Raadsleden verbijsterd dat rechtbank 'gehakt' maakt van fraude-onderzoek Nijmegen

En dat is een hard gelag voor de gemeenteraad die het volste vertrouwen had in het onderzoek. Na maanden onderzoek kwam de gemeente tot fikse beschuldigingen aan het adres van Rigter: belangenverstrengeling, zelfverrijking, valse handtekeningen en de directeur zou het brein zijn achter grote zorgfraude. Allemaal onvoldoende onderbouwd volgens de rechter. De gemeente kan naar de geclaimde 1,8 miljoen euro fluiten en heeft nog een kleine kans om niet meer dan 82.000 euro terug te krijgen. 

In dit artikel leest u de politieke reacties van Nijmeegse raadsleden op het tussenvonnis van de rechtbank in de zaak die de gemeente Nijmegen aanspande tegen zorgbedrijf Rigter.

In het kort de reactie van de partijen:
-PvdA: 'Hoe kan het dat de rechtbank gehakt maakt van het onderzoek van de gemeente?'
-SP: 'Bizar dat zorggeld besteed mag worden aan vastgoed en dure directies'
-GroenLinks: 'Praktijk en juridische werkelijkheid liggen ver uit elkaar'
-VVD: 'Ervan leren hoe we zorgbedrijven beter aan kunnen pakken'
-Stadspartij DNF: 'Strakkere afspraken om te weten waar ons zorggeld blijft'

Lees hieronder de uitgebreidere reacties, meer details over de rechtszaak en de reactie van zorgbedrijf Rigter dat een schadevergoeding eist. Verder spreekt de curator haar vermoeden uit dat Rigter voorafgaand aan het faillissement geld onttrokken heeft aan de boedel.

De rechtbank stelt in het tussenvonnis dat de directeur van Rigter niet persoonlijk aansprakelijk gesteld kan worden voor de ontstane schade. Rigter is door het tussenvonnis inmiddels in de aanval gegaan. 'Het optreden van de gemeente Nijmegen was een zorgvuldige overheid onwaardig', stelt advocaat Gerrit-Jan Pulles. Het zorgbedrijf heeft een schadevergoeding ingediend. 

De gemeenteraad zit ondertussen met een dilemma. Fractievoorzitter Ammar Selman van de PvdA vraagt zich af of het college goed gehandeld heeft. 'Ik ga er als gemeenteraadslid van uit dat de onderbouwing van de gemeente klopt. Het zou een sterke zaak zijn volgens het college. En nu maakt de rechter er gehakt van. Heeft het college zich gedragen als een olifant in een porseleinkast? De wethouder heeft heel veel uit te leggen.'

Het zorgbedrijf Rigter is blij met het tussenvonnis. 'De rechter stelt vast dat Rigter zorggelden mocht declareren op basis van vaste maandbedragen in plaats van met uitgesplitste urenbriefjes en dat Rigter niet op onrechtmatige wijze gebruik heeft gemaakt van zorggelden voor huurkosten van bewoners', zegt advocaat Pulles.

Petra Molenaar van de SP is verbaasd dat huur met zorggeld betaald mag worden. 'Ik ben geschrokken. Blijkbaar is het mogelijk dat zorggeld niet per se naar zorg hoeft te gaan. Een zorgbedrijf mag dit ook aan vastgoed en dure directies uitgeven. Wij schrikken daarvan. Eigenlijk is het te bizar voor woorden dat dit zo kan.'

De gemeente Nijmegen stelde in juli vorig jaar vast dat de kwaliteit van zorg van Rigter niet voldeed. De gemeente stopte de zorg, waardoor cliënten die beschermd woonden op zoek moesten naar een andere woning en een andere zorgverlener. Wethouder Frings overtuigde de gemeenteraad dat hij niet anders kon dan ingrijpen. Er zou een stevig onderzoek aan ten grondslag liggen waarom hij deze beslissing volgens hem moest nemen.

Rigtergroep had twee vestigingen in Nijmegen. Het grootste probleem voor de gemeente Nijmegen is dat bijna alle cliënten van Rigter zorg kregen via Rigter B.V. Dit bedrijf ging in september failliet, waardoor de rechter geen oordeel kan vellen over alle aantijgingen die betrekking hebben op dit bedrijf.

