'Eigen voedsel eerst', vindt melkveehouder Marion

Tussen Kerst en oud & nieuw blikken we in het programma Het Jaar van Gelderland terug op 2020. Want wat gebeurde er veel: de coronacrisis, de gevolgen van de pandemie op onze maatschappij, zorgen om het klimaat en boerenprotesten. In deze tweede aflevering staan we stil bij boerenprotesten en het boerenleven.

Naast Marion en Reto Logtenberg schuiven ook Willem te Molder, presentator en bassist van Boh Foi Toch, en Johannes Regelink aan. Johannes besloot dit jaar samen met zijn vrouw het melkveebedrijf van zijn ooms over te nemen en om te vormen tot een burgerboerderij. Regelink: "Het is nu nog een gangbaar melkveebedrijf, waarmee mijn ooms de laatste jaren konden overleven. Wij willen onze zuivelproducten zelf gaan maken en verkopen aan consumenten in de omgeving, bij verschillende afhaallocaties. Dit heeft twee voordelen: we bepalen zelf de prijs, zijn niet afhankelijk van een coöperatie die de wereldmarkt bekijkt, en we kunnen ons eigen verhaal vertellen. Als ecoloog vind ik het belangrijk dat we weer binnen de ecologische grenzen gaan werken."

Aan werken binnen de ecologische grenzen hangt wel een prijskaartje. "De prijzen worden hoger dan we gewend zijn in de supermarkt. Maar ik ben er heilig van overtuigd dat mensen dat er voor over hebben. Zodra wij binnen de grenzen gaan werken, met minder koeien, kunnen we weer goed voor de aarde zorgen."

Marion Logtenberg ziet ook verbeterpunten als ze kijkt naar hoe er bijvoorbeeld met de grond wordt omgegaan. "Maar je kunt niet groen doen als je rood staat. Als we breder willen kijken dan zoveel mogelijk produceren voor lage kosten, dan heb je goede prijzen nodig voor je product. En er is veel onzekerheid. Zodra je denkt dat je er bent, moet je toch weer een andere kant op."

Zouden boeren met een eerlijkere prijs voor hun producten ook minder voor de export kunnen produceren? Logtenberg: "Vergeet niet dat er ook ontzettend veel wordt geïmporteerd. Er zijn handelsverdragen gesloten, dat zijn allemaal politieke keuzes. Je kunt ook zeggen: het moet chauvinistischer. Eigen voedsel eerst."

Willem te Molder woonde 20 jaar tussen de boeren en herkent de moeilijkheden. "Mijn overboerman gaat stoppen, nog een jonge vent. De buurman om de hoek stopte ook. Twee boerenbedrijven waarvan ik dacht, die gaan voor altijd mee, maar toch gaat het mis."

Voor presentator en muzikant Willem te Molder was het een jaar vol jubilea. Hij werd 65, doet al veertig jaar aan hokken zonder mokken met zijn geliefde Annet en zijn band Boh Foi Toch bestond maar liefst dertig jaar. Helaas was, als gevolg van de coronamaatregelen, het jubileumoptreden in februari meteen hun laatste optreden van het jaar voor een volle zaal.

Johannes Regelink: "Komen jullie bij ons optreden op de boerderij zodra het weer kan? We hebben 50 hectare, dus plek zat!" Willem: "Dat doen we!" Boh Foi Toch als cement tussen boer en burgers.