Achterhoek / Arnhem en omstreken / Noord-Veluwe / Rivierengebied

Romeinse Limes moet op Unesco-lijst, maar Gelderland loopt ver achter

Romeinse Limes moet op Unesco-lijst, maar Gelderland loopt ver achter.
Romeinse Limes moet op Unesco-lijst, maar Gelderland loopt ver achter. © Omroep Gelderland
ARNHEM - De Limes staat op de nominatie voor de werelderfgoedlijst van Unesco, maar in Gelderland is nauwelijks iets te zien van de noordgrens van het Romeinse Rijk. Utrecht en Zuid-Holland doen het veel beter. Daar verrezen de afgelopen jaren complete forten en musea om de Romeinse geschiedenis zichtbaar te maken voor het grote publiek. Dat laten de Ridders van Gelre vanavond zien in hun televisieprogramma bij Omroep Gelderland.
Bekijk de video. De tekst gaat daaronder verder.
De Limes was 2000 jaar geleden de noordgrens van het Romeinse Rijk. Deze liep langs de Rijn vanaf Lobith naar Katwijk aan Zee. De Romeinen bouwden een stelsel van forten en wachttorens om de scheepvaart op de Rijn te beschermen. Rond de forten, ook wel castella genoemd, ontstonden nederzettingen waar de gezinnen van Romeinse soldaten en de inheemse bevolking woonden.
Kaart van de Romeinse Limes door Romeinen Nu.
De resten van forten en andere Romeinse gebouwen liggen verborgen onder de grond. Gezamenlijk vormen die het grootste archeologische monument van Nederland. De provincies Gelderland, Utrecht en Zuid-Holland hebben de Limes voorgedragen als werelderfgoed bij VN-organisatie Unesco.
De Amsterdamse grachtengordel, de Waddenzee en de binnenstad van Willemstad op Curaçao staan al op de Unesco-lijst. Voor de toekenning van de Unesco-status is het van belang dat het grote publiek het werelderfgoed kan zien en kan beleven.
Tekening van een Limesfort door Danker Jan Oreel.

Romeins schip

Vooral in de provincie Utrecht is de laatste jaren alles uit de kast gehaald om het Romeinse verleden zichtbaar te maken. De contouren van fort Fectio, bij Utrecht, zijn zichtbaar gemaakt zodat bezoekers zien hoe groot een Romeins castellum was.
In de Utrechtse binnenstad kunnen belangstellenden afdalen onder het Domplein om de metershoge Romeinse muurresten aan te raken. En in Leidsche Rijn is een volledig Romeins castellum herbouwd. Binnen kunnen bezoekers een origineel schip uit de Romeinse tijd bekijken. Een replica van dat schip vaart met toeristen over de Rijn in Utrecht.
Romeins schip in de grachten van Utrecht (foto: Omroep Gelderland). Tekst gaat hieronder verder.

Grootste Romeinse stad

Gelderland heeft een veel rijker Romeins verleden dan Utrecht, maar dit is nauwelijks zichtbaar gemaakt voor het publiek. In de uiterwaarden aan de Rijn in Arnhem-Zuid zijn alleen de fundamenten van het hoofdgebouw van een castellum nagemaakt.
In Nijmegen is zo mogelijk nog minder te zien van de rijke Romeinse geschiedenis. Zo hier en daar staat een informatiebordje, een modern kunstwerk of zijn de contouren van een tempel te zien in de straattegels.
De plek waar de grootste Romeinse stad van Nederland lag, in het Nijmeegse Waterkwartier, is zelfs buiten de Unesco-nominatie gelaten, omdat er nauwelijks iets te zien is van het Romeinse verleden.

Aquaduct en tempels

Erfgoedgedeputeerde Peter Drenth vindt dat de provincie Gelderland wel veel heeft gedaan om het Romeinse verleden zichtbaar te maken. Hij wijst op informatiepanelen over het Romeinse aquaduct in Berg en Dal en de resten van twee tempels die te vinden zijn onder de kerk van Elst.
Normaal gesproken zijn de Romeinse tempels van Elst iedere eerste zaterdagmiddag van de maand voor bezoekers toegankelijk onder begeleiding van een gids. Door de coronamaatregelen is dat voorlopig niet mogelijk.

Ridders van Gelre

Wie het Romeinse verleden van Gelderland wil ontdekken, moet dus naar musea zoals het kerk- en tempelmuseum in Elst of museum Het Valkhof in Nijmegen.
De jurering van Unesco vond op 17 en 18 september plaats in Gelderland. Op die dagen reisden ook de Ridders van Gelre langs plekken die herinneren aan de Romeinse Limes. Hun ervaringen zijn vanavond te zien bij Omroep Gelderland. De Unesco bepaalt volgend jaar of de Limes op de werelderfgoedlijst komt.
Bekijk hieronder de hele uitzending van Ridders van Gelre:
Ridders van Gelre - Ridders en de Romeinse Limes