Nieuws

PODCAST | Gerard vindt de Veluwe een aangeharkt stuk bos geworden

UDDEL - De Veluwe. Gerard van Putten omschrijft het als volgt: "Het ziet eruit als de Nachtwacht, daar moet je niets aan toevoegen. Puur, puur, puur. Geen verf, geen betonnen palen, geen bewegwijzering. Doe het op je eigen houtje. Ga zelf op ontdekking." Maar voor Van Putten zelf is het al te laat. Vorig jaar vertrok hij naar Friesland en verliet zijn zo geliefde Veluwe. "Het is een aangeharkt stuk bos geworden."
Van Putten heeft een afspraak met programmamaker Frank Oosterwegel. De journalist maakt een podcast over de Veluwe: 'Pretpark Veluwe'. Oosterwegel liet zich inspireren door Gerard van Putten, met wie hij voor een ander programma ook eens op pad ging.

Nergens op drukken of klikken

Voor de gelegenheid is Gerard van Putten een dagje teruggekomen naar de Veluwe. Dat voelt dubbel. "Het doet ook pijn hoor." Van Putten wordt geboren in Vaassen en groeit op in Uddel. Begin jaren zeventig begint hij met wandelen over de Veluwe.
"Je wandelde naar een bepaalde plek en dan bleef je daar. Het was een oase van rust, vrijheid en ruimte. Er waren geen mensen, af en toe een fietser en een boswachter. Je werd door de boswachter binnengehaald als gast. Maakte een praatje: Heeft u nog wild gezien? Komt u hier vaak?"
Al mijmerend gaat Van Putten terug naar die tijd. Hij wijst naar een oude eik in de verte. "Daar tussen die twee stammen had ik een balkje gelegd waarop ik kon zitten en dan kon je kilometers ver kijken. Ik zat hier uren. Nergens op drukken of klikken, geen foto's. Doodstil zitten en dan kwam er wild voorbij. Een indrukwekkend edelhert. Ik was één met het gebied, ik hoorde erbij."

Recreatiezonering

Nu is die geliefde plek van Van Putten niet meer beschikbaar voor publiek. Want de druk op de natuur neemt toe en zo proberen de instanties bepaalde gebieden te beschermen. Recreatiezonering heet dat. Een begrip in de jaren tachtig en tegenwoordig helemaal actueel. Kwetsbare plekken worden afgesloten voor publiek, en anderen worden juist ingericht voor bezoekers. Gerard van Putten heeft er zijn Veluwe door verloren. "Het is om de natuur te beschermen, maar daardoor gaat ook het unieke verloren."
"Het hele gevoel van vrijheid is weg. Je moet op dat pad blijven, in een aangeharkt stuk bos. Een leeg bos." Gerard van Putten is de bedenker van 'het zwerfroutewandelnetwerk'. "Toen hij bijna twintig jaar geleden met een burn-out thuis kwam te zitten is hij al zijn favoriete paden aan elkaar gaan verbinden, en dan niet de 'gebaande paden'. Maar juist de kleine weggetjes, waar je alleen als wandelaar mag komen, niet met een fietser in je nek."
Luister hier naar aflevering 2 van de podcast Pretpark Veluwe.

Plek van troost en rust

De Veluwe is, zo ziet van Putten het, inmiddels helemaal volgebouwd met paaltjes en bordjes. "Ik snap die mensen ook wel hoor, dat je lekker met je mountainbike wil fietsen door het mulle zand. Maar waarom langs een rustgebied? Dat botst met elkaar. Die mensen genieten, maar daarnaast laten ze ook iets liggen. Ze dringen niet door tot de plek van troost en rust. Ze hebben een 'leuke dag' met koffie en appeltaart op het volgende rustpunt. Maar de diepte, het intense van die mooie Veluwe, laten ze liggen."
Maar is het dan schuld van de consument dat de Veluwe ten onder gaat? Zo ver wil van Putten niet gaan. "Er gebeurt hier teveel om te controleren. Mensen maken hun eigen regels. Er is een groep die niet luistert. Op de Hoge Veluwe bijvoorbeeld, mocht je rondstruinen, maar sommigen gingen te ver. En nu mag het niet meer. Een kleine groep verpest het voor de rest."

'De ziel is er uit'

Volgens Van Putten zijn het vooral de instanties die je het kwalijk kunt nemen. "Staatsbosbeheer, de overheid, Kroondomeinen en Natuurmonumenten bijvoorbeeld. Commerciële belangen spelen hoogtij. Er moet geld verdiend worden, die toerist moet naar de Veluwe komen. Dáár moet iets aan gedaan worden. Het gebied moet vanuit overheidswege beschermd worden." Hij wil geen 'zeur' zijn, maar hij mist dat 'oude' gevoel.
Een dag later, blikt van Putten terug op zijn bezoekje aan de Veluwe. "Het was fijn om er rond te lopen, maar vandaag voelt als een rouwdag. In mijn gedachten heb ik maar één conclusie: de ziel is eruit. Wellicht niet overal, maar wel op mijn plek. Het is niet meer mijn Veluwe."

Over de podcast:

Pretpark Veluwe is vanaf nu te vinden in je favoriete podcastapp, zoals Spotify of Apple Podcast, en op omroepgelderland.nl/pretparkveluwe. Iedere vrijdag komt er een nieuwe aflevering uit. Wil je reageren? Dat kan op pretparkveluwe@gld.nl.