Arnhem krijgt ondanks beschikbare miljoenen nog geen extra mensen uit de bijstand

Arnhem moet de landelijke trend qua uitstroom uit de bijstand volgen en daarnaast in deze coalitieperiode nog eens vijfhonderd Arnhemmers extra aan werk helpen, werd afgesproken in het coalitieakkoord. Maar de Rijnstad kent nog altijd minder uitstroom dan vergelijkbare gemeenten, blijkt uit de laatste cijfers. Daartegenover staat minder instroom, maar ook per saldo doet Arnhem het wat slechter dan gemiddeld.

Bij elkaar is voor deze ambities 8,5 miljoen euro vrijgemaakt: 2,5 miljoen euro voor een werkinvesteringsfonds voor projecten en 6 miljoen euro om de afdeling werk en inkomen te reorganiseren. 'Dat was nodig, want als we zouden blijven doen wat we deden, haalden we het niet', stelt Louwers.

Nu haar organisatie zo goed als klaar is voor de nieuwe werkwijze, moet de effectiviteit daarvan zich volgens Louwers nog wel bewijzen. Vandaar dat zij wat 'voorzichtig' is in de begroting.

De uitstroomdoelstellingen opnemen in de begroting was een wens van de gemeenteraad, legt Louwers uit. Als je minder uitkeringen hoeft te betalen, scheelt dat immers geld. 'Maar zoals je aan de getallen kunt zien, gaat de wethouder nog niet half zo snel als waar ik vanuit ging', zegt raadslid Mattijs Loor (D66), die dat voorstel destijds indiende. 'Maar het gaat erom dat je ambitie hebt en ernaar handelt.' En daar stokt het, volgens de sociaal-liberaal.

'Zeker als je ziet dat van het hele werkinvesteringsfonds nog nauwelijks iets is uitgegeven en dus nog vrijwel geen projecten in gang zijn gezet', vervolgt Loor. Volgens hem is de wethouder eerst een jaar 'met vakbonden aan het vechten geweest' voor de reorganisatie. 'Vervolgens heeft ze driekwart jaar aan een voorstel gewerkt, gevolgd door een half jaar getouwtrek', constateert Loor. 'Nu is er al een halve coalitieperiode weg voordat de wethouder kan gaan doen waardoor ze is besteld.'

Ook zijn coalitiepartners VVD en PvdA laten weten dat er geen sprake kan zijn van bijgestelde ambities. 'Er is nagenoeg geen onderwerp waar zoveel geld voor beschikbaar is gesteld. Daar horen dan ook ambities en vooral resultaten bij', stelt VVD'er Leendert Combee. 'Een interne reorganisatie moet daaraan bijdragen en vooral geen belemmering zijn. Het gaat ons om aandacht voor banen voor Arnhemmers, niet om een college dat druk is met ambtenaren.'

'Teleurstellend', noemt fractievoorzitter Daniël Becker (ChristenUnie) de huidige gang van zaken. Werk is volgens hem 'het participatiemiddel bij uitstek'. 'Een van de weinige concrete ambities die deze coalitie had, wordt niet waargemaakt', stelt Coen Verheij (PVV).  'En het kost de stad wél bakken met geld.' Zowel de coalitiepartijen als het college hebben volgens hem gefaald.

'Een fiasco dat eraan zat te komen', vindt SP-voorman Gerrie Elfrink. Het was volgens hem een 'krankzinnig plan' om met deze torenhoge ambities 8,5 miljoen euro te claimen. En ook Klaartje van Dillen (CDA) is 'teleurgesteld' en ziet 'geen ambitie meer' bij het college. 'Juist na alle financiële ruimte die de raad heeft gegeven.'

Waarom Louwers de doelen in de nog resterende tijd alsnog gaat halen? 'We gaan veel meer mensen spreken en werken vanuit de wijken', legt ze uit. 'Inwoners worden intensiever gevolgd door één persoon en bijvoorbeeld zorgvragen of schulden worden in hetzelfde traject meegenomen.'

Deze nieuwe manier van werken moet ertoe leiden dat het aantal Arnhemmers in de bijstand alsnog harder daalt dan gemiddeld. Iets wat ook via het werkinvesteringsfonds vooralsnog niet is gelukt, erkent de wethouder. Ze geeft ook aan dat de coronacrisis geen invloed hoeft te hebben op deze doelstelling. De effecten van de crisis zullen immers ook invloed hebben op andere gemeenten. Ook verschillende fractievoorzitters geven aan dat Arnhem het dan in verhouding nog altijd beter kan doen.