'Dit zijn de heetste Spelen ooit', sporters krijgen hulp met hitte

Door alle coronaperikelen is tijdens deze 29e editie van de Zomerspelen anders dan anders. En dan is er ook nog de temperatuur; het kan bloedheet worden in de Japanse wereldstad. Thijs Eijsvogels bereidde met zijn team daarom meerdere sporters voor op die hittestress. Hij kan niet wachten tot de Spelen beginnen.

Als de Barneveldse wielrenner Wilco Kelderman zaterdagochtend om 4.00 uur Nederlandse tijd in actie komt op het bergachtige parcours van de wegwedstrijd in Tokio, tikt de temperatuur tot boven de 30 graden en reikt de luchtvochtigheid naar een waarde van boven de 72 procent. Het zijn precies die omstandigheden waar Eijsvogels zich de afgelopen jaren verdiepte.

"Het is niet alleen de luchtvochtigheid, het is de combinatie met de omgevingstemperatuur. Binnen de wetenschap hebben we dan een maat voor hittestress. Die zit nu al op het op één na hoogste niveau. Dat wordt echt een uitdaging voor de sporters", verzekert de inspanningsfysioloog. "Grofweg tussen 12.00 uur en 16.00 uur zijn de omstandigheden het zwaarst."

Met het project 'Thermo Tokyo' moet er niet alleen inzicht komen in de respons van sporters op hitte, het vormt tegelijkertijd misschien ook wel het geheime wapen voor onze medaillekansen. Sinds 2018 staat er op Papendal namelijk een klimaatkamer waar voor meer dan 130 Nederlandse topsporters een persoonlijke hitteprofiel is gemaakt. "Je moet niet denken; joh ik reis naar Japan, ik ben daar een tijdje en ik wen er aan. Als je je niet goed prepareert en het negeert, is het prestatieverlies gewoon enorm en dan doe je bij voorbaat al niet mee om de prijzen."

Eijsvogels heeft samen met zijn team de resultaten en adviezen aan de sporters en coaches meegegeven. "Daarop is een plan geschreven hoe ze het beste met die hitte om kunnen gaan. Daar zit een deel voorbereiding op de hitte in, maar ook hoe ze ter plekke het beste kunnen koelen. We hebben dat als advies gegeven. Oefen dat in de praktijk, tijdens trainingen en wedstrijden."

Nu de Spelen daar zijn kan hij alleen maar hopen dat het goed uitpakt. "Dat is harstikke leuk om het op die manier te volgen. We gaan ook zeker kijken of we nog interessante verbanden zien tussen de deelnemers aan onze studie en hun prestaties daarin."

Niet alleen in Nederland zijn wetenschappers bezig geweest om sporters voor te bereiden op de extreme omstandigheden. "Via social media probeer ik een beetje in de gaten te houden wat concullega's in het buitenland doen. Langzaam zag je daar de afgelopen weken de eerste berichten, foto's en filmpjes naar buiten komen."

Zo zag hij de Engelsen een soort klimaatkamertentjes gebruiken bleek de Australische equipe juist in te zetten op koeling na de inspanning. "Die hebben allemaal koelbaden meegesleept, waar ze hele teams in kwijt kunnen." In die zin is het ook een beetje de 'battle of the scientists'. "Zeker", lacht Eijsvogels. "We hopen dat wij daarin aan het langste eind gaan trekken."