Je geliefde begraven in de natuur, kan dat kwaad?

Het is onduidelijk wat de gevolgen zijn voor de natuur als er honderden lijken in de grond liggen. Daarom moeten provincies gezamenlijk onderzoek doen naar natuurbegraven, vindt onderzoeker Wim de Haas van het Wageningse onderzoeksinstituut Alterra.

De Haas: 'Natuurbegraven is een complex onderwerp. Het gaat niet alleen om effecten op de natuur, maar ook of je überhaupt vindt dat begraven in de natuur moet kunnen. Sommigen vinden het gewoon een naar idee dat er lijken in de natuur liggen. Maar effecten op de natuur zijn meetbaar dus laten we dat in ieder geval goed onderzoeken.'

Binnenkort moet de Gelderse politiek besluiten over een voorstel om natuurbegraven toe te staan in natuur die onder de provincie valt. Verschillende partijen zoals PvdA en de D66 zijn huiverig. Ze hebben het gevoel niet genoeg informatie te hebben om een besluit te kunnen nemen. 

De Haas vindt het goed dat er in Gelderland beleid komt. 'Er moet duidelijkheid komen. Maar ik pleit dan wel voor beter onderzoek, anders heeft je beleid geen goede basis.'

Bij discussies over natuurbegraven wordt vaak een onderzoek aangehaald van Alterra, dat werd gemaakt in opdracht van het toenmalige ministerie van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit. Het rapport uit 2009 noemt 80 graven per hectare als maximum, maar zegt ook dat de gevolgen voor de natuur van begraven meevallen.

Maar volgens de onderzoekers zelf is het rapport niet geschikt om beleid op te baseren. Het was alleen een vingeroefening, een rekenexercitie van achter het bureau. De Haas: 'Er is nog nooit goed onderzoek gedaan naar de effecten op de natuur. Ik pleit daar al jaren voor. Ook bij het ministerie van Economische Zaken, dat tot voor kort verantwoordelijk was voor natuuronderzoek.' 

In een onderzoek zou volgens De Haas bij verschillende bos- en grondtypen gekeken moeten worden wat de gevolgen zijn van begraven. Hij is met Natuurbegraven Nederland en Natuurmonumenten in gesprek over een dergelijk onderzoek, maar heeft liever dat de opdracht komt van een neutrale opdrachtgever zoals de overheid.

Natuurbegraven Nederland heeft verschillende natuurbegraafplaatsen in Nederland. Het bedrijf heeft al veel onderzoek gedaan, maar pleit toch ook voor een nieuw definitief onderzoek. 'We zijn ervan overtuigd dat als er goed onderzoek komt daaruit zal blijken dat begraven in de natuur geen slecht effect heeft op de natuur.' aldus Roy te Boekel, directeur Natuurbegraven Nederland.

Ook Theodor Sandberg, secretaris van de stichting Natuurbegraven-Waaromniet is blij met de oproep om meer onderzoek. Natuurbegraven-Waaromniet verzet zich tegen de aanleg van natuurbegraafplaatsen mede op grond van de negatieve effecten op de natuur. 'De kern van natuur is de bodem, als je die gaat verstoren dan verstoor je de natuur.'

In Gelderland overwegen tientallen landgoederen een natuurbegraafplaats aan te leggen. Ze zoeken naar nieuwe manieren om geld te verdienen. Sinds de crisis zijn er namelijk veel minder subsidies voor onderhoud van landgoederen. Toch durft niemand openlijk te praten over de plannen uit angst voor verzet uit de buurt. Ze willen eerst het besluit van de Gelderse politiek afwachten.

Natuurmonumenten werkt samen met Natuurbegraven Nederland aan verschillende begraafplaatsen, maar zegt geen plannen te hebben in Gelderland. Geldersch Landschap zegt geen begraafplaatsen te willen op haar grondgebied. De organisatie wil hooguit onder voorwaarden gemeenten helpen met de uitbreiding van een bestaande begraafplaats.

Provinciale Staten besluiten naar verwachting eind februari over natuurbegraven in het Gelders Natuur Netwerk.