Nieuws

'Hulp aan mensen met beperking holt achteruit'

Rhea Elise Khoeblal.
Rhea Elise Khoeblal. © Omroep Gelderland
NIJMEGEN - Exact deze datum vijf jaar geleden trad een VN-verdrag in werking dat mensen met een beperking een beter leven zou moeten geven. Maar het jubileum is allerminst reden tot feest. Bijvoorbeeld niet voor Rhea Elise, bekend van haar openluchtconcerten in Nijmegen.
"Erg teleurstellend, heel ontmoedigend en het heeft me heel somber gemaakt", verwoordt Rhea Elise Khoeblal haar teleurstelling. Veel mensen in Nijmegen kennen haar omdat ze met haar rolstoel en piano in de buitenlucht muziek maakt in het stadscentrum.
Vijf jaar geleden ondertekende Nederland een VN-verdrag dat het welzijn van mensen met een beperking moet verbeteren. Maar de hulp aan mensen met een beperking holt juist achteruit, constateren ze zelf.
Bekijk de video. De tekst gaat eronder verder.
'Hulp aan mensen met beperking holt achteruit'

Verslechterd in plaats van verbeterd

"Ik moet je eerlijk zeggen: ik zat in 2016 in de Tweede Kamer toen het verdrag geratificeerd werd en ik had de tranen in mijn ogen", herinnert Jan Troost uit Wijchen zich. Zijn organisatie Inclusie Verenigt behartigt de belangen van mensen met een beperking. "Ik dacht: eindelijk hebben we gelijke rechten." Niet dus.
"Het is heel erg verslechterd juist omdat er minder financiering vanuit de overheid is gekomen", stelt Khoeblal. Troost ziet dat ook, samen met zoveel andere mensen met een beperking. "De voorzieningen worden steeds slechter. Sinds Rutte I zo ongeveer."

Fysiek achteruit door overheidsbeleid

De gevolgen daarvan hakken er in. Zo wacht Rhea bijvoorbeeld zelf al heel lang op een betere rolstoel. "Dat maakt dat je nauwelijks iets kan maken van je leven", vertelt ze. "En dat je lichaam gewoon ook achteruit gaat. Mijn lichaam is achteruitgegaan terwijl ik geen progressieve aandoening heb. Dus dit is echt het effect van het overheidsbeleid."
Khoeblal schreef een uitgebreid essay waarin ze haar zorgen verwoordt en de politiek oproept om de rechten van mensen met een beperking eindelijk serieus te nemen. Ze krijgt veel bijval.
Wijchenaar Troost werkt inmiddels samen met de Universiteit van Utrecht aan een onderzoek. Studenten brengen in kaart wat de gevolgen zijn van het niet naleven van het VN-verdrag. Wat dat met mensen met een beperking doet en wat voor problemen ze in het dagelijks leven ervaren. Mensen met een beperking worden opgeroepen om hun ervaringen te delen en mee te werken aan het onderzoek.

Bijna 2 miljoen mensen

Inclusie is tegenwoordig het toverwoord. Iedereen hoort erbij. Toch zeggen ze zich verstrikt te voelen in de jungle van ontoegankelijkheid, zorgindicaties, een zwaar beroep op mantelzorgers en doorgeslagen marktwerking. Alsof mensen met een beperking het recht op deelname aan de samenleving juist is ontnomen.
"Het gaat wel over bijna 2 miljoen mensen in Nederland", benadrukt Troost de noodzaak tot actie. "Ik hoop eigenlijk dat mensenrechtenadvocaten hier naar willen kijken en er een zaak van willen maken", vult Khoeblal aan. "Dat wij als burgers onze overheid moeten aanklagen, het is diep triest dat dat nodig is."
Omroep Gelderland heeft het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport om een officiële reactie gevraagd. Deze is ingekort om de leesbaarheid te verhogen. "Er zijn in de afgelopen vijf jaar stappen gezet. Dat is ook te zien in vele goede voorbeelden, maar het ministerie realiseert zich ook dat we er nog niet zijn. Daarom blijven we met alle partners ambitieus voor de toekomst. Er is een blijvende inspanning nodig om het VN-verdrag tot het DNA te laten behoren van alle medeoverheden, bedrijven en organisaties. In november 2021 komt een nieuwe evaluatie uit over de voortgang van de Rijksoverheid."