Nieuws
Vergeten oorlogsdrama: Gelderse Jehova's getuigen vermoord door nazi's
Vergeten oorlogsdrama: Gelderse Jehova's getuigen vermoord door nazi's
ARNHEM - 73 jaar geleden is het alweer, dat de eerste echtgenoot van Dirkje Stegeman uit Doetinchem door de nazi's werd doodgeschoten. Maar ze krijgt er nog altijd koude rillingen van als ze erover praat: 'Hij is gestorven, omdat hij niet aan de oorlog wilde deelnemen.'
Voorzichtig helpt haar schoondochter haar met de traplift naar beneden, terwijl haar zoon de rolstoel klaarzet. Met haar 94 jaar is een bezoekje aan het graf van haar overleden man inmiddels een hele onderneming.
De dag dat de Duitsers aan de deur stonden om Bennie Polman - haar man - te komen halen, herinnert mevrouw Stegeman zich nog als de dag van gisteren. 'Ze zeiden nog dat hij zo terug zou komen.'
Weigering
Maar dat gebeurde niet. Polman moest de nazi's helpen bij het graven van de verdedigingslinie's. Van zijn geloof mocht hij geen enkele bijdrage leveren aan de oorlog. En dus weigerde hij.
'In eerste instantie werd hij daarom gevangen gezet en kreeg hij klappen,' vertelt Stegeman. 'Een paar dagen later werd hij doodgeschoten. Ik wist het niet eens. Ik zou net die dag op bezoek gaan, toen ik van mensen in het dorp hoorde dat hij was vermoord.'
Broeders en zusters
Het steekt mevrouw Stegeman en andere Gelderse Jehova's getuigen wel eens dat de wereld relatief weinig stilstaat bij het leed dat hun broeders en zusters ('want zo noemen wij elkaar') in de oorlogstijd is aangedaan.
'Nu nog steeds zitten in Eritrea Jehova's getuigen al meer dan twintig jaar gevangen, omdat ze niet in dienst willen', vult haar zoon Henk Stegeman aan. 'En ook in Noord-Korea en de voormalige Sovjet-Unie zitten broeders gevangen. Dat is verschrikkelijk.'
4 mei
Hun doden herdenken op 4 mei, daar doet de familie Stegeman niet aan. 'Want wij herdenken alleen de dood van Jezus. Maar dat betekent natuurlijk niet dat we ons niet blijven herinneren wat ons is aangedaan. Ook wij hebben geleden onder de nazi's.'