Dat geldt bijvoorbeeld voor de beschuldiging van de gemeente dat de directeur 90.000 euro in rekening bracht voor dagbesteding waarbij cliënten werden ingezet voor onderhoud van haar eigen tuin. Volgens de rechtbank roept dit vragen op, maar door het faillissement zal er geen uitspraak over komen.

Kijk hier naar een reportage waarin een cliënt van Rigter B.V. voor aanvang van de rechtszaak zijn verhaal deed. Tekst gaat verder onder video

Een klein deel van de cliënten kreeg zorg via het andere bedrijf van Rigtergroep: R2 B.V. Dit bedrijf is niet failliet. De gemeente heeft van de rechtbank nu nog de kans gekregen om dossiers van vier cliënten die zorg kregen bij dit bedrijf nader te onderbouwen.

De rechter heeft verder geen oordeel geveld over de beschuldiging dat de directeur zich in twee jaar tijd verrijkt zou hebben met 550.000 euro. De rechter stelt vast dat de gemeente de aantijging onvoldoende heeft onderbouwd. De directeur heeft de beschuldigingen altijd ontkend.

Raadslid Cilia Daemen van GroenLinks is verbaasd over het verschil tussen de aantijgingen van de gemeente en het oordeel van de rechter: 'Er is een verschil tussen wat wij als gemeenten zien gebeuren en hoe je daar als rechter naar kijkt. Als je wilt aantonen dat dingen niet goed zijn gegaan, is het blijkbaar heel moeilijk om dat juridisch aan te tonen.'

Dit komt mede omdat Rigter zorg verleende via persoonsgebonden budgetten (pgb's). De rechtbank stelt dat de gemeente geen partij is als het gaat om zorg die via pgb's wordt betaald. Volgens de rechter is de cliënt de partij die geld terug zou moeten vorderen.

 Meer weten over pgb? Lees hier 5 vragen en antwoorden over het pgb.

John Brom van Stadspartij DNF heeft zijn hoop gevestigd op het onderzoek van de curator. De curator die het faillissement van Rigter afhandelt heeft het vermoeden dat er sprake zou kunnen zijn van paulianeuze handelingen die plaats zouden hebben gevonden voorafgaand aan het faillissement. 'Dit houdt in dat er mogelijk geld aan de boedel van Rigter is onttrokken voordat het faillissement werd uitgesproken', zegt curator Anne-Marie Weersink. De curator kan geen uitsluitsel geven of hierover een procedure gevoerd gaat worden.

Er is door de gemeente veel geld, tijd en energie gestoken in het onderzoek naar de zorgfraude bij Rigter. Ondanks het negatieve resultaat tot nu toe vinden de raadsleden dat zorgbedrijven die frauderen aangepakt moeten worden. Nick de Graaf, raadslid VVD: 'We moeten niet opgeven om achter zorgbedrijven aan te gaan die de boel oprecht bedonderen. We moeten hiervan leren hoe we dat beter aan kunnen pakken.'

Ondertussen lopen de zorgkosten op in Nijmegen. De gemeente komt bijna 15 miljoen euro tekort. Sinds de overgang van de zorg naar gemeenten zijn er veel verantwoordelijkheden bijgekomen voor de raad. Raadslid John Brom van Stadspartij DNF vindt het duur leergeld en trekt het boetekleed aan.

'Dit is een hele dure les en daar ben ik medeverantwoordelijk voor. Daar schaam ik me diep voor. Er is veel op ons afgekomen als raadsleden bij de overgang van de zorg naar de gemeente. We zullen strakkere afspraken moeten gaan maken in contracten. Ik wil dat er een mandagenregister komt, zodat de uren goed verantwoord worden voor het zorggeld dat wij uitgeven. Dat is nu niet goed geregeld. Als je dat goed gaat doen, zul je zien dat je fraude aan kunt pakken. In de bouw is op deze manier 90% van de fraude afgenomen. Dat moet in de zorg ook gaan gebeuren. Want als raad moeten wij zorgen dat cliënten de zorg krijgen die ze nodig hebben.'

De gemeente Nijmegen wil nog niet inhoudelijk op het tussenvonnis in gaan. De gemeente is het oordeel van de rechtbank aan het bestuderen en is druk bezig om via vier zorgdossiers alsnog zorgfraude aan te tonen

Lees hier het volledige tussenvonnis en hier de samenvatting.

De Rigtergroep bestaat uit drie dochterondernemingen:

Lees ook ons dossier zorgfraude