Burgemeester Ede schittert als historische voorganger in speelfilm

De film vertelt het verhaal van de ontwikkeling van Ede van begin vorige eeuw tot nu, door de ogen van Anne, een meisje uit 1900. De Edese familiefilm werd al in 2013 gemaakt door de Edese theater- en filmmaker Arno Setz, maar verschijnt dit najaar in een nieuwe versie.

Setz legt uit waarom de film opnieuw wordt uitgebracht: "Historisch gezien was de film niet in balans. Er was door omstandigheden te weinig aandacht voor de militaire geschiedenis. Terwijl dat natuurlijk Ede enorm heeft bepaald vanaf 1905. De bouw van de kazernes en de troepenmachten die door het kleine dorp marcheerden. Het was een omwenteling van jewelste.”

Volgens Setz staat burgemeester Op ten Noort symbool voor de periode van verandering en vernieuwing. Hij was burgemeester van Ede van 1896 tot 1905. ,,Vanuit de overheid was men op zoek naar goed bereikbare plekken met veel grond om de troepen te kunnen laten oefenen. Burgemeester Op ten Noort heeft Ede dit hele proces meegemaakt en Ede de nieuwe tijd ingeleid.”

Setz vroeg burgemeester Verhulst of hij interesse had om zijn historische collega uit 1905 te spelen. Verhulst gaf aan dit graag te doen. "Het is bijzonder wat je als burgemeester meemaakt. Soms zie je pas met terugwerkende kracht wat een impact bepaalde ontwikkelingen hebben gehad. Dat gold zeker in de periode van Op ten Noort. De wereld kwam ineens het dorpse leven in gedenderd. Door het treinstation, door de soldaten en later door de ENKA-fabriek. Aan de burgemeester en de raad was de taak om heldere afspraken te maken zodat het dorp nog wel het dorp zou blijven.”

"En dat lukte eigenlijk wonderbaarlijk goed", vult filmmaker Setz aan: "Zowel de soldaten als de ENKA-medewerkers als de dorpse Edenaren bleven voornamelijk in hun eigen kringen. De soldaten in de kazernes en de medewerkers van de ENKA kwamen in het speciaal voor hun gebouwde Ede-zuid. De ‘mensen van over het spoor’ werden ze door de dorpse Edenaren genoemd. Terwijl de ENKA-medewerkers zichzelf eerder als Enkanezen dan als Edenaren zagen. Het dorpse leven bleef eigenlijk lange tijd onaangeroerd, terwijl de gemeente groeide en groeide.”

De film over Ede is in 2013 gemaakt in samenwerking met meer dan honderd Edenaren. Zowel voor als achter de schermen werkten de inwoners een jaar samen aan het filmproject. Edenaren met verschillende achtergronden en meer dan veertien verschillende nationaliteiten. ,,Het maakte niet meer uit of je Enkanees, militair of import-Edenaar was. Het maakproces laat zien dat Edenaren met vele achtergronden samen het nieuwe Ede vormen.”

Ede heeft geen eeuwenoude geschiedenis zoals Utrecht of Amsterdam. "Het heeft een heel eigen verhaal”, stelt Verhulst. "Een eruptie van gebeurtenissen en bedrijvigheid die uiteindelijk leidde naar waar we nu staan. Het dorp wat geen dorp meer is, maar waar de tijd van 125 jaar geleden nog altijd voelbaar is."

Een gemeente met nieuwe uitdagingen en ontwikkelingen, volgens Setz. "Een gemeente met nog steeds grote toestroom van niet-Edenaren. Met de uitdaging om samen Ede te vormen. De film laat zien dat het kan. Het vertelt de bijzondere wording van een dorp dat in een eeuw uit haar voegen barst en op zoek gaat naar een nieuwe identiteit. Een film om te gaan bekijken met de hele familie.”

De scènes met burgemeester Verhulst zijn opgenomen bij de Veluwsche Stoomtrein Maatschappij in Lieren bij Beekbergen, die naast oude stoomtreinen ook nog een station uit eind 19e eeuw heeft. Van het historisch museum Ede kreeg burgemeester Verhulst de burgermeesterketting uit 1905 te leen, die burgemeester Op ten Noort droeg in zijn tijd.

De film komt in Pathé. Reserveren kan alvast via info@seckunstwerkplaats.nl.