Boer Louis blogt: Natuurlijke landbouw heeft veel gezichten

Nu omvat ons areaal behalve akkers (met weilandjes en bosjes in totaal 33 hectares), een weidevogelgebied (40 hectares), een aantal drogere weilanden (12 hectares) en enkele wielen, door dijkdoorbraken ontstane plassen, met aangrenzend moeras (totaal 18 hectares). Geleidelijk zijn we ook meer gaan begrijpen wat natuurlijke landbouw is.

Natuurlijke landbouw is een landbouwmethode waarbij gezocht wordt naar optimale benutting van de krachten van natuurlijke processen en consequent geen gebruik wordt gemaakt van chemicaliën, kunstmest en genetische modificatie. Omdat de  natuur in onze  omgeving bos wil maken is natuurlijke landbouw altijd landbouw met bomen en struiken. Bijvoorbeeld notenbomen in graanakkers of voederbomen voor koeien. Maar ook heggen en struwelen als  perceelscheiding, of koeien die tussen hoogstamfruitbomen grazen. 

De natuurboer leert elke dag, zijn hele  leven lang. Naarmate  hij de natuur beter  begrijpt kan hij deze steeds effectiever inschakelen om voor hem het werk te doen, bijvoorbeeld door met bloemen en kruiden insecten te verwennen, die gratis de plagen in zijn gewassen bestrijden. Nog beter is het, als  hij door zorgvuldig bodembeheer tevens erin slaagt plagen te voorkomen. Hij probeert zijn slimme ingrepen op een zodanig manier te doen dat de natuur zelf er ook nog  eens op vooruit gaat, rijker  wordt. De kosten van de boer gaan dan structureel omlaag. Als hij dan tegelijkertijd voor elkaar krijgt dat zijn  opbrengsten omhoog gaan, is  hij al helemaal een spekkoper. De praktijk laat zien dat dit kan, maar het is zeker  niet  eenvoudig,  anders was iedereen natuurlijk al lang natuurboer. Zo kijken we nu tegen natuurlijke landbouw aan. Stukje bij beetje worden we wijzer, maar ten opzichte van de natuur past ons vooral bescheidenheid.

In de figuur hieronder wordt in beeld  gebracht hoe natuurlijke landbouw zich kan ontwikkelen. 

Natuurlijke landbouw  gaat gepaard met een voortdurende zoektocht naar  succesvolle combinaties  van functies. Kippen produceren eieren en leveren door  hun krabben een bijdrage aan de verbetering van de  bodem.  Varkens kunnen verkocht worden voor vleesproductie, maar je kunt ze  ook inzetten voor onkruidbeheersing én bodemverbetering. Alle dieren die een natuurboer  inzet  krijgen een goed  leven, eenvoudig omdat ze daar recht op hebben.

Varkens op de Herenboerderij in Boxtel, www.herenboeren.nl. Foto Louis Dolmans 

Het  is  ook een kenmerk van natuurlijke landbouw dat er  kleinschalig wordt geproduceerd en wel voor lokale markten. De boer kan dan onafhankelijk van toeleveranciers en grote winkelketens zijn weg blijven zoeken, met  uitsluitend de natuur als gids. Met onze oude graanrassen lukt dat goed.   

En ten slotte: wij zijn er  heel erg blij mee, dat de  belangstelling voor natuurlijke  landbouw sterk groeiende is, niet alleen in Nederland, maar over de hele wereld. Dat geeft hoop voor onze planeet. 

Zie ook www.redderijkeweide.nl , waar u meer boeren treft die de  die iets hebben met de natuur. Op een van hen kunt stemmen. Het kan nog tot begin april!