'Nijmegen en Tiel hebben zich volstrekt onvoldoende voorbereid op rechtszaak tegen zorgbedrijven'

De gemeenten beschuldigen twee zorgbedrijven en de oprichters van deze bedrijven van fraude, belangenverstrengeling, vervalsen van handtekeningen en zelfverrijking. 'De gemeentes hebben grote stellingen ingenomen die ze niet voldoende onderbouwd hebben met concrete feiten en omstandigheden. Als dat niet gebeurt in een procedure dan kan de rechtbank er niets mee', zegt Vergunst.

Vier Gelderse gemeenten spanden een rechtszaak aan tegen zorgbedrijven. Nijmegen eiste 1,8 miljoen euro van zorgbedrijf Rigter en de gemeente Tiel, Buren en Neder-Betuwe eisten in totaal 1,3 miljoen euro van stichting Job Lanceer. Beide bedrijven zijn inmiddels failliet. Ze boden begeleiding en dagbesteding aan licht verstandelijk beperkten en psychiatrische cliënten in de vorm van onder andere beschermd wonen.

Afgelopen week deed de rechtbank in beide zaken uitspraak en hieruit blijkt dat de gemeenten naar hun miljoenen kunnen fluiten. De rechtbank zegt dat de dossiers op alle fronten onvoldoende zijn onderbouwd om aan te tonen dat er fraude is gepleegd. De rechtbank maakte gehakt van de gemeentelijke dossiers. 

Persrechter Vergunst wijst erop dat als je iemand ergens van beschuldigt dat je duidelijk moet maken aan welke regels iemand moet voldoen.  'Wat voor zorg had er hoe vaak geleverd moeten worden in dit geval? Als de contracten te vaag zijn en het ontbreekt aan concrete afspraken, is het lastig vast te stellen dat iemand ergens niet aan voldoet. Je kunt wel iets beweren, maar je moet het ook concretiseren om het te kunnen bewijzen.'

Vergunst wijst op een passage in het vonnis waarbij de rechtbank de vraag stelt waarom de gemeente Tiel al het zorggeld terugvraagt. De gemeente gaf tijdens de rechtszaak ook al meteen toe dat ze niet aan konden tonen dat er geen enkele zorg is geleverd. De gemeente Nijmegen maakte aan de hand van verklaringen van cliënten en medewerkers een schatting van onterecht bestede zorggelden. 'Dat vond de rechtbank blijkbaar niet concreet genoeg. Je zou per cliënt moeten bekijken wat er wel en niet aan zorg is geleverd. Dat is in het geval van deze twee rechtszaken niet gebeurd.'

In de uitspraak is een verklaring te lezen van een oud-medewerker die de administratie deed bij Job Lanceer. 'Er werd dagbesteding gefactureerd waarvan ik wist dat deze niet geleverd was. Er werd voor begeleiding gefactureerd die niet geboden werd. Er werd ook dagbesteding gedeclareerd voor een cliënt, terwijl deze op dat moment gewoon aan het werk was.' Een oud-cliënt verklaart onder druk te zijn gezet om een handtekening te zetten onder een factuur, terwijl hij niet of niet alle zorg die erop stond had gekregen.

Concrete voorbeelden, maar dus toch niet concreet genoeg volgens de rechtbank. Waarom zijn oud-medewerkers en cliënten niet opgeroepen in deze zaak? 'Als niet duidelijk is wat de zorgafspraken zijn tussen de gemeente en de zorgverlener dan heeft het geen zin om ze op te roepen. Je moet als rechter wel eerst weten welke zorg er geleverd had moeten worden. Als die afspraken vaag zijn, dan heb je een probleem', legt Vergunst uit.

De gemeente Nijmegen heeft van de rechter de kans gekregen om nog in vier cliëntendossiers op zoek te gaan naar bewijsmateriaal. Het definitieve vonnis volgt later. De gemeente Tiel kan nog in hoger beroep. Tiel reageerde vandaag als volgt op de uitspraak:

'De uitspraak over de vordering van de gemeenten is uitermate teleurstellend. Het is jammer dat de rechtbank geen gevolgen verbindt aan de ernstige tekortkomingen in de kwaliteit van de zorgverlening door Job Lanceer en de bestuurder die zijn geconstateerd in diverse onderzoeken. We bestuderen nu de uitspraak en onderzoeken de mogelijkheid van hoger beroep.'

Cok van den Heuvel was de oprichter en voorzitter van stichting Job Lanceer. Hij is blij dat de rechtbank gehakt heeft gemaakt van het onderzoek van de gemeente. Maar de rechtbank wees de schadeclaim die hij zelf wegens het aantasten van zijn goede naam had ingediend af. Ook hij heeft volgens de rechtbank zijn claim onvoldoende kunnen onderbouwen. Net als Tiel overweegt hij vervolgstappen. Ondertussen heeft Van den Heuvel onlangs een nieuw zorgbedrijf opgericht, Relaunch. De gemeente Tiel zegt dat de uitspraak niets verandert aan het standpunt dat de gemeente aanvragen van zorg van dit bedrijf zal weigeren.

Lees ook ons dossier zorgfraude