nieuws

GGZ overspoeld door jongeren: 'Het maakt me heel onmachtig'

Annemarie van Harn.
Annemarie van Harn. © GGZ Centrum Wageningen
WAGENINGEN - Annemarie van Harn richtte een paar jaar geleden zelf een GGZ Centrum op, in Wageningen. Juist omdat ze vond dat het anders moest. "De focus ligt op het bestrijden van de ziekte. Maar als je alleen dat doet, loop je vast. Kijk ook naar welzijn en gezondheid." Dat ontbreekt nu te veel in de bestrijding van het coronavirus, vindt Van Harn, die haar inloopspreekuren vol ziet stromen.
"De afgelopen weken waren heel zwaar. Ik doe het inloopspreekuur zelf. Vorige week kwamen er elke dag tien aanmeldingen, normaal zijn dat er twintig per week. We worden echt overspoeld en het zijn vooral veel jongeren die zich melden. Het maakt me heel onmachtig", zegt Van Harn in De Week van Gelderland.

Depressies onder studenten

De jongeren die Annemarie tijdens het inloopspreekuur ziet, vinden het vaak al moeilijk zichzelf overeind te houden. Nu de structuur wegvalt en er te weinig manieren zijn om bij te tanken, krijgen mensen klachten. Vaak gaat dat richting een depressie. "Wageningen is een studentenstad. Ik zie veel jongeren die het grootste deel van de dag op hun kamer zitten, online studeren en een gebrek aan verplichtingen hebben, aan structuur. Als je dan al gevoelig was voor depressies of ADHD, loop je vast."
"Ik vind het soms ook heel schrijnend, dan spreek ik iemand die al van alles heeft geprobeerd, voor een beter gevoel van eigenwaarde en meer energie. En dan valt er opnieuw iets weg. Er was bijvoorbeeld iemand die rijlessen was gaan volgen en dat stopte net voor het afrijden. Hoeveel teleurstellingen kun je aan?"

Gebrek aan structuur

Wat we nodig hebben om door te zetten, op de korte termijn, is structuur. Dat jongeren doorgaan met hun opleiding bijvoorbeeld, legt Van Harn uit. Op de lange termijn speelt het gebrek aan autonomie, aan vrijheid, een grote rol. "De avondklok zet een extra rem op het leven, op doen waar je je goed bij voelt. Dat kan doorwerken in psychische problemen. Ik merk zelf ook dat ik het benauwd krijg van de avondklok. Ik vind het moeilijk als andere mensen iets voor mij bepalen. Het is een buitengewoon grote maatregel en er wordt te weinig gekeken naar de gevolgen."

Help elkaar hier doorheen

Burgemeester Marcouch van Arnhem, ook aan tafel bij De Week van Gelderland, is het op dit punt niet met Van Harn eens. "Het OMT bekijkt alle maatregelen vanuit verschillende invalshoeken. Het is uiteindelijk een bestuurlijke keus, maar er wordt wel gekeken naar de gevolgen. Dat neemt niet weg dat ook ik niet sta te popelen. Onze leefstijl is al totaal ontregeld. Sportscholen en studentenclubs zijn dicht, kinderen treffen elkaar niet op het schoolplein. Uiteindelijk moeten we elkaar hier doorheen helpen."
Annemarie van Harn: "Ik spreek ook mensen voor wie een lockdown juist positief uitpakt. Een cliënt verloor haar vader op jonge leeftijd en reageerde daarop door vooral door te gaan, afleiding te zoeken en te feesten. Nu het leven stil komt te staan, komt zij aan zichzelf toe."

Lockdown verlichten

En hoe kun je deze lockdown voor jezelf verlichten als je wel last hebt van de beperkingen? Van Harn: "Je hebt altijd te maken met systemen en regels. Kijk binnen de regels waar je ruimte voor jezelf vindt. Overdag even buiten sporten bijvoorbeeld."
Wordt met alle nieuwe aanmeldingen de druk op de schouders van Van Harn en haar medewerkers niet te hoog? "Er is zeker heel veel druk en we weten dat er nog een golf aankomt. Ik wil niet tekortschieten naar mijn collega's en ook niet naar cliënten toe, ik zoek naar manieren om het zo ontspannen mogelijk te houden."