'Ongehoord': wel vergaderen terwijl niet iedereen mee kan doen

De VVD is het met de SP eens en het CDA staat er dubbel in. SP-voorman Swartjes noemt het een ondemocratische gang van zaken en voelt zich voor het blok gesteld: of komen en het gezondheidsrisico maar op de koop toenemen, of niet komen en zijn rol als volksvertegenwoordiger laten schieten. 

"Ik heb 700 stemmen gehad in Beuningen, die stemmen gaan nu verloren", betuigt Swartjes. "Zo kan ik niet in debat gaan met anderen en kan ik ook niet stemmen. Dat vind ik ondemocratisch." Een meerderheid in de agendacommissie heeft besloten dat de laatste vergadering voor de zomervakantie niet meer digitaal hoeft, maar 'gewoon' - met inachtneming van anderhalve meter afstand - in de raadszaal in het gemeentehuis kan. De griffier heeft de boel opgemeten en het kan.

Swartjes is ontstemd over de reacties van collega-raadsleden die hij achteraf kreeg. "Ja Jos, het is je eigen keus. Maar het ís geen keuze. Ik kies er niet voor om ziek te zijn. Ik kies er niet voor om afwezig te zijn, nee ik móet dat." Hij verwijt zijn collega-politici gebrek aan solidariteit.

Die solidariteit krijgt hij wel vanuit wellicht onverwachte hoek, vanuit de partij in de raad aan het andere uiterste van het politieke spectrum: de VVD. Fractievoorzitter Karin Janssen van de Heuvel stelde in de agendacommissie voor om het nog één keer digitaal te doen, al vindt ze voor zichzelf dat fysiek inmiddels moet kunnen. De laatste voor de zomervakantie nog digitaal geeft acht weken lucht om te kijken hoe de coronacrisis zich ontwikkelt en dan kan de raad daarna opnieuw een afweging maken.

"Maar dat was tegen dovemansoren gericht", zegt de VVD-fractievoorzitter. '"Je hebt allemaal kiezers die hebben gestemd op mensen die omwille van hun gezondheid niet hun geluid kunnen laten horen. Ik denk dat dat een hele kwalijke zaak is." Ze wijst erop dat gezondheid nooit een keuze is. "Was het maar waar, dan weet ik wat we allemaal zouden kiezen. De SP en de VVD liggen natuurlijk op een aantal punten ver uit elkaar, maar vanuit menselijk oogpunt vind ik het onacceptabel dat wij op deze manier gaan vergaderen. Ik vind dat je rekening moet houden met iedereen."

CDA-raadslid Rob Martinus blijft ook weg vanwege een gezondheidsrisico. "De omstandigheden in het gemeentehuis, noch het vergaderprotocol ten opzichte van de vorige raadsvergaderingen (ingevolge de spoedwet) zijn met de laatste versoepeling van de coronamaatregelen gewijzigd", zo stelt hij. Waarom nu ineens wel fysiek vergaderen vraagt hij zich af. "Dan kan niet iedereen erbij zijn".

Hij wijst erop dat een mix van fysiek en digitaal wettelijk niet mag. "Dus dan zul je een keuze moeten maken. Waarom zou je het risico lopen? Het is niet nodig. Er is geen dwingende reden om fysiek te vergaderen op dit moment. Laten we wachten tot na het zomerreces, en dan te kijken of de omstandigheden gewijzigd zijn. Wat maakt die ene vergadering nou nog uit?" Fractievoorzitter Dave Preijers van het CDA noemt het een dilemma. Persoonlijk vindt hij dat fysiek vergaderen moet kunnen, maar dat het belangrijk is dat iedereen aanwezig kan zijn. "Waarom zou digitaal niet kunnen?"

Eric van Ewijk, fractievoorzitter van de grootste partij in de raad - Beuningen Nu & Morgen - is met de meerderheid (5 van de 7 partijen) voor fysiek vergaderen. Hij noemt wel of niet mee vergaderen "een persoonlijke afweging". Hij vindt dat SP-raadslid Emine Toebes collega Swartjes zou kunnen vertegenwoordigen, maar die blijft weg uit solidariteit met de SP-fractievoorzitter. Hij verwacht niet dat de corona-situatie na de zomer anders is, denkend aan een mogelijke tweede golf. "Dus laten we gewoon beginnen." 

"Ik heb nog voorgesteld aan Jos, kom naar het gemeentehuis en ga in een schoongemaakt kamertje de raadsvergadering volgen en kom er alleen uit om te stemmen. Maar dat heeft Jos afgewezen. Hij heeft kennelijk advies gekregen om weg te blijven. Prima. Dat moet ook kunnen, maar dan moet hij daar ook de conclusies aan verbinden."  Van Ewijk vindt dat een mengvorm van fysiek en digitaal wettelijk mogelijk zou moeten zijn. Hij gaat Jos wel missen in de vergaderingen en noemt hem een kleurrijk figuur. "Hij brengt leven in het debat."