Commissie moet nieuwe 'kwestie-Faber' voorkomen

Marjolein Faber, PVV-fractievoorzitter in de Gelderse Staten en lijsttrekker voor de Eerste Kamerverkiezingen, raakte in opspraak nadat bekend werd dat zij het bedrijf van haar zoon inhuurde en betaalde met geld van de provincie om de website van de PVV te beheren.

De Gelderse politiek onderneemt geen verdere stappen tegen Faber. Dat hebben de fractievoorzitters van Provinciale Staten woensdag besloten na een extra vergadering.

Op voorspraak van Commissaris Cornielje van de Koning komt er wel een commissie die bekijkt of het beter en transparanter kan met jaarrekeningen en bonnetjes. Pieter Plug (CU), Eric van Kaathoven (SP), Michiel Scheffer (D66), Wieneke Groot (VVD) laten weten zitting te willen nemen in de commissie.

9.23 einde vergadering.

9.18 Michiel Scheffer (D66): al is er geen sanctiemogelijkheid, er is wel een opschortende werking om een jaarrekening aan te kunnen houden. Kunnen we de jaarrekening van de PVV van 2014 aanhouden en ook de bevoorschotting voor 2015, zodat we een en ander kunnen herstellen?

CdK Cornielje: Faber heeft aangegeven het bedrag terug te betalen en dat wordt in april keurig verwerkt in de jaarrekening. We moeten het niet groter en ook niet kleiner maken dan het is. Het zou Faber gesierd hebben als ze zou hebben gezegd: ik heb een fout gemaakt. We maken allemaal fouten en dan moet je dat kunnen corrigeren. Als je twijfelt, meldt het! Als je het niet goed hebt gedaan, kun je jezelf corrigeren. Er moet een veilige sfeer zijn om je kwetsbaar op te kunnen stellen.

Ik stel voor om een commissie te benoemen die dit gaat voorbereiden. Pieter Plug (CU), Eric van Kaathoven (SP), Michiel Scheffer (D66), Wieneke Groot (VVD) laten weten zitting te willen nemen in de commissie.

De commissie bekijkt of het beter en transparanter kan met jaarrekeningen en bonnetjes. Er komt dus geen extra Statenvergadering.

9.15 Pieter Plug (ChristenUnie): we hebben gekeken waar we nog transparanter kunnen zijn. Dat zijn 3 dingen: vast format van de jaarrekening, 1 accountant die al onze jaarrekeningen bekijkt en niet allemaal aparte accountants en bij de volgende jaarrekening de ambtelijke dienst inzage te geven in facturen en bonnetjes etc. 

De politieke partijen zijn verplicht om jaarrekeningen op te stellen van de besteding van hun fractiebudget. Dit budget krijgen de partijen van de provincie. Hoe groter de partij, hoe groter het fractiebudget is.

9.10 Commissaris van de Koning Cornielje: Ik waardeer het zeer om het contract het met bedrijf te beëindigen en het bedrag terug te betalen. De dag voor de publicatie heeft Faber mij geïnformeerd. Ik heb haar gevraagd, klopt het artikel? Ze zei dat het artikel klopt, maar misschien niet met de teneur eens. Ik heb advies van hoogleraar Elzinga dat zij me aanbood, geweigerd, maar de volgende dag ontvangen. Het was een verdedigingslinie, Elzinga pleit ons vrij.

Ik ben geen rechter, we zijn gewend om dit in de Staten te bespreken. Het was beter geweest als de PVV deze constructie had voorgelegd aan de Staten, aan de procedurecommissie. Dan had je zonder gezichtsverlies dat aan een bedrijf kunnen gunnen. Wij zitten hier als procedurecommissie om regels te toetsen. Daar moeten we elkaar op aanspreken. we hoeven de regels niet aan te scherpen, maar elkaar nadrukkelijker aanspreken op de besteding van fractiebudgetten, omdat gebleken is dat deze fout kon optreden. Dat is niet goed. Het gaat om publiek geld, van alle burgers, dat moet goed besteed worden. Wil daar met een paar mensen over praten wat een goede vorm is. De cultuur moet verbeterd om transparant zijn naar elkaar toe.

