Nieuws

Hoe Gelders zijn de Gelderse Eerste Kamerleden?

19 maart 2019, 11:00 • 4 minuten leestijd

Woensdag kiezen we de 55 leden van Provinciale Staten van Gelderland. Twee maanden later bepalen zij mede wie de 75 leden van de Eerste Kamer worden. Hoe gaat die stemming eigenlijk in z'n werk? Kiezen ze Gelderse vertegenwoordigers? Hoe Gelders is die Eerste Kamer eigenlijk? Journalist Annemieke Schakelaar zocht de antwoorden in de Eerste Kamer én in het Gelderse provinciehuis. Deel 4 van haar podcastserie De staat van de senaat: opstand.

Woensdag kiezen we de 55 leden van Provinciale Staten van Gelderland. Twee maanden later bepalen zij mede wie de 75 leden van de Eerste Kamer worden. Hoe gaat die stemming eigenlijk in z'n werk? Kiezen ze Gelderse vertegenwoordigers? Hoe Gelders is die Eerste Kamer eigenlijk? Journalist Annemieke Schakelaar zocht de antwoorden in de Eerste Kamer én in het Gelderse provinciehuis. Deel 4 van haar podcastserie De staat van de senaat: opstand. © Eerste Kamer

DEN HAAG - Woensdag kiezen we de 55 leden van Provinciale Staten van Gelderland. Twee maanden later bepalen zij mede wie de 75 leden van de Eerste Kamer worden. Hoe gaat die stemming eigenlijk in z'n werk? Kiezen ze Gelderse vertegenwoordigers? Hoe Gelders is die Eerste Kamer eigenlijk? Journalist Annemieke Schakelaar zocht de antwoorden in de Eerste Kamer én in het Gelderse provinciehuis. Deel 4 van haar podcastserie De staat van de senaat: opstand.

door Annemieke Schakelaar

Zeven leden van de Eerste Kamer wonen in Gelderland. Samen met mij staan ze in de centrale ontvangsthal van de Eerste Kamer. Ze staan onder de grote glas-in-lood-koepel met daaromheen een gedecoreerde rand met provinciewapens. Als ik ze vraag waar die van Gelderland is, wordt het stil. Gezoek, gegiechel en uiteindelijk wijst Esther-Mirjam Sent (PvdA) de juiste aan. Dat roept de vraag op: hoe Gelders zijn die Gelderse Eerste Kamerleden eigenlijk?

De centrale ontvangsthal met de provinciewapens in de houten rand onder de koepel.

De podcastserie De staat van de senaat is gemaakt door Omroep Gelderland-journalist Annemieke Schakelaar. Zij verbleef dagenlang in de Eerste Kamer en sprak daar met Gelderse Kamerleden, de voorzitter, een oud-voorzitter, de schoonmakers, bodes, koffiedames, kamerbewaarder en het hoofd facilitaire zaken. Maar ook met twee wetenschappelijke deskundigen, een parlementair journalist, rondleiders en scholieren en jongeren die de senaat bezoeken. Al die opnames verwerkte zij in een podcast, een luisterdocumentaire, in vier afleveringen. De staat van de senaat is behalve op deze website ook te vinden in de Omroep Gelderland-app en op podcastapps als Spotify, Apple Podcasts, Stitcher en Player FM.

'Ja, dat zit in je', zegt GroenLinks-Kamerlid Tineke Strik uit Oosterbeek. 'Doordat je er woont, krijg je toch veel meer mee wat er speelt.' Esther-Mirjam Sent, PvdA-senator uit Nijmegen, vult aan: 'Ik word in Nijmegen en in Gelderland veel uitgenodigd voor allerlei bijeenkomsten, dan doe je toch veel informatie op.' 'En je bent ook makkelijker aanspreekbaar voor mensen in Gelderland als je er zelf woont', vindt Maria Martens, senaatslid voor het CDA en woonachtig in Nijmegen.

Ze vinden het dus allemaal belangrijk dat er Gelderlanders in die Eerste Kamer zitten, maar hoe komen die er eigenlijk? Op 27 mei staan er in alle provinciehuizen stembussen voor de Provinciale Statenleden. Zij kunnen dan stemmen op één van de kandidaten voor de Eerste Kamer. Bijna alle partijen geven toe dat de afspraak is dat de Statenleden stemmen op de lijsttrekker van hun partij. Oók als die niet uit hun eigen provincie komt.

Gelderse Eerste Kamerleden: links Niko Koffeman (PvdD) en rechts Tineke Strik (GL).

'Dat is toch wel een beetje opgelegd vanuit de partij', zegt Frans Bruning van GroenLinks in Gelderland. Hij krijgt bijval van zijn collega-Statenleden van de ChristenUnie, VVD, SGP en PvdA. Allemaal vinden ze het belangrijk dat in die Eerste Kamer niet alleen maar mensen uit de Randstad zitten, maar 'als je maar drie of vier zetels hebt, kun je niet uit elke provincie een vertegenwoordiger hebben', zegt Pieter Plug van de Gelderse ChristenUnie.

Dat betekent volgens hen niet dat de stem van Gelderland niet wordt gehoord in de senaat. Frans Bruning (GroenLinks): 'Wij zorgen er echt wel voor dat onze vertegenwoordiging in Den Haag te horen krijgt wat hier speelt.'

Door een opstand ben ik in de Eerste Kamer gekomen.

Oud-voorzitter van de Eerste Kamer Fred de Graaf

En soms gehoorzamen Statenleden niet aan de oproep op de landelijke lijsttrekker te stemmen. Daar weet oud-voorzitter van de Eerste Kamer Fred de Graaf (VVD) uit Apeldoorn alles van. 'Er stonden in 2003 veel te veel mensen uit de Randstad op de lijst en toen het bestuur daar niets aan deed, hebben de provincies buiten de Randstad massaal op kandidaten uit de eigen regio gestemd. Ik stond eigenlijk op een niet verkiesbare plek, maar door die opstand ben ik toch in de Eerste Kamer gekomen.'

Deel 3 en 4 van De Staat van de senaat zijn dinsdagavond ook te beluisteren op Radio Gelderland, vanaf 19.00 uur. Klik hier voor alle podcasts van Omroep Gelderland.