Waarom zijn de 400 dode varkens in Berkelland niet eerder ontdekt?

Inspecteurs van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) kwamen de dode varkens op het spoor na een tip van de politie. Die had enkele kadavers zien liggen.

Woordvoerder Benno Bruggink van de NVWA sprak woensdag van een 'bizarre aanblik'. De 250 varkens en 140 biggen waren mogelijk al tien maanden dood. Saillant detail is dat de eigenaar van de dieren al die tijd naast de stal woonde.

Hoe heeft dit zover kunnen komen? Varkensboeren zelf trekken niet zo snel aan de bel, zegt LTO Noord. Volgens de belangenvereniging zitten ze vaak in financiële problemen, omdat ze een lage prijs krijgen voor hun varkens en aan heel veel regels moeten voldoen. Sommige boeren zien geen uitweg meer en dan kan het misgaan, zoals in Berkelland. 

Veevoederbedrijf De Heus in Ede herkent de nood onder varkensboeren. 'De opbrengst is voor hen momenteel extreem laag', legt een woordvoerder uit. 'Er zijn varkenshouders die hun rekening (even) niet kunnen betalen. Daar treffen wij dan een betalingsregeling mee. Maar als iemand opeens geen voer meer afneemt, dan weten wij ook niet wat er daarna gebeurt. De betreffende boer in Berkelland was overigens geen klant bij De Heus.

Maar had dan niemand wat kunnen merken? Neem de buren. Het noaberschap in de Achterhoek is beroemd. Je laat elkaar niet in de steek als dat nodig is en komt bij elkaar langs. 

De buurvrouw vertelde tegen Omroep Gelderland dat ze niets heeft gezien. Zij heeft weleens contact met hem, maar heeft nooit iets gemerkt van de tragedie die zich afspeelde in de stallen van haar buurman. Ze kan het nieuws dan ook niet bevatten.

Ook Tweede Kamerlid Jaco Geurts (CDA), die eigenaar was van een varkenshouderij in Voorthuizen, is verbaasd dat de kadavers niet eerder zijn ontdekt. 'Je zou zeggen: daar komt iedere maand een veearts, er zijn toeleveranciers, maar er heeft niemand aan de bel getrokken.'

De politicus benadrukt dat een varkenshouder in nood niet hoeft te verzuipen. 'Er moet hier sprake zijn geweest van grote psychische nood.' 

Volgens Geurts verschijnt er de komende weken een rapport van de commissie-Rosenthal, waarin de Nederlandse Vakbond Varkenshouders (NVV), varkenshouders en het ministerie samen kijken naar de toekomst van de varkenshouderij. 'De problemen in de sector zijn bekend.'

Een officiële instantie als de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) komt maar eens in de zoveel jaar bij boeren langs. 'Als we bij een controle geen overtredingen zien, dan is het niet ongebruikelijk om langere tijd niet meer op een bedrijf te komen', zegt een woordvoerder. 'Als we eerder signalen hadden gehad, dan waren we natuurlijk een controle gestart.'

De NVWA gaat wel onderzoeken waarom mensen die mogelijk op het erf van het bedrijf zijn geweest, niet aan de bel hebben getrokken.