9.06 Luuk van de Veer van Partij voor de Dieren: afgelopen vrijdag werd bekend dat een van ons gedeputeerden het meeste geld binnen harken en er niet transparant over is geweest. En die gedeputeerde (Markink, red.) heeft zich als eerste in de media uitgelaten over Marjolein Faber.

Partij voor de Dieren steunt het verzoek om een extra Statenvergadering bijeen te roepen.

9.01 Jan Hutten van het CDA: uiteindelijk is het fractiebudget bij een bloedverwant terecht gekomen. Je moet in de politiek de schijn niet tegen hebben. Wat ons betreft is de situatie duidelijk. We zitten niet te wachten op een heksenjacht.  We laten het oordeel aan de kiezer. Wat ons betreft is daarmee case closed.

Wieneke Groot van de VVD: kunnen de regels nog eenduidiger worden opgesteld?

8.59 Olof Wullink van Groep Wullink en ex-PVV'er: ik herinner me een voorval tijdens het flyeren in Arnhem: er was ons verboden door agenten om in die straat te flyeren. Faber gaf doodleuk de opdracht om door te gaan met flyeren. Hetzelfde is met deze verordening gebeurd. Ook in de Tweede Kamer gezien met Wilders. We moeten eerst bij ons zelf te rade. Hoe zit dat met de verordening en moeten we onszelf sancties opleggen? Nu is het niet meer dan een herenakkoord waar de PVV zich niet aan houdt.

Eric van Kaathoven van de SP: we gaan niet over de positie van Marjolein Faber, maar wel over regels voor fractiebudgetten. Dat heeft een geschiedenis, na een jaar PVV bleek dat ze een fractielid hadden ingehuurd als fractiemedewerker met fractiebudget. Dat bleek te mogen, maar werd niet wenselijk gevonden. Toen zijn de regels aangepast. Procedureel moeten we kijken, hoe moeten we hier verder mee. Moet er een onderzoek komen, naar wat er met het geld is gebeurd? Dan concluderen, de regels of verantwoording is niet duidelijk genoeg. Ik wil eerst weten wat er precies aan de hand is.

8.53 Wouter van Eck van GroenLinks: reglement is opgesteld: geen betaling aan familieleden. Dat is wel gebeurd. Wat nu? Ik ben bang voor een heksenjacht en strafrechtelijk onderzoek. Laten we dit voor de volgende periode beter regelen.

8.42 Pieter Plug van de ChristenUnie betreurt het dat ze is weggelopen. Michiel Scheffer van D66 laat weten met welke vragen hij blijft zitten, nu hij die niet meer kan stellen aan Marjolein Faber.

Eppie Klein van de SGP: ik had me voorgenomen om zakelijk te blijven en feitelijke vragen te stellen en dan een politieke uitspraak te doen. We hebben allemaal dezelfde vragen en de enige die ze kan beantwoorden is mevrouw Faber. De confrontatie ben ik met Faber aangegaan over anderen ik had die confrontatie opnieuw willen aangaan over haarzelf. Dat recht wordt me ontnomen. Ik vind het onoorbaar en politiek onwaardig.

8.40 Faber verlaat de zaal.

8.39 Faber: voorbarig om zonder onderzoek een lid van PS publiekelijk aan de schandpaal te nagelen. Uw griffier had eerst zijn bevindingen aan mij voor moeten leggen voor hij zijn mening aan media geeft. Een hoogleraar heeft gezegd dat mijn handelen de integriteits-/gedragscode niet overtreedt. Hij wordt door u niet meer serieus genomen, weggezet als handlanger van de PVV. Het is een schande dat u hem kennelijk ook niet meer vertrouwt omdat hij mij en PVV vrijpleit van onrechtmatig handelen.

Faber: we praten over mijn politieke lot. Aftreden ga ik niet doen! Sterker nog, ik voel me gesterkt om vooral door te gaan op de weg die ik 4 jaar geleden in dit huis ben ingeslagen. VVD, PvdA, SGP, ze struikelden over elkaar om richting media te ventileren dat ik de regels zou hebben overschreden.

