Vijf vragen over de onrust rond vaccins: 'Vaccins zijn veilig en enige uitweg in deze crisis'

"Die twijfel begrijp ik goed, maar naar mijn mening zijn alle coronavaccins die nu op de markt zijn, veilig. Alle Covid-vaccins liggen nu onder zo'n groot vergrootglas, Covid raakt ons allen enorm, dat betekent dat er heel veel emotie mee gepaard gaat en dat betekent ook dat een rationele afweging, van 'hoe groot is nou het risico op het krijgen van een ernstige bijwerking', nu heel erg wordt uitvergroot. Aan de andere kant hebben we nu mogelijk minder aandacht voor het risico op het krijgen van een ernstige corona-infectie. Je moet die risico's aan beide kanten heel rationeel tegen elkaar afwegen. Dat de Gezondheidsraad nu adviseert om het vaccin voor sommige bevolkingsgroepen niet te gebruiken, wil niet zeggen dat het niet veilig is."

"Dit soort zeldzame bijwerkingen kun je in de studies niet vinden, juist omdat ze zo extreem zeldzaam zijn. De groepsgrootte van de mensen die deelnemen aan die studies is eigenlijk al heel erg groot (soms tienduizenden mensen), maar nog steeds niet groot genoeg om deze extreem zeldzame bijwerkingen op te pikken. Dit soort bijwerkingen vinden we nu, omdat we volledige bevolkingsgroepen aan het vaccineren zijn. We zijn bezig een hele wereldbevolking te vaccineren. Dan praat je over miljarden mensen, die bijna allemaal twee keer gevaccineerd moeten worden. Dan kom je op een gegeven moment dit soort extreem zeldzame bijwerkingen tegen."

"Ik denk inderdaad dat het een te grote groep is. Er zou meer ruimte moeten zijn om de bevolkingsgroepen onder te verdelen. Om te kijken welke groepen meer of minder risico lopen. Het advies van de Gezondheidsraad is nu denk ik ook te zwart-wit. Iedereen zou vrij moeten zijn om alsnog dat risico te accepteren, maar dat is momenteel natuurlijk niet hoe het werkt met de Gezondheidsraad. Uiteindelijk vind ik dat de afweging tussen die twee risico's vooral een rationele afweging zou moeten zijn, minder een emotionele afweging."

"Sommige bijwerkingen kunnen heel snel ontstaan, andere ontstaan pas later. Hoe groot de kans is, kun je in z'n algemeenheid niet precies aangeven. Bij AstraZeneca zijn wat algemene bijwerkingen als hoofdpijn en spierpijn. Dat geeft juist ook aan dat je afweersysteem geactiveerd wordt. Daarnaast is er ook risico op een ernstig bijwerking. Maar die bijwerking is wel echt bijzonder zeldzaam. Het voordeel is wel dat nu iedereen heel erg bewust is van deze mogelijke bijwerking, dat er ook iets aan gedaan kan worden. Dat het behandeld kan worden, in veel gevallen."

Tot slot: Wat adviseer je mensen die door de berichtgeving aan het twijfelen geslagen zijn?
"We zitten in een grote pandemie en vaccineren is onze enige uitweg uit de crisis. Als je gevaccineerd wordt, geeft het je persoonlijk bescherming, maar daarnaast geeft vaccinatie ook op groepsniveau bescherming. Dat betekent dat je ook andere mensen om je heen daarmee beschermt, dus ook mensen die zelf misschien minder goed reageren op het vaccin of mensen die om wat voor reden dan ook niet gevaccineerd kunnen worden. Je doet het dus niet alleen voor jezelf. AstraZeneca, bijvoorbeeld, werkt heel goed. Het beschermt bijna 100 procent tegen sterfte door het coronavirus. Natuurlijk zijn er bijwerkingen mogelijk, maar die risico's zijn zo klein, terwijl aan de andere kant de risico's op een corona-infectie en een ernstig ziekteverloop en de kans om er zelfs aan dood te gaan aanzienlijk zijn. Iedereen moet zijn eigen keuze maken, maar vaccineren is de enige mogelijkheid om zo snel mogelijk uit de crisis te komen."