Eerste Molukkers kwamen 65 jaar geleden naar Gelderland

Wist u dat Gelderland maar liefst achttien woonoorden voor Molukkers had? Met dit aantal spande onze provincie net niet de kroon, Zeeland had één woonoord meer.

Van de 12.400 Molukkers die tussen 23 maart en 21 juni 1951 vanuit het onafhankelijke Indonesië naar Rotterdam voeren, kwamen ongeveer 2500 in een Gelders woonoord terecht, zoals in Barneveld, Vaassen, Culemborg, Winterswijk, Tiel en Bemmel. 

'Hun verblijf was bedoeld voor zes maanden', zegt vice-president van de Republiek der Zuid-Molukken (RMS), Willem Sopacua. 'Ze kwamen niet als economische vluchtelingen, maar feitelijk als politieke ballingen. Ze wilden niets liever dan zo snel mogelijk weer naar huis.'

Toen duidelijk werd dat het verblijf niet tijdelijk maar definitief zou zijn, besloot de regering dat de woonoorden weg moesten. De bewoners moesten naar 'gewone woningen' verhuizen. Maar het ontruimen van die woonoorden ging niet overal gesmeerd.

Op 14 oktober 1976 kwam het in Vaassen tot een confrontatie tussen bewoners van het oord en marechaussees, politie en ordetroepen. Bewoners bekogelden hen met onder meer stenen. Drie marechaussees en twee hondengeleiders raakten gewond, een bewoner werd geraakt door een kogel in zijn hals.

De NOS staat vanavond op NPO2 stil bij 65 jaar Molukkers in Nederland. Dit gebeurt in een rechtstreekse uitzending vanuit woonoord Lunetten in Vught. Een van de sprekers is Jeftha Pattikawa uit Vaassen.

Pattikawa staat stil bij de ontruiming van de barakken in Vaassen, al was hij toen nog niet eens geboren. 'Ik heb veel verhalen gehoord van mijn familie', vertelt hij. 'Twintig families wilden die dag hun woningen niet uit. Toen zijn de autoriteiten met grof geweld tot het ontruimen overgegaan.'

Eind vorig jaar nam hij het initiatief tot het vertonen van historische videobeelden van Molukkers in Vaassen. Op een zolder stuitte hij op de beelden die eind jaren zeventig van Molukkers in Vaassen waren gemaakt. Ze legden het dagelijks leven in deze gesloten gemeenschap vast.