Nieuws

Oudste geschiedenisboek van Gelderland trekt veel bezoekers

Gelderse titelpagina in het kroniekenhandschrift
Gelderse titelpagina in het kroniekenhandschrift © Kasteel Huis Bergh
'S-HEERENBERG - Het is een vuistdik middeleeuws boek dat rechtstreeks uit de bibliotheek van Zweinstein lijkt te komen. Harry Potter heeft de kroniek echter nooit gelezen. Het boekwerk bevat het oudste overzicht van gebeurtenissen uit de Gelderse geschiedenis. Vanaf zaterdag is het kroniekenhandschrift te bewonderen in een nieuwe tentoonstelling op Kasteel Huis Bergh. Volgers van het Gelderse geschiedenisplatform Ridders van Gelre konden het oudste geschiedenisboek van Gelderland gratis bekijken. Alle 315 tickets waren binnen een mum van tijd gereserveerd.
De tentoonstelling heet Kracht van Kronieken en is volledig opgebouwd rondom het oudste geschiedenisboek van Gelderland. Het kroniekenhandschrift dateert uit het midden van de vijftiende eeuw. Behalve een verhaal over de middeleeuwse geschiedenis van Gelderland staan er ook kronieken over de buurlanden van het hertogdom Gelre in het omvangrijke boekwerk.
Kasteel Huis Bergh
Kasteel Huis Bergh © Omroep Gelderland

Oudste geschiedenisboek van Gelderland komt thuis

Kasteel Huis Bergh kocht het kroniekenhandschrift in 2017 van het naburige Schloss Anholt in Duitsland. Hoogstwaarschijnlijk was Willem van den Bergh de eerste eigenaar. Hij was mogelijk ook de opdrachtgever. Directeur Marijke Brouwer is trots dat het kroniekenhandschrift terug is in haar museum. “Het oudste geschiedenisboek van Gelderland werd hier in de late middeleeuwen hier in Kasteel Huis Bergh bewaard. Met deze tentoonstelling komt het weer thuis.”

Het is net een puzzel

Bezoekers krijgen in de tentoonstelling een indruk hoe belangrijk boeken waren in de middeleeuwen. Ze zien de artistieke rijkdom van de regio Gelre, maar ook de politieke verhoudingen en machtsconflicten in Gelre aan het einde van de 15de eeuw. Hanneke van Asperen stelde de tentoonstelling samen: “Het is een beetje een puzzel, maar je krijgt wel heel veel aanwijzingen. Met teksten en afbeeldingen.”
Still uit de film bij de tentoonstelling
Still uit de film bij de tentoonstelling © Kasteel Huis Bergh

Veel middeleeuwse afbeeldingen

In het kroniekenhandschrift staan naast teksten ook heel veel afbeeldingen. De eerste tekening is het wapen van Willem van den Bergh. Dat komen we ook tegen boven de poort van Kasteel Huis Bergh. Daarna begint iedere kroniek met een afbeelding die past bij het gebied dat vervolgens beschreven wordt. Het boekwerk begint met een kroniek van de pausen. Daarna volgen verhalen over de bisdommen Keulen, Luik, Utrecht en Munster. Pas in het midden van het boek vinden we de 'Kronijck van Gelre', gevolgd door kronieken over de hertogdommen en graafschappen Brabant, Holland, Kleef en Mark.
Gelredag
Gelredag © Omroep Gelderland

Gelredag

Bezoekers konden vooraf een kaartje reserveren om de tentoonstelling Kracht van Kronieken in Kasteel Huis Bergh gratis te bezoeken tijdens de Gelredag van Erfgoed Gelderland en Omroep Gelderland. Alle 315 tickets zijn ondertussen gereserveerd. Hoogleraar Oudere Nederlandse letterkunde aan de Radboud Universiteit Nijmegen en conservator Hanneke van Asperen gaven een toelichting bij het oudste geschiedenisboek van Gelderland. De tentoonstelling in Huis Bergh is te zien tot en met 14 november.