Dit familiebedrijf maakte sigaren voor Churchill en prins Bernhard

Het is de komende jaren wachten tot iemand met gevoel voor goede sigaren zich meldt in Culemborg. Binnen de familie voelt niemand ervoor om het ruim 100 jaar oude bedrijfje aan de Zandstraat over te nemen.

Daarnaast zijn de aangescherpte regels voor verkoop van rookwaren ook een hindernis richting toekomst. Op de houten kistjes met sigaren prijkt nu naast het fraaie Van der Donk-logo al een sticker met een waarschuwingstekst. Maar als daar in de toekomst nog meer van dat soort informatie bij geplakt zou moeten worden, ziet eigenaar Richard er geen brood meer in. Dan sluiten de deuren van het unieke bedrijfje in Culemborg.

Culemborg is van oudsher een stad van sigarenmakers. Grote bedrijven als Trio en Cadena en diverse kleinere ondernemers hebben veel inwoners aan een baan als tabaksroller, -stripper, -sorteerder of -ringer (het bandjes om de sigaar plakken) geholpen. In 1838 is er voor het eerst sprake van een tabaksfabriek. In 1886 hebben de twee grootste werkgevers samen 105 en de tien kleinere 94 man in dienst. Een kwart eeuw later is dat bijna 500 bij de twee grote fabrieken en 22 bij de nog maar drie kleine sigarenbedrijfjes.

Bij Cadena leert de voorloper van Van der Donk Sigaren het vak. In 1919 start deze Antonie of Anton Smits het bedrijf. Met zijn broer Hendrikus richt hij in 1927 A.W. Smits & Co. op. Direct na de Tweede Wereldoorlog trekt Hendrikus zich terug en in 1952 wordt een vennootschap onder firma opgericht met als eigenaren Anton en diens pleegzoon J.J. (Co) van der Donk. Aan de bedrijfsnaam wordt dan Sigarenfabriek Havana toegevoegd. In 1963 stopt Smits en vanaf 1976 runnen Co en zijn zoon Richard de zaak die dan Van der Donk Sigaren gaat heten.

In de beginjaren zijn de sigaren van de firma te koop bij een vijftiental winkels in de wijde regio rond Culemborg. Tot dat contact wordt gelegd met een gerenommeerde sigarenhandel in het sjieke Den Haag. Deze winkel levert aan politici, ambassades en zelfs het koningshuis is klant. De Culemborgers werken dan jarenlang exclusief voor deze sigarenwinkel.

Eén van de hoogtepunten in de productie is het maken van sigaren voor een staatsbanket dat koningin Wilhelmina in 1946 aanbiedt aan de Britse politicus Winston Churchill. Deze sigaar, model corona-corona, valt dusdanig in de smaak bij de staatsman dat hij deze 'typische Nederlandse sigaar' als kenmerk 'puur als de lucht in de vroege morgen' meegeeft. De sigaar zit nog altijd in het assortiment en het recept ervan blijft een familiegeheim.

Meer beroemdheden die fan zijn van de sigaren van het Culemborgse familiebedrijf zijn: prins Bernhard, de Indonesische president Soeharto, president Tito van voormalig Joegoslavië, VVD'er Hans Wiegel, topkok Cas Spijkers en interieurontwerper Jan des Bouvrie. 

Een bedrijf runnen met mensen die je privé ook veel ziet, niet iedereen zou dat willen.Toch zijn er in Gelderland meer dan 45.000 familiebedrijven. In het TV-programma Fa.Milie BV van Omroep Gelderland wordt onderzocht wat de dynamiek binnen dergelijke families is en hoe ze zich staande houden, ook in tijden van corona. Richard van der Donk is de derde generatie binnen het sigarenmakersbedrijf dat woensdag centraal staat in een aflevering van Fa.Milie B.V.