Meer dan een ton wachtgeld voor wethouder na drie maanden werken: hoe kan dat?

Om maar juridisch te beginnen: Wiersinga staat volledig in zijn recht met het ontvangen van de bijna anderhalve ton aan wachtgeld. Wie in Nederland een wethoudersfunctie bekleedt, heeft automatisch recht op deze ontslaguitkering.

Dat geldt ook voor andere politieke functies, zoals Tweede Kamerleden en burgemeesters. Voor gemeenteraadsleden geldt het overigens niet: zij krijgen in principe geen wachtgeld. Ook niet als ze plots uit de raad moeten stappen.

De ontslaguitkering voor ambtenaren zit net wat anders in elkaar dan een ww-uitkering, die je krijgt als je in niet-politieke beroepen je baan kwijtraakt. Het eerste jaar krijgt een wethouder 80 procent van het laatst verdiende salaris (inclusief vakantie- en eindejaarstoeslagen), het jaar daarop 70 procent.

Er is ook geen maximumduur afgesproken voor de uitkering. Het enige dat vaststaat: de ex-wethouder mag in een nieuwe baan niet evenveel of méér gaan verdienen. Dan vervalt het recht op wachtgeld wél.

Het wachtgeld wordt in termijnen uitbetaald. Het is dus niet zo dat het volledige bedrag op dag één na ontslag op de rekening staat. Op die manier kan ook tussentijds het wachtgeld worden beëindigd, wanneer iemand toch te veel gaat verdienen.

Hoe lang je precies wachtgeld krijgt, is afhankelijk van hoe lang je in functie was. Toch legt het de gemiddelde wethouder geen windeieren. Ook al ben je minder dan drie maanden in functie, je krijgt voor zes maanden een uitkering.

En wie tussen de drie maanden en twee jaar blijft, heeft de volle twee jaar recht op de uitkering. Dat is dus ook de situatie van ex-wethouder Wiersinga: doordat hij net iets meer dan drie maanden in functie was, ontvangt hij nu tot twee jaar het wachtgeld.

Mensen die meer dan twee jaar werkten in hun politieke functie, kunnen maximaal drie jaar en twee maanden geld ontvangen. En wie binnen vijf jaar de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt krijgt tot die leeftijd is bereikt, een maandelijks bedrag op de bankrekening bijgeschreven.

Het idee achter wachtgeld is dat politieke beroepen zoals wethouder, burgemeester of gedeputeerde zomaar kunnen eindigen. En in tegenstelling tot andere beroepen hebben deze groepen geen recht op een ww-uitkering. Het wachtgeld moet daarom voorkomen dat iemand met lege handen achterblijft. De ontvanger moet overigens wel verplicht solliciteren.

Maar omdat het is gekoppeld aan het laatst verdiende salaris, valt die uitkering vaak hoger uit dan bij andere beroepsgroepen. Een wethouder kan ervoor kiezen om de uitkering volledig te weigeren. Wel is het dan een kwestie van alles of niets: slechts een deel ontvangen is geen optie.