Uitgeleefde kamers, kakkerlakken en karige zorg bij Arnhemse Zorggroep Kans

- Kwetsbare jongvolwassenen bij Zorggroep Kans, een instelling voor beschermd wonen in Arnhem, klagen dat ze karige zorg krijgen. Volgens ouders worden cliënten verwaarloosd.
- Medewerkers zeggen dat op de werkvloer veel om geld lijkt te draaien. 
- De oud-directeur krijgt in zes jaar tijd 875 duizend euro winst uitgekeerd. 

Het is vlak voor de zomer als Omroep Gelderland in contact komt met Joëlle Ophof (21). Ze woont in het Bruishuis, een zorgflat in Arnhem, en is cliënt bij Zorggroep Kans. De instelling biedt 24-uurs zorg aan jongeren met een beperking, met psychiatrische- of gedragsproblemen. 

Joëlle woont er sinds 2017. Ze heeft een licht verstandelijke beperking en is vaak ziek. Ze heeft de indicatie ‘begeleiding met intensieve verzorging’. Maar volgens haar kan Zorggroep Kans haar die zorg niet bieden.

Vooraf verbaast het Joëlle dat een Arnhemse wijkcoach haar afraadt om bij Zorggroep Kans te wonen. Elders is weinig plek, dus ze gaat toch. Op haar nieuwe groep merkt Joëlle dat begeleiders weinig tijd hebben. Ze moet haar administratie veelal zelf doen, zegt ze, en soms moet ze alleen naar de dokter of het ziekenhuis, terwijl dit niet de afspraak is.

Kijk hier het verhaal van Joëlle: (tekst gaat verder onder de video)

De alarmbellen gaan rinkelen als ze ziek wordt. ‘De begeleiding zei dat ik maar naar mijn moeder moest gaan.’ Vreemd, vindt ook moeder Yannitsa Wouters. ‘Zorggroep Kans krijgt immers zo’n vijfduizend euro per maand om voor Joëlle te zorgen.’

Joëlle’s verhaal is aanleiding voor Omroep Gelderland om een onderzoek te starten. Dat leidt tot gesprekken met zo’n vijfentwintig betrokkenen, waaronder cliënten en ouders, oud-managers, ex-medewerkers, wijkcoaches van de gemeente en externe zorgprofessionals. 

Uit hun verhalen ontstaat een onthutsend beeld van een zorginstelling waar oud-directeur Hetty Jägers sinds 2013 zeker 875 duizend euro winst uitgekeerd krijgt, terwijl op de werkvloer nergens geld voor lijkt te zijn.

Cliënten krijgen 33 euro per week om van te leven. Volgens betrokkenen zijn de kamers uitgeleefd en de gezamenlijke keukens smerig. Geld voor onderhoud, een schoonmaker en klusjesman is er volgens oud-medewerkers niet.

Ondertussen wordt de doelgroep bij Zorggroep Kans de afgelopen jaren uitgebreid met ‘zwaardere’ cliënten, zoals uit de gesloten jeugdzorg en forensische zorg. Terwijl oud-medewerkers naar eigen zeggen waarschuwen dat dit onverantwoord is met de krappe bezetting. Volgens veel betrokkenen zou ook dit een geldkwestie zijn: cliënten met een hogere indicatie leveren meer op.

Joëlle is niet de enige cliënt die klaagt. Een 23-jarige cliënt die eerder twee jaar op locatie het Bruishuis woonde, zegt dat voor hem geen uitkering of huurtoeslag werd aangevraagd. Daardoor liep hij naar eigen zeggen een grote huurschuld op. Uit een betalingsherinnering van 23 augustus 2014 blijkt inderdaad een huurschuld van meer dan vijfduizend euro. Moeder en zoon zijn bezig met juridische stappen. 

Twee ouders, Jan en Jacqueline Lamberts uit Velp wiens zoon ook bij Zorggroep Kans woont, spreken van ‘pure verwaarlozing’. Zij hebben het liever over ‘Zorggroep Kansloos’. Hun zoon is volgens hen door het gebrek aan structuur en begeleiding afgegleden. School én werk is hij verloren, zeggen ze.

Volgens meerdere cliënten is er niet alleen overdag weinig zorg. Juist ook ’s avonds ontbreekt de begeleiding. Joëlle vertelt dat ze zich regelmatig onveilig voelt op de groep. De slaapdienst wordt vaak gedraaid door studenten of stagiaires zonder diploma. Uit notulen van een bewonersvergadering blijkt dat hier in 2017 al zorgen over zijn.

Bewoners die tegen de regels ingaan worden na een waarschuwing voor 24 uur op straat gezet. Onverantwoord, vinden zowel cliënten als oud-medewerkers, en gevaarlijk voor cliënten zonder netwerk in de stad. 

Zorggroep Kans belandde het afgelopen jaar tenminste twee keer in een juridische strijd. Eén conflict ging over incidenten en overlast op locatie het Bruishuis. De beheerders van het Bruishuis, die niet met Omroep Gelderland wilden praten, spreken in het rechtbankverslag van structurele overlast door cliënten, zoals doodsbedreigingen, of de dreiging van het balkon te springen.

De begeleiding van cliënten zou 'ernstig' tekortschieten. Zo is er een kakkerlakkenplaag op de kamer van een bewoner, waar Zorggroep Kans niet snel genoeg op ingrijpt. De rechter acht dit aannemelijk gemaakt, maar sommeert de zorggroep niet om te vertrekken. Want waar moeten de cliënten dan heen, redeneert de rechter. 

Na de uitspraak in april dit jaar besluit directeur Hetty Jägers dat Zorggroep Kans toch uit het Bruishuis vertrekt. Afgelopen maand verhuisde de eerste verdieping naar een nieuwe locatie in de stad. Maar de onrust is daarmee niet weg.

Omroep Gelderland kreeg klachten binnen over Zorggroep Kans en sprak daarop met zo’n 25 betrokkenen. In totaal spraken 3 cliënten, 4 ouders, 10 oud-managers en -medewerkers, 3 wijkcoaches en 5 externe zorgprofessionals met Omroep Gelderland. Daarnaast raadpleegden we rechtbankverslagen, het GGD inspectierapport, interne documenten, het kadaster, de jaarverslagen bij de KvK én jaarverslagen bij het Ministerie van VWS. 

Oud-directeur Hetty Jägers hebben wij herhaaldelijk tevergeefs om een reactie gevraagd. Nieuw directeur van Zorggroep Kans, Marco Jungschlager, schrijft: