Analyse: Niet De Gier, maar vooral Oversier ter discussie op vulkaan NEC

De Nijmeegse ploeg begint het seizoen met de ambitie om bij de top vijf van de eerste divisie te spelen. Maar na de transferwindow, waarin wat buitenkansjes worden verzilverd, wordt er stiekem ook gesproken van meedoen om de titel. Met Jack de Gier als opvolger van de volstrekt incapabele Pepijn Lijnders is er een trainer binnengehaald, die de club in al zijn facetten kent en bij Almere City knappe prestaties heeft geleverd met attractief voetbal. De eerste wedstrijden blijkt dat ook. Het spel is vermakelijk en de resultaten zijn niet slecht, al is het defensief allemaal erg kwetsbaar.foto: Broer van den Boom

Maar dan komt de eerste nederlaag in Almere, meteen gevolgd door een thuisnederlaag tegen Eindhoven. NEC verliest de aansluiting met de top van de eerste divisie, maar er lijkt nog geen man overboord. De eerste echte dreun is thuis tegen TOP Oss (1-5) en dat blijkt geen incident, want uit tegen Jong Ajax wordt met 4-0 verloren en tegen het kwaliteitsarme RKC uit volgt een ontluisterende 1-0 nederlaag. foto: Broer van den Boom

NEC zakt terug naar de tiende plaats, een positie die nog maar net recht zou geven op deelname aan de play-offs. Ondertussen is de opstelling van NEC, mede door blessures, een tombola. Er zit geen enkele lijn meer in het spel. Het structurele geschutter bij de omschakeling van de tegenstander en defensieve ketsers zorgen ervoor dat NEC zelfs een negatief doelsaldo heeft. En er worden ook spelers afgerekend op de slechte prestaties. Ole Romeny valt in tegen RKC, maar leidt met balverlies de 1-0 in, hoewel daarna nog zeker vier spelers in de fout gaan. De 18-jarige aanvaller wordt in de rust alweer gewisseld. "We zijn hier niet bij de pupillen", is het commentaar van Jack de Gier. 

Het volgende slachtoffer is Kevin Jansen. De middenvelder, die slechts af en toe mag opdraven in de basis, wordt om disciplinaire redenen uit de selectie gezet en verbannen naar Jong NEC. Maar dit blijkt slechts het topje van de ijsberg, of liever gezegd van de vulkaan die NEC is. En die op uitbarsten staat.

Een ingewijde bij de Nijmeegse club typeerde het als volgt: "De afkorting NEC klopt al lang niet meer, vooral de E niet. Nijmegenaren spelen er nauwelijks nog, de Eendracht is meer Tiendracht en ze combineren binnen en buiten het veld helemaal niet meer." Daarin zit eigenlijk alles en dan is het zoeken naar de oorzaken en zondebokken. Want de NEC-supporters zijn daarin altijd keihard en zien graag koppen rollen.

Trainer Jack de Gier is aanvankelijk mateloos populair. Zelfs bij onnodig puntenverlies op eigen veld klinkt het Jackygoal na afloop. Na de vernedering tegen Oss verandert dat al bij sommigen in Jacky Go, al lijkt dat meer cynisme dan gemeend. In Waalwijk na de ontluisterende nederlaag tegen RKC waren de eerste witte zakdoekjes zichtbaar, maar toch lijkt de positie van de trainer niet onhoudbaar. De Gier heeft nog steeds krediet binnen de club, maar iedereen beseft wel dat een nieuwe reeks nederlagen voor de winterstop zijn positie kan ondermijnen. En met zware uitwedstrijden tegen FC Den Bosch en FC Twente en verraderlijke ploegen als Volendam en MVV in De Goffert is het geen uitgemaakte zaak dat de punten vanzelf gaan binnen stromen. Zeker niet in de huidige vorm waarin NEC verkeert.

Er wordt ondertussen wel veel intern gesproken bij NEC. Binnen alle geledingen van de club is er overleg. Niemand krijgt de vinger erachter waarom de selectie, die was ingeschat als goed genoeg voor minimaal top vijf, is teruggevallen naar de middenmoot. Wel valt het veel mensen binnen en buiten de club op dat de spelers niet heel erg fit ogen. Zo valt Romeny tegen Jong AZ al binnen een uur uit met kramp (foto boven). En sjokken veel spelers bij balverlies terug, waardoor de defensie vaak in ondertal is en dan verkeerde beslissingen neemt, die tegendoelpunten veroorzaken. De reactie vanuit de staf is dat uit testen blijkt dat de spelers wel degelijk fit genoeg zijn.

