskudde staat naar de nek van het schaap. Een wolf bijt een schaap eigenlijk alleen maar daar dood. Op het moment dat de wolf hapt en een pijnlijke schok krijgt, leert hij dit af. Dit is beter dan een elektrisch hek, omdat de schokpijn dan direct gekoppeld is aan het bijten van een schaap.”
Er is meer onderzoek nodig om echt te vast te stellen of de kraag goed werkt, maar volgens Van Liere wil geen enkel fonds noch de Nederlandse overheid daarin investeren. “Er is buitenlandse interesse, maar er moet ook geld vrijkomen om nu echt te kijken of de methoden effectief zijn."
De tekst gaat verder onder de afbeelding.
De speciale kraag.
De speciale kraag. © Bewerking Omroep Gelderland
'Alle beetjes helpen'
Schapenhouder Hans Abbink uit Eibergen ziet de kraag, ondanks dat hij opdraait voor de kosten, als een kansrijk idee. Hij gebruikt nu ezels en een elektrisch hek om zijn kudde te beschermen. "De hengst is heel alert op alles in de omgeving. Hij gaat balken bij gevaar. Er is geen één methode die honderd procent werkt, maar alle beetjes helpen."
Toch staat niet iedereen te springen voor de nieuwe beschermingsmiddelen. Volgens Glenn Lelieveld van de Zoogdiervereniging is het inderdaad mogelijk wolven gedrag af te leren, maar kunnen we dat beter doen met bestaande manieren. “Een elektronisch hek is een al bewezen manier die werkt om schapen te beschermen. Ook daar schrikt de wolf van. Daarnaast zijn er schaapskuddes met meer dan 900 schapen, die kun je niet allemaal even zo'n kraag om doen."
Ook de andere methoden kunnen op kritiek van Lelieveld rekenen. "Schapen zijn al jaren gewend met honden samen te leven. Een wolf is een hondachtige, dus daar schrikken ze sowieso niet van." Ook het vergiftigde schapenvlees heeft nadelen. "Een wolf kan vergif ruiken, dus die eten het dan niet meer. Bovendien eet niet alleen de wolf schaap, andere dieren kunnen er ook ziek van worden."
Van Liere vindt het te kort door de bocht om zijn methoden gelijk af te schieten, ook omdat de effectiviteit nog niet onderzocht is. "Ik blijf erbij dat ik mijn methoden kansrijk acht. Uiteindelijk moeten we toch alles uit de kast halen om schapen te beschermen."