Vier silo's met giftig brandblusschuim, Doetinchem zit er nog altijd mee in de maag

Dé vraag, hoe komt Doetinchem van de vier silo's met giftig brandblusschuim van Rutgers Milieu af?, bleef vrijdagmorgen tijdens een toelichting op het rapport van Pro Facto onbeantwoord. Het onderzoek van Pro Facto richtte zich op het handelen van de lokale en de provinciale overheid en dat leidde niet tot een verrassende conclusie: falend toezicht en falende handhaving, mede door een gebrek aan expertise en mankracht.

"Dit is een uitkomst waar geen mens vrolijk van wordt, maar het onderzoek beantwoordt niet de vraag wie verantwoordelijk is", concludeerde Boumans, die daarmee impliciet aangaf dat de gemeente Doetinchem niet van zins is alleen voor de kosten van het afvoeren van het giftige schuim op te willen draaien.

"We zijn met terreineigenaar Arts goed in gesprek. We proberen tot een goeie oplossing te komen en Rutgers aansprakelijk te stellen", zei Boumans, die desondanks aangaf 'hoopvol gestemd' te zijn dat het schuim in de silo's op korte termijn kan worden afgevoerd. "Ik denk dat we het kunnen oplossen, maar de verwerking is complex. Er is niemand in Nederland die dat nog wil doen."

De falende handhaving spitste zich ook toe op het handelen van de provincie. Na één van de dertien controles bij Rutgers, in april 2012, gaf de provincie aan dat er gehandhaafd moest worden. Een maand later stuurde een jurist van de provincie een brief aan Rutgers met de mededeling dat er niet gehandhaafd zou worden.

"Wat er in de tussentijd is gebeurd weten we niet", reageerde Niko Struiksma van Pro Facto. Ook Jan Markink, Gelders gedeputeerde, moest het antwoord daarop schuldig blijven ondanks 'spitwerk'. "Ik denk dat het mandaat daarvoor lager in de organisatie lag, maar dat moet ik navragen", aldus Markink.

Overigens werden tijdens alle dertien controles tekortkomingen geconstateerd, maar kwam Rutgers er telkens mee weg door beterschap te beloven. Wat ook opmerkelijk was is het feit dat de provincie in 2012 een mail stuurde aan Rutgers waarin stond dat tien vaten van elk 1 ton niet het maximum was omdat het schuim 'eigen afval' zou zijn. "Die brief beschouwde Rutgers als een vrijbrief", concludeerde Struiksma. "Het is een onbegrijpelijke interpretatie van de vergunning, want daarin wordt geen verschil gemaakt tussen ingenomen en eigen afval."

Uiteindelijk plaatste Rutgers 1300 vaten op het terrein aan de Voltastraat en werd burgemeester Boumans na zijn aantreden in 2017 met een ongewenste erfenis opgezadeld. Hij hield tijdens de affaire wethouder milieuzaken Frans Langeveld uit de wind. Zou het voor de burgemeester politieke consequenties kunnen hebben als de gemeenteraad zich in april over de kwestie buigt?

"Als portefeuillehouder handhaving ben ik er mij mee gaan bemoeien en ik neem mezelf niets kwalijk", reageerde Boumans. "Maar dat doet niets af aan mijn verantwoordelijkheid. We zijn onderweg naar een goede oplossing, dát is wat ik kan doen. Ik ga niet over mijn voortbestaan in Doetinchem. Als de raad vindt dat het consequenties moet hebben, dan zij dat zo."