Nieuws
Help! Grenspaal 39 is zoek!

WINTERSWIJK - Als hij op vakantie is in Winterswijk struint hij regelmatig langs de grens om de grenspalen te bekijken. Bauke Tijmstra uit Velp ontdekte de grenspalen een aantal jaren geleden. 'De palen zijn heel mooi om te zien, maar nog mooier is de geschiedenis erachter'.
Toen hij hoorde dat de palen er in 2016 250 jaar stonden bedachten hij zich moment. 'Ik maakte al foto's van de palen, maar toen dacht ik: nu wil ik ze ook allemaal zien'. De hele grens tussen Dinxperlo en Oldenkotte liep hij af op zoek naar de palen. 'Ik hou van wandelen, zeker als het prachtig weer is. De buitenlucht en de natuur hier maken het alleen maar leuker'.
Stenen palen, houten palen, twee palen...
De grenspalen werden in 1766 geplaatst op de grens tussen het Groothertogdom Gelre en het Bisdom Münster. Ruim 50 jaar later, na het tijdperk van Napoleon, werden er opnieuw palen geplaatst. In eerste instantie waren dit houten palen, later werden die vervangen door hardstenen palen in een obeliskvorm. Jarenlang stonden er dus twee palen langs de grens.
In de jaren zestig van de vorige eeuw, na de tweede wereldoorlog, werden er opnieuw grensafspraken gemaakt. Toen werd ook besloten dat één paal genoeg was. De dubbele palen werden overgebracht naar steden en instanties die betrokken waren geweest bij de plaatsing in 1766. Zo staat er bijvoorbeeld één in Zutphen.
Grenspaal 39 is zoek
'Nadat ik alle grenspalen die op de grens staan had gezien en gefotografeerd, vond ik het ook leuk om die andere palen die overal in het land staan vast te leggen', vertelt Bauke terwijl we over de grens bij Winterswijk wandelen. 'Al snel kwam ik erachter dat grenspaal 39, de dubbele paal die bij Zwillbrock heeft gestaan, kwijt was'. De paal had altijd bij het museum voor moderne kunsten in Arnhem gestaan, maar daar stond hij niet meer.
Steen tientallen kilometers verder in depot
Dat vond ik zo jammer, dat ik besloot op zoek te gaan'. Tijmstra kreeg hulp van verschillende mensen en uiteindelijk vond hij de steen! 'Ik kreeg op een gegeven moment een mailtje van Mark van Dinteren. Hij werkt bij Monumentenwacht Gelderland en beheert het depot bij Valburg'. 'Wij wisten niet wat voor een steen het was', legt Van Dinteren uit. 'Hij ligt hier al jaren, net als heel veel andere stenen die ooit gevonden zijn. Nu registreren we precies wat er binnenkomt en waar het vandaan komt, maar dat was bij deze steen niet gebeurd'.
Foto: Omroep Gelderland
Tijmstra krijgt de glinstering niet uit zijn ogen als hij de steen te zien krijgt. 'Kijk dat is het wapen van Münster'. En nadat de steen van zijn plek is gehaald met de heftruck kunnen de beide mannen ook de onderkant van de steen bekijken. 'Ja hoor, kijk daar staat 39', zegt Tijmstra lachend. 'Je hebt gelijk Bauke, ik denk dat je hem gevonden hebt. Gefeliciteerd', lacht ook Van Dinteren.
Terug naar de regio waar hij thuis hoort
Als een kind zo blij dat hij de steen gevonden heeft, heeft hij een ander doel. 'Ik wil dat de steen terug gaat naar de regio waar hij vandaag komt'. Tijmstra heeft inmiddels contact gehad met het museum in Winterswijk en die wil de grenssteen maar wat graag hebben. 'Deze steen hebben we nog niet', zegt Henk Lammers. Hij is vrijwilliger van het museum en komt de steen samen met Joop Bilderbeek ophalen.

Foto: Omroep Gelderland
'Hij is prachtig, heel mooi', glundert Lammers als Van Dinteren met de steen naar buiten komt. 'Die zal heel mooi staan bij de andere grensstenen'. Nadat de steen is ingeladen gaat hij op weg van Valburg naar Winterswijk. In de tuin van het museum is inmiddels een gat gegraven. Na wat pas en meetwerk staat de steen uiteindelijk te stralen in de zon. 'Wat een prachtige dag is dit', zegt Tijmstra. 'De steen is gevonden en staat op een plek waar hij thuishoort'.

Foto: Omroep Gelderland