Nieuws

Fort Pannerden is geen fort meer, maar een beleving

DOORNENBURG - Er is een hoop veranderd aan het 19e eeuwse fort dat tussen de Waal en het Pannerdensch kanaal ligt. Bezoekers komen straks niet alleen voor het fort en het natuurschoon van de omgeving, maar ook voor nieuwe interactieve spellen of voor het uitzicht op het terras op het dak van het fort.
Fort Pannerden is de afgelopen tijd verbouwd tot 'beleefattractie'. Voor kinderen zijn er de 'elements', interactieve spellen. Deelnemers krijgen een kist mee waar elektronica in is verwerkt. Een telefoon zorgt er voor dat de locatie en de tijd wordt bijgehouden.
Blijven de bezoekers te lang op één plek hangen, dan geeft de kist ze een hint. Maar de kist is ook onderdeel van puzzels zelf. Zet je de kist op de tafel van een luchtspel, een soort grote bladblazer die lucht blaast, dan wordt het apparaat geactiveerd.
Voor mensen die meer over het fort willen weten is er een audiotour die vertelt over de geschiedenis van het fort. Wilt u toch iets interactievers? Dan kan, er worden ook rondleidingen gegeven door vrijwilligers die alles over het fort weten. Bud Joosten is één van hen.
Joosten groeide op in de omgeving en speelde vroeger in het vervallen fort, wat eigenlijk natuurlijk helemaal niet mocht. Hij zag het verval dat na de oorlog begon met lede ogen aan. 'Daarom werd ik lid van het bestuur,' zegt hij tijdens een rondleiding. 'Dertien miljoen bakstenen,' zegt hij terwijl hij richting de muur van het fort knikt. In sommige muren zitten grote kogelgaten. 'Zie je die grote beschadiging? Dat zou wel eens een mortiergranaat kunnen zijn geweest.'

Gekraakt

De Tweede Wereldoorlog is de laatste keer dat het fort voor militaire doeleinden werd gebruikt, daarna raakte het in verval. Mede om aandacht te vragen voor het verval van het fort betrok een groep krakers het fort begin 2000. De krakers bewoonden het fort jarenlang zonder al te veel problemen. Veel protest was er niet... tot de gemeente een plan bedacht. Fort Pannerden zou verbouwd worden tot een hotel, maar de krakers wilden niet meewerken aan een vrijwillig vertrek. 

Leger wordt ingezet om krakers uit fort te krijgen

In november 2006 wordt Fort Pannerden ontruimd. De ME en het leger hebben twee dagen nodig om het fort binnen te vallen en te ontruimen, meerdere krakers worden gearresteerd. Bekijk de beelden van de ontruiming hier.
Enkele weken later wordt het fort opnieuw gekraakt. In 2008 verlaten de krakers het fort nadat ze afspraken hebben gemaakt met de gemeente over de toekomst van het verdedigingswerk.

Veel geld door krakers

In het bolwerk is nu nog één kamer die herinnert aan die periode. Bud Joosten wijst naar een kleurrijk mozaïek op de vloer van één van de toiletruimtes. 'De krakers hebben de contouren van het fort gemaakt, met daarin het internationale logo van de krakers.' De organisatie en haar vrijwilligers koesteren geen wrok, integendeel. Joosten: 'Dankzij alle aandacht voor de ontruiming van de krakers is er veel geld vrijgemaakt voor de restauratie van het fort.'
De voormalige krakers vinden de nieuwe bestemming van het fort maar niks. Titus Sijses (foto links) is één van de voormalige krakers van Fort Pannerden. 'De Gemeente Lingewaard heeft zich aan geen enkele van haar toezeggingen gehouden en lijkt nu voor een volledig commerciële uitbating te kiezen. (...) Alsnog ben ik blij dat het fort er mooi bijligt, maar dat deed het voor deze bizarre plannen ook al.'

Strenge regels door UNESCO

Er werden miljoenen euro's geïnvesteerd in de restauratie van het fort en mogelijk komt het op de werelderfgoedlijst van UNESCO te staan. Voor dat soort monumenten gelden strenge regels die de exploitatie moeilijker kunnen maken, maar de organisatie en de gemeente Lingewaard maken zich geen zorgen. 'Het fort is een Rijksmonument en ligt in een natuurgebied,' zegt wethouder Helga Witjes van de gemeente Lingewaard. 'Er mogen hier maar weinig auto's parkeren. Mensen die niet op de fiets komen of verder weg moeten parkeren kunnen met elektrische wagens naar de ingang worden gereden.' De wethouder heeft vertrouwen te hebben in de toekomst.
'Beleefattractie Fort Pannerden' opent 28 april haar deuren. Voor Bud Joosten gaat dan een droom in vervulling; een levendig en toegankelijk Fort Pannerden.
💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip of opmerking voor de redactie? Stuur ons een bericht op 06 - 220 543 52 of stuur een mail: omroep@gld.nl!