Zo wordt de nostalgische tv-serie Ons Dorp gemaakt

De eerste uitzending van Ons Dorp dateert van begin 2018. Ondertussen zijn we alweer tientallen bijzondere dorpsdocumenten verder. Het Betuwse Gendt mocht het spits afbijten met een film uit 1949, dus vier jaar na de oorlog. Waarschijnlijk ook het jaar waarin het idee voor de dorpsfilms is opgepakt door filmmaker Johan Adolfs uit Enschede.  

Veel kijkers vragen: hoe komen de uitzendingen tot stand en hoe komen jullie aan al die films? De eerste dorpsfilm die door de redactie werd opgespoord was die van Varsseveld uit 1962. De originele filmspoelen lagen al jaren ongebruikt in de kluis van een voormalig lid van de plaatselijke Bond van Plattelandsvrouwen.

Toen Varssevelder Guus Hiddink als jongeman al voetballend op die beelden bleek voor te komen werd dat fragment ook door de landelijke media opgepikt. Kort geleden gebruikte Studio Sport het stukje film opnieuw toen de coach te gast was in een uitzending.

De meeste films worden door de redactie boven water gehaald in samenwerking met de grote en kleinere archieven in de provincie. Af en toe bellen mensen naar de omroep en bieden een film of een kopie aan. Ook de lokale historische verenigingen en genootschappen spelen een belangrijke rol. Niet alleen bij het opsporen, maar ook door het zoeken van dorpsgenoten die commentaar kunnen geven bij de films.

Dat gebeurt in de tv-studio in Arnhem. De originele film is dan, meestal na digitalisering door het Gelders Archief, ingekort naar 25 minuten. Sommige dorpsfilms hebben een speelduur van ruim een uur en dus is inkorten en de meest aansprekende fragmenten selecteren een hele klus. Vaak is dat een kwestie van 'kill your darlings'.

De sprekers uit de bewuste plaats komen naar de studio en hebben dan thuis al een preview van de korte versie bestudeerd. In een uur tijd geven ze commentaar bij het zwart-wit beeld geholpen door een regisseur en cameraman. Dat verhaal wordt dan in de film gemonteerd, door een editor voorzien van titels, vormgeving, en muziek uit die periode.

De afleveringen van Ons Dorp maken heel wat los. Herinneringen worden opgehaald aan spelletjes die vroeger werden gespeeld op het schoolplein zoals 'elastieken' en o ja, hinkelen, wie doet dat nog? Niet zelden zien mensen hun overleden ouders of andere familieleden in een aflevering terug.

Omroep Gelderland maakte door de coronacrisis geïsoleerde ouderen in verzorgingshuizen blij met het toesturen van een reeks uitzendingen van Ons Dorp. De oude zwart-wit beelden blijken voor veel mensen een heilzame werking te hebben.

Ook Normaal-zanger Bennie Jolink raakte geëmotioneerd bij het zien van de beelden van 'zijn' Hummelo uit 1956. Zelf is Bennie diverse keren te zien als 'vernemstig kearltje' oftewel bijdehand jochie van 9 jaar. Met veel plezier heeft hij dan ook samen met een dorpsgenoot commentaar bij de film gegeven.

Natuurlijk zit er niet in iedere dorpsfilm een bekende Gelderlander, maar in elke plaats loopt wel een kleurrijk figuur rond en zorgt de gids die de cameraploeg begeleidt er wel voor dat die in beeld komt. En anders wordt de camera gericht op de toevallig op een bromfietsje passerende non of een oude boer met pijp en karakteristieke kop.

De redactie blijft speuren naar 'nieuwe' (nog niet in Ons Dorp vertoonde) films en kan jouw hulp prima gebruiken. Via de gemist-pagina kun je alle Ons Dorp-films terugkijken (pas op werkt verslavend!) en op deze lijst is te zien in welke Gelderse dorpen de cameraploeg is geweest. Weet jij van een dorpsfilm op de lijst die we nog niet hebben gehad? Neem dan contact op via onsdorp@gld.nl of via 026-3713713.

Ons Dorp is nog tot en met 16 juli iedere donderdag te zien en komt in het najaar terug met een korte reeks.