'Cremeren is big business, de gemeente Harderwijk moet dat zelf doen'

Harderwijk wil een nieuw crematorium realiseren en kiest ervoor om dat niet zelf te doen. Volgens de gemeente zijn de financiële risico's te groot, maar uitvaartondernemer Hoefakker ziet dat anders. 'Cremeren is big business en als je naar de verwachtingen kijkt blijft dat de komende jaren ook zo. Het is niet voor niks dat er vier partijen klaar staan om erin te stappen.'

Elke gemeente in Nederland is volgens de wet verplicht een openbare begraafplaats te hebben. Een crematorium is niet verplicht. Hoewel er grafrechten betaald worden, dekken die vaak niet alle kosten voor een begraafplaats. Het gevolg is dat bijna elke gemeente geld moet toeleggen op de begraafplaats. Voor gemeenten is dat vaak een reden om de tarieven te verhogen. 

Hoefakker ziet in zijn werk dat het voor mensen financieel steeds moeilijker wordt om grafrechten te verlengen. 'Je ziet dat mensen dat niet doen, omdat het geld er gewoon niet is.' Hij is bang dat als de kosten verder omhoog gaan en dat het probleem groter wordt. 'Een commercieel crematorium zal met de inkomsten weglopen. Daardoor stijgen de kosten op de begraafplaatsen en zal het voor veel mensen moeilijker worden om te kiezen voor een begrafenis.' Volgens hem kan een gemeente met de opbrengsten van het crematorium de kosten van begraafplaatsen drukken.

Nederland telt bijna negentig crematoria. Tien daarvan zijn in handen van gemeenten. Het cremeren wordt dus voor het overgrote gedeelte gedaan door commerciële partijen. De gemeente Amersfoort heeft sinds 2003 een gemeentelijk crematorium. 

Volgens directeur Plaggenborg levert het crematorium de gemeente Amersfoort geld op. 'We zijn ambtenaren in dienst van de gemeente, maar we mogen dit bedrijf runnen. We mogen geen winst maken en dus houden we de tarieven laag. Daar komt bij dat we met de opbrengst van dit crematorium ook het onderhoud van vier begraafplaatsen kunnen betalen.'

Plaggenborg richtte een platform op met daarin de tien crematoria die in handen zijn van gemeenten. Door gezamenlijke inkoop kunnen de kosten nog verder omlaag. 'We werken met publiek geld en daar willen we zuinig op zijn.'

Ook ergert hij zich aan het groeiend aantal vergunningen dat wordt uitgegeven in Nederland. 'Je ziet dat er ook vergunningen voor crematoria op industrieterreinen worden gegeven. Daar worden de mensen tussen de brood- en yoghurtfabrieken gecremeerd. Het wordt handel. Je ziet interesse ontstaan uit andere hoeken dan de huidige respectabele bedrijven. Dat is gevaarlijk, dat wil je toch niet. Zo kan de overheid ook geen toezicht houden.'  

Apeldoorn liet jaren geleden de exploitatie van het crematorium in de gemeente over aan de markt. In een reactie laat Apeldoorn weten dat als ze de keus nu opnieuw moesten maken ze zelf de exploitatie gingen doen.

Het sterkt uitvaartondernemer Hoefakker in zijn pleidooi: 'Ik zou de gemeente Harderwijk op willen roepen om zich niet te laten regeren door angst voor financiële risico's, maar dit gewoon zelf te doen.'