Meer grootschalige controles bij afvalbedrijven op komst

De provincie is een half jaar bezig geweest met de voorbereiding van de controle bij het afvalverwerkingsbedrijf. Hierbij werd twee weken geleden geconstateerd dat de afvalverwerker meerdere regels heeft overtreden. Zo was de afvalberg veel groter dan toegestaan, was bedrijfsafval niet gescheiden en was er onduidelijkheid over de opslag en verwerking van accu's.

'Er waren diverse signalen over Ter Horst. Het is niet zo dat er een vermoeden is van criminele activiteiten, maar bij meerdere instanties zijn signalen binnengekomen dat er iets aan de hand was. Als een bedrijf telkens de grenzen opzoekt van wat is toegestaan, dan ondermijn je de samenleving. En dat willen we aanpakken', zegt een woordvoerder van de provincie Gelderland.

De actie in Varsseveld stond onder regie van het Openbaar Ministerie. Behalve provincie Gelderland waren ook de volgende instanties betrokken: politie, Omgevingsdienst Achterhoek, Inspectie SZW, gemeente Oude IJsselstreek, Waterschap, RIEC Oost-Nederland en Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT).

Volgens de provincie is een goede samenwerking van de controlerende overheden van belang, omdat de versnippering van het toezicht ervoor kan zorgen dat er anders niemand ingrijpt. Via data-uitwisseling en nauw overleg proberen de instanties een vuist te maken tegen overtreders.

De provincie heeft de controle op afvalverwerkingsbedrijven als één van de speerpunten benoemd in het toezichtbeleid. Dit omdat de provincie heeft geconstateerd dat niet alle bedrijven zich aan de regels houden van de meldingsplicht. Bedrijven moeten diverse soorten afval melden bij een landelijk meldpunt, om zo te voorkomen dat risicovol afval op de verkeerde plek terechtkomt waardoor het milieu schade lijdt.  

Gelderland telt ongeveer 200 bedrijven die een meldingsplicht hebben bij het Landelijk Meldpunt Afvalstoffen (LMA). De provincie houdt op 70 van deze bedrijven toezicht. Vorig jaar zijn 21 controles uitgevoerd.

De meest voorkomende overtredingen:

De afvalbranche is een grote branche. De bedrijven nemen vuilnis in en kijken wat voor handel dit voor ze op kan leveren. Ook buitenlands afval wordt hier gebracht.  De bedrijven verwerken ons afval en verhandelen dit weer verder door, zoals puin dat verwerkt wordt om te gebruiken bij wegenbouw. Omdat het zo'n grote branche is, is goed toezicht belangrijk', aldus de provincie.

Alle bedrijven kunnen jaarlijks een administratieve controle verwachten. Daarnaast zijn er inspecties op de locaties zelf. Die zijn risicogericht. Alleen daar waar verwacht wordt dat er een inspectie noodzakelijk is. Op plekken waar klachten zijn over bedrijven gaat de inspectie vaker langs.

De provincie houdt toezicht op de milieuwetgeving en legt regelmatig een last onder dwangsom op als bedrijven regels overtreden. Bedrijven krijgen vervolgens een termijn de tijd om de overtredingen te herstellen. In een enkel geval wordt uiteindelijk ook echt een dwangsom opgelegd. Deze kan variëren van 60 duizend tot 150 duizend euro. Afhankelijk van de ernst van de constatering en hoe vaak een bedrijf eerder in de fout is gegaan.

In 2018 richt de provincie zich vooral op transportcontroles in Gelderland. Dit om inzicht te krijgen in de afvaltransporten en het gedrag van transporteurs. De administratie wordt gecontroleerd om te checken of er daadwerkelijk wordt vervoerd wat er in de officiële papieren is vermeld. Gevaarlijke stoffen zijn hierbij een belangrijk aandachtspunt.

Behalve de provincie zijn ook gemeenten verantwoordelijk voor het toezicht op afvalverwerkingsbedrijven. De provincie houdt toezicht op de meest risicovolle bedrijven en daarnaast op de negen grootste afvalverwerkingsbedrijven. De gemeente is verantwoordelijk voor de kleinere en middelgrote bedrijven.

Dit zijn de negen grootste afvalverwerkingsbedrijven van Gelderland: Ter Horst (Varsseveld), ARN (Beuningen), Avri (Geldermalsen), Dar (Nijmegen en Wijchen), Vink (Barneveld), AVR (Duiven), Renewi voorheen Van Gansewinkel (Zevenaar), Attero (Voorst) en Rouwmaat (Groenlo).  

Als een bedrijf meerdere locaties heeft, is er een grote kans dat deze met verschillende toezichthouders te maken heeft. Zo ligt het toezicht van de locaties van afvalverwerkingsbedrijf Ter Horst bij vier verschillende overheden.

Bij de grote controle is onlangs alleen een locatie in Varsseveld onder de loep genomen. De provincie Utrecht zegt in een reactie dat er in Veenendaal een probleem is met geuroverlast. Volgende week zal daar een inspectie zijn om dit verder te onderzoeken.