Nieuws

PODCAST | De aantrekkingskracht van het bos is groot, wij zoeken uit waarom

Programmamaker Frank Oosterwegel op pad met hoogleraar natuurbeleving Agnes van den Berg, voor de podcast Pretpark Veluwe.
Programmamaker Frank Oosterwegel op pad met hoogleraar natuurbeleving Agnes van den Berg, voor de podcast Pretpark Veluwe. © Omroep Gelderland
LOENEN - Speelnatuur, wandelen tegen stress, mountainbiken voor je conditie. De natuur heeft een grote aantrekkingskracht op de mens. Sinds de coronapandemie is het zelfs nog drukker geworden in de bossen. Maar wat denken mensen te vinden al wandelend of fietsend in de natuur?
"Dat zijn van die wezenlijke vragen. Dat raakt aan de kern van ons bestaan. Wij zijn de natuur, we komen uit de natuur en we gaan weer terug naar de natuur. Op dat spirituele niveau begeef je je dan", aldus Agnes van den Berg omgevingspsycholoog en hoogleraar natuurbeleving aan de Rijksuniversiteit in Groningen.
Voor de meeste mensen is natuur een groot deel van hun leven op de achtergrond. In de jeugd speelt de natuur een grote rol, op oudere leeftijd, zeventigplus, wordt het ook weer een belangrijk thema.

Tegenslag

"In de tussentijd houdt het mensen niet zo bezig, behalve bij tegenslag. Dan kan iets in de privésfeer zijn, bijvoorbeeld burn-out, ziekte of ontslag. Dan krijgen de mensen vrijwel gelijk de behoefte zich te verbinden met de natuur, omdat ze het gevoel hebben dat dat iets goeds voor ze gaat doen."
En niet alleen privéaangelegenheden, ook maatschappelijke gebeurtenissen kunnen meespelen om de natuur op te zoeken. Zoals corona. "Dan willen mensen ontspannen, tot rust komen of er even uit. Sinds de verstedelijking brengen mensen veel meer tijd binnen door achter een scherm."
"Maar dan is er toch een oerbehoefte om naar buiten te willen. Dat is uiteindelijk nog een gevolg van onze evolutionaire geschiedenis, want als je het in tijd bekijkt dan wonen we eigenlijk nog maar heel kort in steden en hebben we een veel groter deel van de tijd in de natuur geleefd", verklaart Van den Berg.
De weldadige ervaring die de natuur heeft op mensen, wordt vooral zo ervaren in periodes van stress en tegenslag. "Het is eigenlijk pas sinds kort dat mensen durven toe te geven dat natuur gezond is. Dat mag nu ook hardop gezegd worden en is ook goed onderbouwd door onderzoek."
Maar waarom het zo is? "Ik weet niet of we ooit antwoord zullen krijgen op die vraag." Dat veel mensen de natuur mooier vinden dan bijvoorbeeld een stad, heeft volgens Van den Berg een functie. "Dat stimuleert ons om er naartoe te gaan en daardoor ervaren we de positieve effecten die de natuur op ons heeft." De trek naar buiten is tegelijk met de verstedelijking ontstaan. "Als je het begint kwijt te raken, besef je pas hoe belangrijk het is."
Natuurbeschermers en overheden zien tegenwoordig ook in dat de natuur van belang is voor mensen. "Vroeger ging het vooral om de intrinsieke waarde van de natuur. De biodiversiteit beschermen, omdat de natuur op zichzelf waardevol is. En dat is nog steeds belangrijk. Maar er is steeds meer bewustzijn, dat als we de natuur niet beschermen, we ook onszelf tekortdoen. Een goeie drijfveer om die natuur te beschermen."

Over de podcast

Pretpark Veluwe is vanaf nu te vinden in je favoriete podcastapp, zoals Spotify of Apple Podcast, en op omroepgelderland.nl/pretparkveluwe. Iedere vrijdag komt er een nieuwe aflevering uit. Wil je reageren? Dat kan op pretparkveluwe@gld.nl.