Nieuws

Radboudumc en WUR: 'Longschimmel' is snelle aanpassser, en dat is een flink probleem

De zogeheten Aspergillus schimmel, ook wel bekend als 'longschimmel' omdat die vooral longpatiënten teistert, past zich snel aan nieuwe omstandigheden aan. Zowel in de natuur als in het menselijk lichaam is de schimmel een taaie overlever. De ziektemaker past zich genetisch snel aan aan bijvoorbeeld medicijnen en wordt dus resistent. Dat blijkt uit onderzoek van de Nijmeegse ziekenhuizen Radboudumc en CWZ en de Wageningen Universiteit. © WUR
NIJMEGEN - De zogeheten Aspergillus schimmel, ook wel bekend als 'longschimmel' omdat die vooral longpatiënten teistert, past zich snel aan nieuwe omstandigheden aan. Zowel in de natuur als in het menselijk lichaam is de schimmel een taaie overlever. De ziektemaker past zich genetisch snel aan aan bijvoorbeeld medicijnen en wordt dus resistent. Dat blijkt uit onderzoek van de Nijmeegse ziekenhuizen Radboudumc en CWZ en de Wageningen Universiteit.
En die ontdekking maakt het behandelen van patiënten die de schimmel bij zich dragen en daar grote problemen door ondervinden, bijvoorbeeld patiënten met COPD of taaislijmziekte, er niet makkelijker op. Want wat doe je dan als arts: medicijnen geven met als gevolg dat die resistentie oproepen en de schimmel er dus ongevoelig voor wordt? Of geen medicijnen geven, waardoor de schimmel zich nog beter in de longen van de patiënt nestelt?

Jaarlijks honderden patiënten en tientallen doden

Niet voor iedereen is de bacterie, die algemeen in de natuur om ons heen voorkomt een probleem. Voor een bepaalde categorie patiënten is dat heel anders. Het Radboudumc becijferde eerder dat jaarlijks zo'n 500 tot 600 patiënten een ernstige infectie krijgen, waarvan ongeveer 10 procent een resistente vorm. Van deze patiënten overlijdt 90 procent, wat neerkomt op 1 patiënt per week.

Kat en muis-spel

Volgens de onderzoekers kan iedere verandering in de leefomgeving van de schimmel een prikkel zijn voor de schimmel om zich aan te passen. Dus start een behandeling met een anti-schimmel middel, wordt er een ander middel gebruikt of stopt de behandeling: keer op keer past de schimmel zich aan de nieuwe omstandigheden aan. En zie dan nog maar eens de patiënt schimmelvrij te krijgen.
Dat betekent volgens de onderzoekers dat de behandelrichtlijnen moeten worden aangepast en dat er meer onderzoek nodig is, om nog meer inzicht te krijgen in het gedrag van de schimmel in het lichaam van de patiënt en of en hoe een aanpassing het beste kan worden voorkomen. De schimmelonderzoekers in Nijmegen en Wageningen zetten het onderzoek voort.
Het onderzoek is gepubliceerd in het gezaghebbende tijdschrift The Lancet Infectious Diseases.