Bestrijding invasie rivierkreeften mislukt, over op beheersing

Een maand lang wordt er in de Proosdijvijver jacht gemaakt op de invasieve exoot. In de jaren '80 van de vorige eeuw werd de Rode Amerikaanse rivierkreeft voor het eerst in Nederland waargenomen. Naar verwachting zitten er vandaag de dag honderden tot duizenden Rode Amerikaanse rivierkreeften in de Edese vijver. Ze groeien daar uit tot een ware plaag.

Met hun scharen knippen ze waterplanten stuk en graven ze holen in de oevers. De situatie in Ede is nu nog beheersbaar, maar het gevaar ligt op de loer. Want elders in Nederland veranderen wateren langzaam in modderpoelen. Als gevolg daarvan verslechtert de waterkwaliteit wat weer een bedreiging vormt voor de inheemse flora en fauna.

De Rode Amerikaanse rivierkreeft voelt zich in Nederland als een vis in het water. Er liggen geen natuurlijke vijanden op de loer en wanneer het eten op is, wandelt de kreeft weer naar een ander watertje. Volgens onderzoeker Fabrice Ottburg van de Wageningen Universiteit krijgt de rivierkreeft soms hulp van de mens. "Er zijn mensen die een kreeftje kopen voor hun aquarium of tuinvijver. Op een gegeven moment lopen deze kreeften de tuin uit en de sloot in. Of ze worden gedumpt, dat gebeurt natuurlijk ook." Dankzij menselijk handelen zijn er nu zelfs Rode Amerikaanse rivierkreeften waargenomen op Vlieland.

De Proosdijvijver in Ede is een van de eerste plekken in Nederland waar een maand lang actief en op grote schaal op de rivierkreeft wordt gevist. Dat is een gemeenschappelijk project tussen de gemeente Ede en Waterschap Vallei en Veluwe. "We vissen hier met zo'n 400 korven en honderd kleine palingfuikjes", vertelt Yannick Janssen van ATKB. Dit adviesbureau voor natuur en leefomgeving is verantwoordelijk voor de vangst. "Dat zijn voor zo'n actie wel serieuze aantallen."

De vangstmethode van Ede is afgeleid van een kleine succesvolle pilot in de Molenpolder bij Utrecht. Janssen: "Dat ging om een kleine plas van 0,3 hectare. Tien keer zo klein als de Proosdijvijver in Ede. Daar zijn we erin geslaagd het watersysteem weer helder te krijgen. De planten groeiden weer terug."

De kreeften die ze in Ede vangen hebben nog maar een enkele bestemming. Janssen: "We werken samen met een beroepsvisser en die levert ze aan bij de handel en vervolgens gaan ze naar restaurants."

Onderzoeker Ottburg heeft nog een verzoek aan mensen die binnenkort in de natuur een Rode Amerikaanse rivierkreeft tegenkomen. "Geef de melding door op de website waarneming.nl. "Op die manier krijgen wij een heel goed beeld waar de soort voorkomt en of hij nieuwe plekken koloniseert."