Afrika Museum wil roofkunst teruggeven, 'maar niet op deze manier'

Een groep buitenlandse activisten probeerde donderdagmiddag een Congolees grafbeeld uit het museum mee te nemen om het 'terug te brengen naar waar het thuis hoort'. Ze livestreamden hun actie op Facebook.

"We zijn enorm voorstander van teruggave van roofkunst, maar dit had anders gekund", reageert Schonerwoerd. "Als er een partij bij ons komt die zegt: 'dit hoort bij ons', dan staan wij naast ze. We helpen en ondersteunen ze."

Het Afrika Museum vormt samen met het Tropenmuseum en Museum Volkenkunde het Nationaal Museum van Wereldculturen en beheert in totaal zo’n 450.000 objecten uit de hele wereld. Er wordt veel onderzoek gedaan naar de herkomst van dingen in de collectie. Schonerwoerd: "Met name bij objecten die we zelf ook als mogelijke roofkunst beschouwen. Dat is niet in alle gevallen uit te zoeken, het is ook een tijdrovend proces. Maar we vinden het belangrijk uit te zoeken en daar open over te zijn."

Vroeger werd er nog wel eens verzwegen dat een museum roofkunst had, tegenwoordig wordt dat bij collecties vermeld. Ook is er een commissie opgericht die nadenkt over wat er moet gebeuren als iemand bepaalde roofkunst claimt – daar is nog geen beleid voor. "Binnenkort komt er een advies daaruit, hopelijk gaat dat volgende stappen opleveren om zodat we er ook echt mee aan de slag kunnen."

Het beeld is nu terug bij het museum. "We laten het nog even 'bijkomen' in het depot, misschien wil de politie er nog naar kijken. Maar het komt uiteindelijk wel weer terug in de zaal", zegt de museumdirecteur.

Er is aangifte gedaan tegen de groep. De actievoerders, drie mannen en twee vrouwen zonder vaste woon- of verblijfplaats, zitten nog vast.

De groep heeft in juni een soortgelijk actie gehouden in een museum in Parijs. Daar probeerden ze een Congolese grafpaal mee te nemen. Nog voor ze het museum uit waren werden ze opgepakt door de politie.

De leider van de groep Mwazulu Diyabanza, die ook de livestreams presenteert, moet eind deze maand voor de Franse rechter verschijnen.