VNG: 'Geef gemeenten de tijd om de nieuwe zorg neer te zetten'

Roep niet meteen dat ze het niet goed doen. De overgang van de zorg is een mega-operatie waar van alles mis zal gaan. Maar geef ons de tijd om alles goed te regelen.'

Dat zegt woordvoerder Asha Khoenkhoen van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG). Ze is het niet eens met de kritiek van directeur Zion Jongstra van TSN Thuiszorg dat er veel geld voor de zorg verloren gaat doordat elke gemeente het wiel zelf aan het uitvinden is.

Volgens Jongstra is er meer regie vanuit het rijk nodig. ‘Het zou veel efficiënter werken als gemeenten met een gezamenlijk administratiesysteem zouden werken. Nu doen alle bijna 400 gemeenten het op hun eigen manier.’ Verder vindt hij het kwalijk dat er miljoenen worden uitgegeven aan advies en scholing en dat er heel veel ambtenaren worden aangenomen die het beleid uit moeten gaan voeren. Geld dat niet in de zorg gestoken kan worden.

Volgens VNG wordt er geen geld verspild. ‘Wij zijn bezig om dichtbij mensen de zorg te hervormen. Je moet een systeem omgooien en dan moet je even bureaucratisch werken. Dat moet je lokaal en dus per gemeente regelen. Gemeenten zullen mensen aan moeten nemen die een specifieke expertise in huis hebben om het beleid uit te voeren. In zeer korte tijd moeten wij de zorg hervormen en dan zullen we eerst moeten investeren om daar later profijt van te hebben’, zegt Khoenkhoen.

Thuiszorgdirecteur Jongstra vindt dat het rijk de problemen over de schutting gooit waardoor er willekeur ontstaat. 'De zorg is afhankelijk van de postcode waar je woont. Iedere gemeente gaat bijvoorbeeld anders met de huishoudelijke hulp om. In de ene gemeente wordt het geschrapt, terwijl je in een andere gemeente nog wel hulp kunt krijgen.'

Volgens Khoenkhoen kun je niet alle gemeenten over één kam scheren. ‘De Wmo is een lokale wet. Elke gemeente heeft andere inwoners en andere behoeftes. En daarnaast heeft ook elke gemeente een ander budget. De ene heeft wel reservegeld over om te investeren en de ander kan niet anders dan rigoureus ingrijpen, omdat er gewoonweg geen geld is.’

VNG is overigens tegen het afschaffen van huishoudelijke hulp. Dat mag ook niet, zegt Khoenkhoen. ‘Die mensen die de hulp niet zelf kunnen regelen in hun eigen omgeving of door het gebrek aan financiële middelen, moet je als gemeente hulp bieden. Mensen mogen niet vervuild raken.’

Maar volgens VNG betekent bezuinigen nu eenmaal banenverlies. ‘Dat kunnen we niet verbloemen.’ Of het extra geld van de Huishoudelijke Hulp Toelage van het Rijk ervoor gaat zorgen dat er 19.000 banen behouden blijven is ook voor VNG de vraag. TSN Thuiszorg heeft kritiek op het feit dat veel gemeenten nog geen beleid hierover hebben vastgesteld. VNG geeft toe dat gemeenten hier door alle drukte nog niet aan toegekomen zijn.

‘Er waren eerst andere zaken die geregeld moesten worden en dit was nog even teveel. Nu komen we toe aan deze complexe regeling. De toelage is heel erg ingewikkeld om uit te voeren, omdat deze regeling niet aansluit bij het gemeentebeleid. Wij zijn nooit voorstander geweest van deze regeling, maar gemeenten willen graag gebruik maken van het extra geld en bekijken nu elk op hun eigen manier hoe ze het geld in gaan zetten.’

TSN Thuiszorg is bang dat dit te laat is. Jongstra: 'De bezuinigingen en de ontslagen vinden nú plaats. Als we nog langer wachten met het inzetten van het extra geld dan gaat dit voor heel veel medewerkers en cliënten simpelweg te laat komen.'

VNG vraagt om tijd om de organisatie van de vernieuwde zorg neer te zetten. ‘Als het staat, mag je oordelen. Veranderingen zijn niet leuk. Als je 80 bent en je vertrouwde hulp is weg dan is dat niet leuk. Zorgaanbieders vinden veranderingen niet leuk en gemeenten ook niet. Er wordt pijn geleden, maar gemeenten proberen het. Geef ze de tijd.’