Nieuws

30 november: De Ridders van Gelre spelen hun eigen wedstrijd tussen Arnhem en Nijmegen

ARNHEM - Zondag werd de Gelderse streekderby Vitesse - NEC beslist in het voordeel van de Arnhemmers, maar vanavond spelen de Ridders van Gelre hun eigen wedstrijd tussen de twee Gelderse steden. Welke stad is de grootste van onze provincie? Het is eeuwenlang een spannende strijd met een bloedstollende ontknoping tussen 1850 en 1950.
Nijmegen is de oudste stad van Nederland en daarmee vanzelfsprekend de oudste stad van onze provincie. Tot ver na de middeleeuwen blijft de Keizerstad veruit de grootste van het Hertogdom Gelre. 
Na 1800 maakt Arnhem een snelle inhaalslag. Koning Willem I bepaalt dat de stad aan de Rijn de officiële en enige hoofdstad van Gelderland wordt. Hij volgt ook het beleid van zijn voorganger Keizer Napoleon Bonaparte en laat de stadsmuren afbreken. Arnhem is daarmee één van de eerste steden van Nederland die bevrijd wordt van de eeuwenoude omwalling.

Modern en cultureel

Rond 1850 verrijzen moderne en chique wijken buiten de Arnhemse binnenstad. In die periode wordt de Gelderse hoofdstad ook aangesloten op het spoorwegnet. Daarmee wordt Arnhem bereikbaar voor vele rijke inwoners uit het westen van Nederland die zich op de mooie Veluwezoom willen vestigen. Met de parken, singels en het brede aanbod aan culturele activiteiten is Arnhem één van de meest moderne steden van Nederland.

Dode stad

Arnhem staat rond 1850 met 3-0 voor op Nijmegen. De verschillen tussen de twee Gelderse steden zijn halverwege de negentiende eeuw enorm. Op een afstand van vijftien kilometer liggen twee totaal verschillende werelden. Op het moment dat Arnhem een bruisende moderne stad is, zit Nijmegen nog opgesloten tussen metersdikke, middeleeuwse stadsmuren. In 1870 wonen ongeveer 20.000 Nijmegenaren onder erbarmelijke omstandigheden op elkaar gepakt binnen één vierkante kilometer. Besmettelijke ziekten teisteren de bevolking.

Nijmeegse inhaalslag

Een halve eeuw na Arnhem mag ook Nijmegen haar stadsmuren afbreken. De sloopt begint in 1874 en tien jaar later heeft Nijmegen ook de eerste moderne nieuwbouwwijken buiten de binnenstad. De oude Keizerstad kan beginnen aan een inhaalslag. In de rust, rond 1900, staat het 3-2 in het voordeel van de Arnhemmers. Arnhem is op dat moment, op basis van het inwoneraantal, de zevende stad van Nederland met 57.000 inwoners. Nijmegen heeft op dat moment 43.000 inwoners.
Het volledige wedstrijdverslag over de groei van Arnhem en Nijmegen tussen 1850 en 1950 is maandagavond te zien op TV Gelderland.

Bekijk hier de uitzending van de Ridders van Gelre:

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip of opmerking voor de redactie? Stuur ons een bericht op 06 - 220 543 52 of stuur een mail: omroep@gld.nl!