Nieuws

Ziekenhuizen razend druk met kinderen op ic: 'Maar geen reden tot paniek'

De ziekenhuizen in Arnhem en Nijmegen zien veel meer kinderen met het RS-virus.
De ziekenhuizen in Arnhem en Nijmegen zien veel meer kinderen met het RS-virus. © ANP
NIJMEGEN - Op de intensive care-afdeling van het Radboudumc in Nijmegen en op de kinderafdeling van ziekenhuis Rijnstate in Arnhem liggen veel meer kinderen dan normaal. Waar artsen normaal gesproken een piek zien in de wintermaanden, is die piek er nu in de zomer. Wat blijkt? Door de lockdown waarin Nederland geruime tijd verkeerde, zijn kinderen minder goed beschermd tegen het RS-virus.
Infectioloog en kinderarts Koen van Aerde van het Radboudumc zegt dat het op dit moment 'hartstikke druk' is in het Nijmeegse ziekenhuis. "We hebben recent heel veel patiënten met luchtweginfecties opgenomen. Het is alle zeilen bijzetten", aldus Van Aerde. "Ongeveer de helft van de kinderen op de ic zijn patiënten met luchtweginfecties. Heel ongebruikelijk voor deze tijd van het jaar. Het is iets wat we in de winter verwachten, maar zeker niet in de zomer."
Infectioloog en kinderarts Koen van Aerde van het Radboudumc.
Infectioloog en kinderarts Koen van Aerde van het Radboudumc. © Omroep Gelderland

Vergelijkbaar beeld in Arnhem

Ziekenhuis Rijnstate in Arnhem schetst een vergelijkbaar beeld. Vijftien bedden op de kinderafdeling worden bezet door kinderen die met een luchtweginfectie zijn opgenomen. "Op dit moment hebben we twee kinderen die al wel op de eerste hulp zijn gezien, zuurstof hebben en gevoed worden via de sonde, maar die nog wachten tot ik straks - hopelijk - twee kinderen naar huis kan sturen. Dan wordt het ene bed verruild voor de volgende patiënt", zegt kinderarts Ines Von Rosenstiel.

Luchtweginfectie

Het RS-virus is een luchtweginfectie. Bij het gros van de mensen leidt het tot niet meer dan een huis-, tuin- en keukenverkoudheid, die na een paar dagen weer verdwenen is. "De meeste kinderen zijn er één of twee dagen ziek van, met verkoudheid en snotteren. Een kleine minderheid van de kinderen, minder dan 10 procent, krijgt wel meer last", legt infectioloog en kinderarts Van Aerde uit. "Je merkt dan dat kinderen sneller ademen, forse hoestbuien krijgen, minder drinken en suf worden."
In een intensive care-bed wordt de ene patiënt verruild voor de volgende
Het virus heeft deze maand meer vat gekregen op kinderen dan in andere jaren. Doordat we in het alledaagse leven afstand hielden en veel binnen zaten, kwam iedereen een stuk minder in aanraking met anderen. Zo werd het RS-virus ook minder verspreid. Positief, maar de winterse uitbraak is daardoor ook uitgesteld.
"We denken dat, nu we ruim een jaar met z'n allen in lockdown gezeten hebben, zwangere vrouwen en kinderen niet blootgesteld zijn aan dit soort virussen", duidt Van Aerde. "Zwangere vrouwen die een virus oplopen, kunnen de antistoffen doorgeven aan hun ongeboren kind. Je ziet nu echter een hele grote groep kinderen die vatbaar is voor deze infectie. Dat wordt zichtbaar nu we de lockdown loslaten."

Veel minder verkoudheidsvirussen

Kinderarts Von Rosenstiel in Arnhem onderschrijft dat. "Tijdens de lockdown hebben we veel minder verkoudheidsvirussen uitgewisseld. Die waren er ook bijna niet. Het was Covid, voor de rest was er geen RS en geen humaanpneumovirus - en nauwelijks griep. Inmiddels zijn de maatregelen veranderd, zijn de kleuterscholen en kinderdagverblijven weer voor iedereen open. Niet iedereen houdt meer de anderhalve meter afstand. Je merkt dat we de virussen die tot nu toe tegengehouden werden, in de zomermaanden alsnog zien."
De kinderartsen rekenen erop dat Nederland een inhaalslag staat te wachten en dat er nog meer 'RS-kinderen' bij zullen komen, de komende weken. "We hebben met de regio afgesproken een aparte groep aan te maken via WhatsApp, waarin we elkaar iedere ochtend en middag op de hoogte houden waar er nog plekken zijn en hoe het bij iedereen staat", zegt Ines Von Rosenstiel. "En via de website kindzoektbed.nl, waarop ook alle kinderartsen aangesloten zijn, weten we precies van elkaar waar nog een bedje is voor een ziek kind."
Kinderarts Ines Von Rosenstiel van ziekenhuis Rijnstate in Arnhem.
Kinderarts Ines Von Rosenstiel van ziekenhuis Rijnstate in Arnhem. © Omroep Gelderland
De bezettingsgraad van de intensive care-bedden in Nijmegen is fors, zegt Van Aerde vanuit Nijmegen. "We hebben nu elke dag een soort crisis, om te kijken of we nog met een bed de dienst in kunnen gaan. We kijken heel kritisch welke kinderen naar huis kunnen en hoe we het elke dag weer oplossen. Ik weet dat er al kinderen naar België zijn overgeplaatst. Dat geeft wel aan hoe druk het in Nederland is en hoe moeilijk het is om alle kinderen op dit moment een plekje in Nederland te geven."
Maak je je ongerust over je kind, schroom dan niet en bel je huisarts
Van Aerde zegt dat de basisregels die het laatste jaar voortdurend genoemd werden tijdens de coronacrisis, ook gelden om besmettingen met het RS-virus tegen te gaan. "Over het algemeen is er helemaal geen reden tot paniek. Het zijn eigenlijk de normale verkoudheden die we in de winter altijd zien. We moeten doen wat we tijdens corona ook doen: handen wassen, niezen in je elleboog en goed de hygiëne in acht nemen."
RS-specialist en kinderarts Louis Bont van het Wilhelmina Kinderziekenhuis in Utrecht zegt tegen de NOS dat in Nederland jaarlijks zo'n tweeduizend kinderen in het ziekenhuis terechtkomen, door een besmetting met het RS-virus. Zo'n 10 procent van hen komt op de ic terecht. In andere delen van de wereld overlijden kinderen sneller na een besmetting, omdat daar minder intensive care-afdelingen zijn. Bont noemt het onwaarschijnlijk dat zomerepidemieën normaal gaan worden.

Bel de huisarts bij twijfel

Kinderarts Von Rosenstiel van ziekenhuis Rijnstate raadt ouders aan de normale alertheid in acht te nemen. "Als je je ongerust voelt of je kind niet gezien moet worden, schroom dan niet en bel de huisarts. Die zal kijken of het kind nog thuis kan blijven met neusdruppels en kleine beetjes voeding, of dat het kind gezien moet worden in het ziekenhuis."
De artsen hebben hebben geen medicijn tegen het RS-virus. "De eigen afweer van het kind ruimt het virus vaak binnen een week op", legt Von Rosenstiel uit. "Het gaat ook met name om de risicogroepen. Niet alle kinderen hebben evenveel kans op ernstige klachten. Het gaat om de prematuren, de kinderen met een hartafwijking, kinderen die al een longprobleem hebben. Om hen zijn we het meest bezorgd."