Nieuws

'Krankzinnig' hoge winsten bij Gelderse zorginstellingen

De winst van Gelderse zorgbedrijven blijft stijgen. Sommige bedrijven hebben een winstmarge van meer dan 40 procent, terwijl het normaal is om tot vijf procent van de omzet over te houden. De vraag is of dit geld terugvloeit naar de zorg, of verdwijnt in de zakken van zorgdirecteuren. © Rawpixel
De winst van Gelderse zorgbedrijven blijft stijgen. Sommige bedrijven hebben een winstmarge van meer dan 40 procent, terwijl het normaal is om tot vijf procent van de omzet over te houden. De vraag is of dit geld terugvloeit naar de zorg, of verdwijnt in de zakken van zorgdirecteuren.
door Harry Hekkert en Annemieke Schakelaar
Psychologen Praktijk Putten springt het meest in het oog. De eigenaar stak in 2017 liefst 49 cent van iedere gedeclareerde euro in zijn zak als winst. Voor veel meer Gelderse zorginstellingen en –bedrijven zijn zulke hoge winsten in 2017 en 2018 normaal en geen incident.
'Hier moet echt tegen worden opgetreden’, zegt Harrie Verbon, emeritus hoogleraar Openbare Financiën aan de Tilburg University. 'Er zijn te veel rotte appels onder eigenaren van zorgbedrijven, die vooral hun eigen portemonnee belangrijk vinden.' Verbon noemt een percentage van twee tot vijf procent winst voor zorgbedrijven ‘normaal’. 'Boven de tien procent winst is zeker niet normaal', stelt hij. 
Bekijk de reactie van Harrie Verbon (de tekst gaat verder onder de video):
Hoogleraar Harrie Verbon over hoge winsten van Gelderse zorgbedrijven

Geen incident

Verbon en collega Jeroen Suijs, hoogleraar Accountancy aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam, bekeken in 2016 de jaarverslagen van Gelderse zorginstellingen. Destijds noteerden drie instellingen meer dan twintig procent winst. Nu zijn dat er meer en zijn daarnaast de winsten hoger.
Opnieuw met medewerking van beide experts zette Omroep Gelderland de zorgwinsten op een rij. Ditmaal gaat het om gegevens uit de openbare jaarverslagen over 2017 (gegevens in samenwerking met Reporter van KRO/NCRV) en 2018. Bedrijven die in beide jaren, dus niet incidenteel, meer dan tien procent winst boeken zijn extra onder de loep genomen.
Opvallend genoeg gaat het in de samengestelde top-10 met de hoogste winsten geregeld om psychologenpraktijken. Bij die praktijken is er sprake van inkomsten via de zorgverzekeringswet of via de Jeugdwet, waarbij gemeenten de zorg betalen. 'Als zorgbedrijven meer dan tien procent winst maken is er wat mis', zegt Verbon. 'Of de zorg is ondermaats of de tarieven die ze vergoed krijgen zijn te hoog. In beide gevallen kun je stellen dat er geld, dat we met z'n allen bijeen brengen voor de zorg, niet naar zorg gaat. En in veel gevallen verdwijnt het dan in de zakken van directeuren.'

300.000 euro inkomen

Er bestaat een wet om directeuren in de zorg niet te veel te laten verdienen, de Wet Normering Topinkomens. Maar een directeur of eigenaar laat zich op verschillende manieren belonen. Naast salaris zijn winstuitkeringen bij verschillende directeuren en eigenaren van zorgbedrijven heel gewoon. Zo zette Jan van Rooijen van Psychologen Praktijk Putten B.V. in 2017 750.000 euro winstuitkering door naar de rekening van een andere bv op naam van hem en zijn vrouw.

'Salaris verhogen'

Van Rooijen kon de winsten behalen door zelf ’80 uur per week te werken’ en scherp op de kosten te letten, zo stelt hij. Maar dat is nu voorbij. 'Ik heb maatregelen genomen om meer taken uit te besteden, bijvoorbeeld een tuinman voor de tuin van de praktijk. 'En: ik ga mijn salaris aanpassen. Ja, verhogen. Daarmee wordt ook de winst van de praktijk beperkt.’
Naast salaris en winstuitkering zijn er ook zorgbedrijven waar een managementfee wordt uitgekeerd. 'En er is geen wet die dit verbiedt', stelt hoogleraar Accountancy Suijs.

'Krankzinnig'

'Toch vind ik deze cijfers schokkend’, zegt Tweede Kamerlid Evert Jan Slootweg van CDA. 'Dit soort winsten is toch onbestaanbaar?’
Hij stelde eerder vragen aan zijn ‘eigen’ minister Hugo de Jonge over ‘zorgcowboys’, ondernemers die snel geld via de zorg verdienen. De Jonge kwam in juli met voorstellen om onder meer hoge zorgwinsten tegen te gaan. 'Er zijn maatregelen in de maak’, zegt Slootweg. 'Maar hier en daar mag het een tandje meer. Er is niks mis met een mooi salaris in de zorg, maar er zijn nog te veel constructies mogelijk om rijk te worden. Als je dividend wilt opstrijken, dan past dat bij de eigenaar van een knikkerfabriek, maar niet in de zorg.'
Ook SP-Kamerlid Maarten Hijink is verbouwereerd: 'Dit is echt krankzinnig. Geld dat wij bij elkaar hebben gebracht met zorgpremies en belastinggeld hoort bij de zorg terecht te komen en niet in de zakken van directeuren te verdwijnen.'

Afschaffen

Hoogleraar Verbon pleit voor een radicale verandering. 'Na zoveel jaar blijkt dat dit systeem van marktwerking enorm verziekt is. Het trekt verkeerde mensen aan, die altijd wel een weg vinden. De maatregelen die de minister nu voorstelt zijn ook symptoombestrijding. Ik pleit voor het afschaffen van de marktwerking.'
Dit is een verhaal van De Belofte, ons platform voor gemeentepolitiek. Heb jij nieuws? Tip ons dan hier.
💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip of opmerking? Stuur ons een bericht op 06 - 220 543 52 of stuur een mail: omroep@gld.nl!