Ik heb formeel juridisch en in de geest van de regelgeving de regels niet overtreden.

8.33 Fractievoorzitter Scheffer van D66 legt uit waarom dit debat er is. Er kwam discussie in de pers, die hoort volgens hem in de Staten. Is er sprake van schending van het reglement of is er iets anders aan de hand?

8.30 Marjolein Faber zegt: we gaan er een mooie vergadering van maken en geeft iedereen een hand.

In de aangevraagde extra vergadering bespreken de fractievoorzitters van de Gelderse partijen de integriteitskwestie. Daarom, 5 vragen over deze historisch zeldzame vergadering.

De fractievoorzitters komen in een zogeheten 'extra procedurecommissievergadering' bijeen. Of PVV-fractievoorzitter Marjolein Faber zelf ook komt, is niet bekend. Volgens de griffie zijn er nog geen afmeldingen voor de vergadering binnengekomen.

Nee! Het is volgens de griffie voor het eerst in de provincie Gelderland dat er een extra procedurecommissievergadering wordt belegd. De vergadering is belegd op verzoek van VVD, CDA, D66, GroenLinks en SGP.

Wat de uitkomst van de vergadering zal zijn is onduidelijk. 'Als 11 Statenleden voor zijn, dan kan de Commissaris van de Koning nog voor diezelfde dag een Statenvergadering uitschrijven. Normaal staat daar 10 dagen voor, maar in uitzonderlijke gevallen kan dat op deze korte termijn', zegt woordvoerder Johan Visser van de griffie van de provincie Gelderland.

Woensdag 11 maart is de laatste mogelijkheid voor een Provinciale Statenvergadering voor de verkiezingen op woensdag 18 maart. Het kan ook zijn dat na de vergadering van de fractievoorzitters niks verandert. En het zou ook kunnen dat de kwestie na de verkiezingen nog eens op de politieke agenda terugkomt.

In een Statenvergadering kunnen politieke partijen een motie van treurnis indienen. Wat Marjolein Faber daarmee doet, is aan haar. Het is een politiek zwaar middel, maar zij kan dit naast zich neerleggen. De politieke partijen kunnen Faber niet naar huis sturen. De laatste keer dat er in de provincie Gelderland een motie van treurnis werd ingediend, was tijdens de bestuurscrisis met Jan Kamminga. Die bestuurscrisis beheerste Gelderland, nadat grootschalige fraude was ontdekt in het provinciale evenementenbeleid.

De vergadering werd aangevraagd door D66-fractieleider Michiel Scheffer. Volgens hem moet er eerst flink wat vragen beantwoord worden. Is er nu sprake van overtreding van de reglementen of niet? Afhankelijk van de antwoorden zal de partij vervolgens beslissen of er reden is verder onderzoek in te (laten) stellen.

Wieneke Groot van de VVD laat weten niet op oorlogspad te zullen zijn tijdens de vergadering. Ze zegt dat er kennelijk 'ruis op de lijn is' over hoe de regels kunnen worden geïnterpreteerd, en daar moet duidelijkheid over komen. Groot wil vooral kijken naar de lessen die moeten worden getrokken maar wil het ook niet spannender maken dan het is.

Ook Pieter Plug van de ChristenUnie wil eerst horen wat er nu precies aan hand is, bij voorkeur van Marjolein Faber zelf. Op basis daarvan kan zijn partij een standpunt innemen. Hij zegt geen 'doel' te hebben voordat hij de vergadering ingaat. Eventueel wil hij met de Commissaris van de Koning afstemmen of verder onderzoek noodzakelijk is.

Eppie Klein van de SGP liet eerder al weten dat zijn partij een motie van treurnis wil indienen. Olof Wullink (aan het begin van de Statenperiode nog Statenlid van de PVV, maar na vertrek verder met zijn eigen zetel) van de Groep Wullink zegt de motie van treurnis te steunen.