Verder wordt er ook kritisch gekeken naar de bezetting van de rest van de staf, met Adrie Bogers en Patrick Pothuizen. De assistenten voegen volgens diverse mensen binnen de club niet genoeg toe. Bogers wordt gezien als een pion van technisch directeur Remco Oversier en Pothuizen is misschien wel te amicaal met de andere twee trainers. Hij vormde vorig seizoen al een combine met Bogers, wat toen ondermijnend werkte voor de zwalkende trainer Pepijn Lijnders. En Potje is al sinds hun gezamenlijke tijd bij NEC als speler heel close met De Gier. De voormalige spits staat bekend om zijn aanvallende denkwijze, de voormalige verdedigers Bogers en Pothuizen zouden de defensieve balans in de tactiek mede moeten bewaken. Maar het aantal tegendoelpunten van NEC is schrikbarend hoog: 26 al, er zijn maar zes ploegen die meer moesten incasseren. Maar voorlopig krijgt het drietal nog het voordeel van de twijfel.foto: Broer van den Boom

De spelers zijn natuurlijk ook debet aan de sportieve malaise. Ze steken wel degelijk de hand in eigen boezem, er is niemand die niet kritisch is op zichzelf en de ploeg. Toch kan ook niemand verklaren waarom het zo tegenvalt. De routiniers Rens van Eijden en Joey van den Berg moeten karakter en ervaring toevoegen aan het elftal, maar mede door blessures komen ze niet aan het verwachte niveau. Anass Achahbar begint ijzersterk aan het seizoen, maar kent daarna een enorme terugval en verliest zelfs zijn basisplaats. De enige die structureel voldoen zijn Leroy Labylle en topscorer Sven Braken.

Wat de ploeg in ieder geval mist, zijn vleugelverdedigers die kort op hun man spelen. Iedere buitenspeler lijkt ongehinderd voorzetten te mogen geven. Maar het grootste probleem is het druk zetten, vooral vanwege het gebrek aan loopvermogen op het middenveld. Daar gaat in ieder geval ook op worden ingegrepen. Er moet een middenvelder bij komen die het wel kan belopen. En wellicht ook nog een linksback, omdat Leroy Labylle ook nodig is in andere linies. Daarvoor moet mogelijk ruimte worden gecreëerd door spelers in de winterstop kwijt te raken. Het terugzetten van Kevin Jansen zou daar een voorteken van kunnen zijn, er volgen er mogelijk meer.

Verantwoordelijk voor de samenstelling van de staf en de selectie, die dus zwaar ondermaats presteren, is technisch directeur Remco Oversier. Hij had in zijn eerste seizoen minder tijd om de ploeg samen te stellen en Adrie Bogers was zijn idee als hoofdtrainer, maar de aflossing door Pepijn Lijnders in de winterstop kan niet op zijn conto worden geschreven. Al is Oversier de jonge, onervaren coach nooit openlijk afgevallen. Dit zou zijn seizoen moeten worden en verklaart hij in het TV-programma De Week van Gelderland: "Dit seizoen is dat anders. Mijn handtekening staat hier nu echt onder." Diezelfde avond verliest NEC met 5-1 thuis van TOP Oss en begint het sportieve verval. Oversier wordt dan al snel de Kop van Jut bij de supporters en krijgt intern ook flink wat kritiek. Hoewel de technisch directeur ook de komst van bepaalde spelers erdoor heeft gedrukt, die wel voldoen. En hij is ook volop bezig geweest met het opnieuw structureren van de jeugdacademie en de scouting van de club.

Maar het zit natuurlijk ook in de clubleiding en de uitermate complexe bestuursstructuur van NEC. Wie heeft nou feitelijk de leiding en de verantwoordelijk voor alle beslissingen, ook de verkeerde? Algemeen directeur Wilco van Schaik (foto) heeft te maken met de Raad van Commissarissen, waarin Leen Looijen over technische zaken gaat. Maar formeel staat het STAK er nog boven, daarin zitten alle aandelen. Maar het allerbelangrijkste lijken toch de investeerders, die de club al jaren overeind houden. Met als bekendste natuurlijk Marcel Boekhoorn (foto onder met Wesley Sneijder). Die zich wat meer op de achtergrond houdt, vooral omdat hij een hekel heeft aan de eerste divisie. Toch heeft ook Boekhoorn zich weer laten horen bij de interne gesprekken binnen de club van de laatste week.

De Gier en zijn staf hebben nog wel wat krediet, maar kunnen zich geen zwakke serie voor de winterstop meer permitteren. Van Schaik ligt met zijn positivisme goed bij met name de investeerders en wordt gezien als de man die op lange termijn rust kan brengen binnen de chaotische club. Oversier heeft minder krediet en staat nadrukkelijk ter discussie. Al wordt ook gesteld dat hij weliswaar hoofdverantwoordelijke is, maar dat ook anderen binnen de club instemden met alle beslissingen op technisch vlak. Daarom is ook Leen Looijen zeker niet onomstreden. En de spelers weten ook dat het vijf voor twaalf is en dat uit de pas lopen funest kan zijn.

Voorlopig komt de vulkaan nog even niet tot eruptie, maar de lava gaat binnenkort onvermijdelijk stromen. En dan komt er heel wat puinzooi mee.