Nieuws

De goudjakhals rukt op in Gelderland en hier gaat-ie wonen

ZWOLLE - In Gelderland is plek voor enkele honderden, misschien wel duizenden goudjakhalzen. Dat blijkt uit onderzoek van de Wageningen Universiteit. Tot nu toe werd dit 'neefje van de wolf' twee keer gesignaleerd op de Veluwe, maar of het dier zich hier definitief heeft gevestigd, blijft echter een raadsel.
De goudjakhals lijkt veel op de wolf, maar is verhoudingsgewijs kleiner en heeft een spitsere snuit. Hij weegt maximaal 15 kilo. Ook jaagt hij niet op schapen, maar op kleiner grut zoals muizen, ratten en ganzen. Van oorsprong komt deze hondachtige voor in India, Azië en Zuid-Europa (Griekenland).

Plek voor meer dan 5.000 jakhalzen

Hij is echter bezig met een gestage opmars naar West-Europa. Net als de wolf profiteert hij van beleid om roofdieren te beschermen. In 2016 en in 2017 liet een goudjakhals zich vastleggen op een Nederlandse cameraval, beide keren op de Veluwe (een video uit 2018 bleek een reclamestunt). Dat was voor het eerst: in tegenstelling tot de wolf heeft de goudjakhals hier nog nooit geleefd.
Maar Nederland zou potentieel meer dan 5.000 goudjakhalzen kunnen huisvesten. Dat blijkt uit een studie van masterstudente Joliene Wennink van de Wageningen Universiteit. Vrijwel geheel Gelderland is geschikt als leefgebied, uitgezonderd stedelijke gebieden zoals Nijmegen, Arnhem, Apeldoorn en Doetinchem. Op de Veluwe is de wolf echter een grote concurrent van de goudjakhals.
Wolven jagen op goudjakhalzen, dus waar wolven zijn, trekken goudjakhalzen weg
Glenn Lelieveld, ecoloog
'Wolven jagen op goudjakhalzen, dus waar wolven zijn, trekken goudjakhalzen weg. In Oostenrijk en Hongarije wordt de goudjakhals ook wel de rietwolf genoemd, omdat hij ook goed kan leven in moerasgebieden, uiterwaarden en veengebieden. Eigenlijk zijn plekken waar we nu overlast hebben van ganzen, uitermate geschikt voor de goudjakhals', vertelt ecoloog Glenn Lelieveld van de Zoogdiervereniging.
De tekst gaat verder onder de video
In Gelderland is plek voor enkele honderden, misschien wel duizenden goudjakhalzen. Dat blijkt uit onderzoek van de Wageningen Universiteit. Tot nu toe werd dit 'neefje van de wolf' twee keer gesignaleerd op de Veluwe, maar of het dier zich hier definitief heeft gevestigd, blijft echter een raadsel. © Wikimedia Commons

Jakhals is onzichtbaar

Óf de goudjakhals zich al definitief heeft gevestigd in Nederland, is niet bekend. Het dier is schuw en laat zich niet makkelijk zien. 'De wolf is heel zichtbaar: die legt z'n drollen midden op het pad en pakt af en toe een schaap, maar de goudjakhals doet dat niet. Die legt z'n drollen ergens in de bosjes, dus we hebben geen idee', vertelt Lelieveld.
De enige manier om hem op te sporen is via geluid. 'Je komt er pas achter als een paar families (van vier dieren, red.) naar elkaar gaan huilen. Dat klinkt anders dan bij de wolf, hoger. Als er ergens geruchten komen over gehuil, dan gaan wij erheen met megafoon en een geluidsopname van gehuil. Dat spelen we dan af in de hoop op een antwoord. Met dat huilen zeggen ze 'dit gebied is van mij', dus dan weet je dat ze er gevestigd zijn.' 
Zover is het echter nog niet gekomen.
In 2017 werd de goudjakhals wél gefilmd: (tekst gaat verder na de foto)
In 2017 werd het roofdier nogmaals vastgelegd met een cameraval. Bron: Provincie Gelderland
In Gelderland is plek voor enkele honderden, misschien wel duizenden goudjakhalzen. Dat blijkt uit onderzoek van de Wageningen Universiteit. Tot nu toe werd dit 'neefje van de wolf' twee keer gesignaleerd op de Veluwe, maar of het dier zich hier definitief heeft gevestigd, blijft echter een raadsel.

Volgens de regels inheems

De goudjakhals is volgens de Europese regels inheems, omdat hij van oudsher voorkomt in Griekenland. In Nederland is het dier echter een nieuwkomer. Lelieveld: 'Maar de dieren hier zijn wel aangepast aan de vos en de wolf, dus ik denk niet dat de goudjakhals een probleem gaat vormen voor andere diersoorten. Het lijkt me meer een helper, aangezien hij jaagt op ratten, muizen en ganzen.'
De ecoloog verbaast zich over de commotie rondom de terugkeer van de wolf, terwijl er eigenlijk nooit over goudjakhals wordt gediscussieerd. 'Het is net als de wolf een roofdier en daar hebben we in Nederland vaak moeite mee. Maar de discussie over de goudjakhals is helemaal afwezig. Ik verwonder me erover hoe verschillend we ermee omgaan.'
💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip of opmerking? Stuur ons een bericht op 06 - 220 543 52 of stuur een mail: omroep@gld.nl!